Jedną z ważniejszych nowości, jakie wprowadzono do kodeksu pracy, jest uznanie święta Trzech Króli dniem ustawowo wolnym od pracy. Ustawodawca, dając pracownikom dodatkowy dzień wolny – 6 stycznia, zabrał wolne za święta przypadające w dzień ustawowo wolny od pracy inny niż niedziela. (art. 130 par. 2 w zw. z art. 130 par. 2(1) k.p.). - Pracodawcy mogą wyznaczać dni wolne z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w kalendarzowe święta (np. tam gdzie ustalane są tzw. grafiki). Pracownicy więc mają więcej pracy, gdyż święta będące równocześnie szóstym wolnym dniem tygodnia, wymiaru pracy nie obniżą. Prawdopodobnie przepis ten zostanie zbadany, czy jest zgodny z Konstytucją RP na skutek skargi „Solidarności” – komentuje Kamil Kosior, radca prawny z kancelarii prawnej Łatała i Wspólnicy Sp.k.
Dwutygodniowy urlop dla wszystkich ojców
Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła istotną zmianę w zakresie wymiaru urlopu ojcowskiego. Modyfikacji uległ art. 1823 ust. 1, który stanowić będzie, że: „pracownik-ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni (w roku 2011 – 1 tydzień), nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia”. Zatem zmiany te dają ojcom dodatkową możliwość skorzystania z urlopu nie później niż po upływie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia. W przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, utrzymuje prawo do urlopu nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Niestety, w roku 2011 przewidywana jest nadal przejściowa zasada ustalenia wymiaru urlopu ojcowskiego – 1 tydzień, choć sam przepis od 1 stycznia 2011 r. podlegał nowelizacji i objął zakresem działania nowe zasady dotyczące ojców przysposabiających dzieci.
Co ważne nowego brzmienia nie stosuje się do pracownika - ojca wychowującego dziecko przysposobione, który skorzystał z urlopu ojcowskiego w związku z przysposobieniem dziecka przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej – czyli przed 1 stycznia 2011 r. Między 2011 a 2012 rokiem możliwe będzie skorzystanie z różnicy między 1 tygodniem a 2 tygodniami przysługującego ojcu urlopu. Zatem możliwe będzie wykorzystanie przysługującego ojcu od 2012 r. „naddatku”, bowiem pracownik - ojciec wychowujący dziecko, korzystający w dniu 1 stycznia 2012 r. z urlopu ojcowskiego, ma prawo do części urlopu w wymiarze odpowiadającym różnicy między podwyższonym a dotychczasowym wymiarem urlopu ojcowskiego.
- Jak zostało wskazane w uzasadnieniu projektu tej ustawy, w praktyce długotrwałość procedury adopcyjnej bardzo często uniemożliwiała ojcom adopcyjnym skorzystanie z urlopu ojcowskiego – procedura sądowa związana z uzyskaniem prawomocnego postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka może zakończyć się bowiem po ukończeniu przez dziecko 12 miesiąca życia. Wydłużenie okresu, w którym adopcyjny ojciec mógłby skorzystać z urlopu ojcowskiego, jest warunkiem zachowania zasady równości między rodzicami biologicznymi i adopcyjnymi - wyjaśnia Kamil Kosior.
Wzrost minimalnego wynagrodzenia
Od 1 stycznia br. płaca minimalna została podniesiona z 1317 do 1386 zł. Oznacza to wzrost wynagrodzeń pracowników zarabiających najniższe stawki o 69 zł. Wysokość minimalnego wynagrodzenia reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2010 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2011 r. (Dz. U. Nr 194 poz. 1288).
