Jak się liczy wynagrodzenie na umowie-zleceniu?

Większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że pracodawca zwykle podaje kwotę wynagrodzenia brutto. Dowiedz się, jak obliczyć dokładną kwotę netto, ile wynoszą składki na ubezpieczenia i kiedy przysługuje ci z nich zwolnienie.

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną. Oznacza to, że regulują ją przepisy kodeksu cywilnego, a nie kodeksu pracy. Różnica jest olbrzymia. Będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, pracownik ma prawo do urlopu oraz innych świadczeń. Podstawowe różnice zaprezentowane są w tabeli. 

Aby sprawdzić, ile wyniesie wynagrodzenie netto przy umowie zleceniu, pobierz plik:

• Arkusz dla studenta lub osoby uczącej się (w tym w szkole policealnej), czyli bez składek do ZUS,
• Arkusz ze składkami ZUS.

Umowa-zlecenie uważana jest za elastyczniejszą od umowy o pracę. Jest ona szczególnie korzystna dla studentów i osób uczących się, a także dla pracodawcy, który decyduje się na ich zatrudnienie. Korzyści dla tych pierwszych są takie, że nie odprowadza się od ich wynagrodzenia składek na ubezpieczenia społeczne. Z kolei pracodawca nie musi ich płacić, a co za tym idzie - ma niższe koszty zatrudnienia.

Określenie statusu prawnego

Przy obliczeniach wynagrodzenia netto umowy zlecenia należy uwzględnić szereg czynników. Przede wszystkim pracownik musi znać swoją sytuację prawną. Jeżeli np. jest studentem, uczniem/słuchaczem szkoły ponadgimnazjalnej (w tym policealnej) i nie ukończył 26 roku życia to nie odprowadza się za niego żadnych składek ZUS. W przypadku szkoły policealnej uczeń musi pamiętać, że oprócz statusu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie sprawdzać jego frekwencję na zajęciach. Musi ona wynosić minimum 51%. Jeżeli będzie niższa, to ZUS wyegzekwuje od ucznia składki.

Dodatkowo osoby, które nie ukończyły 26 r.ż. nie płacą podatku dochodowego od sierpnia 2019 roku. W praktyce oznacza to, że wszyscy pracownicy poniżej 26 lat otrzymają "na rękę" stawkę wynagrodzenia brutto (w przypadku osób niepłacących składek ZUS). Ustawodawca przewidział limit dochodowy dla osób poniżej 26 r.ż. w wysokości 85 528 zł.

Jak obliczyć składki ZUS i inne?

Kwotę składek, które odejmuje się od pensji brutto, teoretycznie opłaca pracownik. Jednak to pracodawca ma obowiązek obliczenia wszystkich składek i ich terminowej zapłaty do ZUS i US. Spójrzmy na składki opłacane "przez pracownika" i sposób ich obliczania (w rzeczywistości wszystkich opłat dokonuje pracodawca, pracownik nie musi się o nic martwić). W przykładzie przyjęto, że wynagrodzenie pracownika (powyżej 26 r.ż.) wynosi 2800 zł brutto.

Ubezpieczenia społeczne:

• emerytalne 9,76% x 2800 zł = 273,28 zł
• rentowe 1,5% x 2800 zł = 42 zł
• chorobowe 2,45% x 2800 zł = 68,60 zł

Składki na ubezpieczenia społeczne (jakie płaci pracownik) to suma obliczonych kwot: 273,28 zł + 42 zł + 68,60 zł = 383,88 zł.

Koszty uzyskania przychodu

Koszty uzyskania przychodu w umowie zleceniu zajmują ważną pozycję. Przede wszystkim pomniejszają one podstawę do opodatkowania podatkiem dochodowym. Im wyższe koszty, tym niższy podatek. W tym wypadku pracownik ma prawo do odliczenia 250 zł (pracownik miejscowy) lub 300 zł (pracownik dojeżdżający). W celu obliczenia kosztów uzyskania przychodów od kwoty brutto należy odjąć sumę składek na ubezpieczenia społeczne.

Składka zdrowotna

Podstawą do obliczenia ubezpieczenia zdrowotnego jest kwota brutto pomniejszona o sumę składek do ZUS (383,33 zł), czyli:

2800 zł – 383,88 zł = 2416,12 zł.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza podstawę do opodatkowania podatkiem dochodowym. Oblicza się ją dwa razy:

• pierwszy raz po to by obliczyć kwotę, jaką należy wpłacić do ZUS-u według stawki 9 proc.,
• drugi raz po to, by obliczyć kwotę, o którą pomniejszy się zaliczkę na podatek dochodowy według stawki 7,75 proc.

Obliczenie składki zdrowotnej:

• składka zdrowotna wpłacana do ZUS-u: 2416,12 zł x 9% = 217,45 zł,
• kwota, o którą pomniejszamy zaliczkę na podatek: 2416,12 zł x 7,75% = 187,25 zł – wynik zaokrąglamy do pełnych złotych, zatem wyniesie on 188 zł.

Obliczenie zaliczki na podatek dochodowy

Podstawą jest dochód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu zaokrąglony do pełnych złotych, czyli:

2416,12 zł – 250,00 zł = 2166,12 zł.

Aby odliczyć zaliczkę na podatek dochodowy należy podstawę obliczania zaliczki zaokrąglić do pełnych złotych, czyli 2166 zł. Następnie przemnażamy ją przez stawkę podatkową i pomniejszamy o 43,76 zł, czyli kwotę zmniejszającą podatek.

(2166,12 zł x 17 proc.) – 43,76 zł = 324,46 zł.

Wynik jest całą potrąconą zaliczką. Od tej kwoty odejmujemy składkę zdrowotną odliczoną, o którą pomniejszamy zaliczkę na podatek (7,75 proc. x 2416,12 zł), czyli:

324,46 zł – 188 zł = 136,46 zł (po zaokrągleniu 137 zł). Wynik jest zaliczką wpłaconą do Urzędu Skarbowego.

Obliczenie pensji netto

W tym momencie obliczenie pensji netto jest już proste. Zbieramy i sumujemy dane z wcześniejszych rachunków, czyli:

• składkę na ZUS – 383,88 zł, 
• składkę zdrowotną pobraną – 217,45 zł,
• zaliczkę podatku wpłaconą do US – 137 zł.

Suma: 383,88 zł + 217,45 zł + 137 zł = 738,33 zł

Następnie od kwoty wynagrodzenia brutto odejmujemy sumę pobranych składek:

2800 zł – 738,33 zł = 2061,67 zł.

 Podany wynik jest wynagrodzeniem netto, czyli na rękę, pracownika zatrudnionego na umowę-zlecenie przy założeniu, że jest płatnikiem składek do ZUS i na ubezpieczenie zdrowotne.

A co w przypadku studentów?

W przypadku studenta, ucznia szkoły ponadgimnazjalnej, ponadpodstawowej oraz gimnazjum, przy umowę zlecenie nie pobiera się składki na ZUS, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy (osoby poniżej 26 r.ż.). Oznacza to w praktyce, że pracownik otrzyma 2800 zł netto. 

Przeliczmy przykład dla osoby poniżej 26 r.ż. nie będącej studentem, zatrudnionej w ramach umowy o pracę. W takiej sytuacji należy obliczyć składki na ubezpieczenia społeczne ZUS:

• emerytalne 9,76% x 2800 zł = 273,28 zł
• rentowe 1,5% x 2800 zł = 42 zł
• chorobowe 2,45% x 2800 zł = 68,60 zł

Następnie wynagrodzenie brutto (2800 zł) należy pomniejszyć o sumę wszystkich składek (383,88 zł), czyli:

2800 zł – 383,88 zł = 2416,12 zł. 

Otrzymaliśmy wysokość zaliczki na ubezpieczenie zdrowotne: 2416,12 zł x 9 proc. = 217,45 zł. W przypadku osoby poniżej 26 lat zatrudnionej na umowę o pracę, wyliczenie wynagrodzenia netto sprowadza się do nastepującego działania:

2800 zł – 383,88 zł – 217,45 zł = 2.198,67 zł

Otrzymana kwota jest wynagrodzeniem netto, czyli na rękę. Dokładnie taką sumę powinien otrzymać pracownik, który nie ukończył 26 r.ż., a jest zatrudniony na umowę o pracę. 

Łukasz Piechowiak, DF

Źródło: