Należący do miliardera Zygmunta Solorz-Żaka koncern ZE PAK przegrał w sądzie z Greenpeace. Chodziło o rozbudowę kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Tomisławice w woj. Wielkopolskim. Najwyższy Sąd Administracyjny (NSA) podtrzymał decyzję organów środowiskowych nakazującą przygotowania przez spółkę raportu oceny oddziaływania na środowisko. Tymczasem, jak wynika z ustaleń Greenpeace, wydobycie węgla bez wymaganych prawem dokumentów trwa.


Funkcjonowanie kopalni odkrywkowej wymaga realizacji szeregu przedsięwzięć polegających między innymi na rozbudowie i eksploatacji infrastruktury koniecznej do odwadniania odkrywki bez których wydobycie węgla brunatnego jest niemożliwe. Koncern ZE PAK w wystąpił do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Poznaniu o wydanie decyzji środowiskowej na rozbudowę tej infrastruktury. RDOŚ nakazał spółce ZE PAK przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko i przygotowanie raportu środowiskowego w obawie o znaczące pogorszenie stanu środowiska. Obie decyzje RDOŚ w Poznaniu zostały podtrzymane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Jedna z nich jest już prawomocna i ostateczna, drugą ZE PAK zaskarżył do sądów administracyjnych. W ubiegłym tygodniu Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki. Oznacza to, że ZE PAK musi przygotować wymagany prawem raport oceny oddziaływania na środowisko. Od decyzji sądu nie można już się odwołać.
- Od początku alarmowaliśmy, że działalność należącego do Zygmunta Solorza - Żaka ZE PAK’u negatywnie wpływa na środowisko, w szczególności na Noteć i ikoniczne jezioro Gopło. Odwodnienie związane z wydobyciem węgla spowodowało znaczne obniżenie się poziomu wody w jeziorach pojezierza gnieźnieńskiego i Noteci. Do tego dochodzi do zanieczyszczenia wody w wyniku zrzutu ścieków kopalnianych z odkrywki.. Niestety ZE PAK, pomimo nakazu organów by zbadać wpływ działalności odkrywki na środowisko rozbudowuje inwestycje i kontynuuje wydobycie. Bycie miliarderem nie zwalnia z obowiązku przestrzegania prawa - powiedziała Anna Meres, koordynatorka kampanii klimatycznych w Greenpeace.
ZE PAK mimo braku odpowiednich decyzji dwa lata temu rozpoczął wykonanie obu przedsięwzięć. Jak wynika z informacji zebranych przez Greenpeace oraz z pozyskanych zdjęć satelitarnych rozbudowa infrastruktury została już zrealizowana mimo nieprzeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, niesporządzenia raportu środowiskowego i przy braku decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Na terenach gdzie infrastruktura odwadniająca odkrywkę miała być dopiero budowana, w najlepsze trwa już wydobycie węgla. Greenpeace złożył w tej sprawie zawiadomienie do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska oraz RDOŚ.
Oświadczenie ZE PAK SA w związku z eksploatacją odkrywki Tomisławice
Oświadczenie ZE PAK SA:
Rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego zapadło w postępowaniu zainicjowanym wyłącznie przez Spółkę (KWB Konin S.A) i potwierdza jedynie konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w związku z wnioskiem Spółki. Orzeczenie nie ma charakteru nakazowego i nie potwierdza jakichkolwiek naruszeń w związku z eksploatacją odkrywki Tomisławice.
KWB Konin SA prowadzi eksploatację odkrywki Tomisławice w oparciu o ważną do końca 2030 r. koncesję na eksploatację tego złoża. Zgodnie z informacjami przez ZEPAK przy okazji publikacji wyników finansowych za 2021 eksploatacja tej odkrywki zakończy się na 6 lat przed upływem ważności koncesji, tj. do końca 2024 r. Udzielenie koncesji zostało poprzedzone wydaniem decyzji Wójta Gminy Wierzbinek z dnia 7 sierpnia 2007 r. (znak OŚ – 7624/5/2006) o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na wydobywaniu węgla brunatnego ze złoża Tomisławice w granicach gminy Wierzbinek. W ww. decyzji środowiskowej z 2007 został oceniony kompleksowo wpływ odkrywki na środowisko. Ocena oddziaływania na środowisko obejmowała również swoim zakresem wpływ odwodnienia zakładu górniczego na warunki wód powierzchniowych i podziemnych do końca eksploatacji odkrywki. Decyzja Wójta jest ostateczna i prawomocna.
Niemniej jednak mając na uwadze potrzebę kompleksowej oceny oddziaływania na środowisko do końca eksploatacji odkrywki, z uwzględnieniem zmienionych już warunków środowiska wskutek dotychczas prowadzonej działalności górniczej, Spółka zdecydowała się na wystąpienie z wnioskiem o wydanie nowej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. Kontynuacja eksploatacji złoża węgla brunatnego „Tomisławice”. Opracowywany raport o oddziaływaniu na środowisko zostanie złożony w RDOŚ we wrześniu 2022 r. i będzie wykonany zgodnie z zakresem określonym w postanowieniu RDOŚ w Poznaniu z dnia 21.10.2021 r. znak WOO-II.420.2.2021.WN.21.