- Powyższa zmiana wpłynęła m.in. na wysokość dodatku do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych (art. 151(8) § 1 k.p.), gdzie wysokość minimalnego wynagrodzenia stanowi podstawę do wyliczenia tego dodatku, a także na wysokość odszkodowań za dyskryminację (art. 183d k.p.) i mobbing (art. 943 § (4) k.p.) - komentuje Kamil Kosior.
| Wysokość minimalnego wynagrodzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2010 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2011 r. (Dz. U. Nr 194 poz. 1288) | 1386 zł |
| Wysokość dodatku do wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych (art. 1518 § 1 KP) | Pracownikowi pracującemu w godzinach nocnych przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% stawki godzinowej – wynikającego z minimalnego wynagrodzenia za pracę
|
| Wysokość odszkodowań za dyskryminację (art. 183d KP) | Pracownikowi wobec którego pracodawca naruszył zasadę równego traktowania ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę |
| Wysokość odszkodowań za mobbing (art. 943 § 4 KP) | Pracownik, który w wyniku mobbingu rozwiązał umowę o pracę ma prawo do dochodzenia odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie |
Zmiana wysokości zasiłków chorobowych za okres pobytu w szpitalu
1 stycznia zmieniły się również przepisy Ustawy z dnia 22 października 2010 roku o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 roku Nr 225. poz. 1463). Zgodnie z nowelizacją w przypadku osoby po 50 r.ż. miesięczny zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku, a następnie 70% tej podstawy.
Wedle obowiązujących przepisów osoby, które ukończyły 50 lat otrzymują wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% tylko przez 14 dni, a następnie zasiłek chorobowy w wysokości 70% podstawy wymiaru, jeżeli choroba wiąże się z pobytem w szpitalu. Osoby młodsze mają w takiej sytuacji (do 33 dnia zwolnienia lekarskiego) prawo do 80% wynagrodzenia chorobowego. - Nowe przepisy stanowią, że miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Po tym okresie osoby te, tak samo jak wszyscy pozostali pracownicy otrzymywać będą zasiłek za pobyt w szpitalu w wysokości 70% - mówi Kamil Kosior.
Prawo do emerytury a kontynuowanie zatrudnienia
Nie bez znaczenia dla osób, które uzyskały prawo do emerytury, jest nowelizacja ustawy z 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw nowelizującej ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm). Zabiera ona osobom, które nabyły wiek emerytalny prawo do bezpośredniej kontynuacji zatrudnienia na rzecz pracodawcy, u którego zatrudnienie występowało przed nabyciem przez nich wieku emerytalnego.
Stosownie do postanowień tej ustawy od stycznia 2011 roku każdy pracownik, by uzyskać prawo do świadczenia, najpierw musi zwolnić się z pracy. Jeśli tego nie zrobi, ZUS z urzędu zawiesi wypłatę świadczenia. Pracownik, który nabędzie prawo do emerytury i zechce kontynuować zatrudnienie, musi rozwiązać dotychczasową umowę o pracę, a następnie zawrzeć nową. - Prawo to ulega zawieszeniu niezależnie od wysokości osiąganego przychodu oraz od wieku osoby uprawnionej do emerytury, co oznacza, że dotyczy także kobiet, które ukończyły 60 lat i mężczyzn, którzy skończyli 65 lat - wyjaśnia Kamil Kosior.
Nowy czas pracy dla osób niepełnosprawnych
Nowe przepisy dotknęły również osoby niepełnosprawne pozostające w zatrudnieniu. W myśl art. 1 pkt 4 ustawy z 29 października 2010 roku o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw – od 2012 roku czas pracy osoby niepełnosprawnej o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo – jeżeli lekarz prowadzący zaświadczy o konieczności stosowania skróconej normy czasu pracy.
Obowiązujące w roku 2011 zasady przewidują natomiast, że czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, natomiast czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
Iwona Karkus
Bankier.pl
i.karkus@bankier.pl
Zobacz też:
» Czy powinien powstać "europejski" Kodeks cywilny?
» Nie dałeś wszystkim podwyżki? Zapłacisz odszkodowanie
» Szukasz profesjonalnego księgowego?
» Czy powinien powstać "europejski" Kodeks cywilny?
» Nie dałeś wszystkim podwyżki? Zapłacisz odszkodowanie
» Szukasz profesjonalnego księgowego?
Źródło:
