Setki tysięcy złotych na dziecko - tyle rodzice mogą dostać z budżetu państwa

Blisko 230 tys. zł na dziecko mogą otrzymać rodzice w ramach świadczeń wychowawczo-socjalnych z budżetu państwa – wynika z analizy Bankier.pl. W obliczeniach uwzględniliśmy programy rządowe: 800+, 400 zł na żłobek, 300 zł na wyprawkę szkolną, becikowe, rodzinny kapitał opiekuńczy oraz ulgę prorodzinną w PIT. Przeanalizowaliśmy, ile pieniędzy otrzymują rodzice z budżetu państwa na dzieci. 

Analizując, jakie kwoty otrzymują rodzice na dzieci z budżetu państwa, uwzględniliśmy: pieniądze wypłacane bezpośrednio np. 800+, świadczenia przekazywane pośrednio np. żłobkowe oraz opcję na zmniejszenie podatku dochodowego do zapłaty (ulga na dziecko w PIT) dostępna dla pracujących rodziców. 

Obecnie rodzice posiadający czwórkę pociech otrzymują blisko 230 tys. zł na każde dziecko, wynika z analizy przeprowadzonej przez Bankier.pl. Natomiast rodzice jedynaków dostaną w ponad 206,6 tys. zł na dziecko z budżetu państwa.

Warto podkreślić, że sumy po wejściu w życie podwyższonego świadczenia z 500 zł na 800 zł spowodowały znaczący wzrost pieniędzy otrzymywanych przez rodziców na dzieci. Po zmianie kwoty w programie "Rodzina 500+" rodzice otrzymają o 64,8 tys. zł więcej. Oznacza to, że rodzice jedynaków otrzymają nieco ponad 206,6 tys. zł. Natomiast rodzice z czwórką dzieci 229,8 tys. zł. 

Na tym mogą się nie skończyć dodatki dla rodziców z tytułu posiadania dziecka. W Sejmie trwają prace nad tzw. babciowym, czyli zasiłkiem w wysokości 1500 zł na dziecko do ukończenia 3 roku życia (tj. 36 miesiąca życia). Świadczenie ma być dostępne wyłącznie dla pracujących rodziców. Szczegółów ustawy nie ma, ale w budżecie są pieniądze na realizację programu "Aktywny rodzic" (babciowe).

800 zł na dziecko

"Rodzina 800+" jest najbardziej znanym świadczeniem prorodzinnym w Polsce. Program polega na wypłacaniu 800 zł co miesiąc od momentu urodzenia dziecka aż do ukończenia przez nie 18 lat. Świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko w rodzinie bez względu na wysokość dochodu osiąganego przez gospodarstwo domowe. 

Aby otrzymać 800 zł na dziecko rodzic lub opiekun prawny musi złożyć wniosek o przyznanie świadczenia. Dokument składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie online: przez PUE ZUS, portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie empatia.mpips.gov.pl lub za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Okres świadczeniowy trwa od 1 czerwca do 31 maja następnego roku kalendarzowego.

Po podwyżce świadczenia, która miała miejsce od 1 stycznia 2024 r., rodzice otrzymują 800 zł na każde posiadane dziecko. Zakładając, że rodzicom wypłacane jest miesięcznie 800 zł na dziecko, to przez 18 lat (216 miesięcy) daje to kwotę 172,8 tys. zł (216 miesięcy x 800 zł). 

300+ na wyprawkę szkolną

Od 1 lipca  rodzice dzieci uczących się mogą składać wnioski o świadczenie z programu "Dobry start". W ramach rządowego programu wypłacane jest 300 zł na skompletowanie wyprawki szkolnej dla dziecka. Tzw. 300+ przeznaczone jest dla rodziców dzieci uczących się w szkole i mających nie więcej niż 20 lat. Dzieci z niepełnosprawnościami, uczące się w szkole, otrzymają świadczenie do ukończenia 24. roku życia. Podobnie jak w przypadku "800+" w programie "Dobry start" nie obowiązuje kryterium dochodowe. 

300 zł na wyprawkę dla dziecka przysługuje wyłącznie uczniom. Program „Dobry Start” nie obejmuje dzieci uczęszczających do przedszkola, realizujących roczne przygotowanie przedszkolne ani w tzw. zerówce prowadzonej w szkole. Pieniądze w ramach świadczenia nie są wypłacane również studentom. Więcej na temat wypłat 300 zł na wyprawkę szkolną można przeczytać tutaj. 

Dodatek z rządowego programu "Dobry start" wypłacany jest jeden raz w roku. Do obliczeń przyjęliśmy założenie, że dziecko uczy się od 7. do 19. roku życia, to w ciągu 12 lat jego edukacji rodzice w ramach programu "300+" otrzymają 3600 zł z rządowego programu dopłat do wyprawki szkolnej.

400+ na żłobek

Innym rodzajem świadczenia wychowawczego na dzieci jest tzw. żłobkowe. Dofinansowanie w wysokości maksymalnie 400 zł miesięcznie przysługuje na dziecko, na które rodzic, opiekun prawny lub inna osoba, której sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem nie otrzymuje "Rodzinnego kapitału opiekuńczego". W praktyce oznacza to, że. żłobkowe wypłacane jest: na pierwsze lub jedyne dziecko w rodzinie, niezależnie od wieku, pod warunkiem uczęszczania tego dziecka do żłobka, klubu dziecięcego lub korzystania z opieki dziennego opiekuna, na każde dziecko w wieku przed miesiącem ukończenia 12. miesiąca życia i po miesiącu ukończenia 35. miesiąca życia, pod warunkiem że dziecko uczęszcza do instytucji opieki.

W przeciwieństwie do "500+" oraz "300+" pieniądze na żłobek nie są wypłacane rodzicom. Środki ze świadczenia przelewane są bezpośrednio na konto podmiotu prowadzącego żłobek, klub dziecięcy, zatrudniającego dziennego opiekuna lub rachunek bankowy dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek z przeznaczeniem na obniżenie opłaty rodzica za pobyt dziecka. 

Zakładając, że rodzice pośrednio otrzymają świadczenie na pokrycie kosztów opieki w żłobku od 12. do 35. miesiąca życia dziecka w wysokości 400 zł miesięcznie, to łącznie otrzymają 9200 zł (400 zł * 23 miesiące) na dziecko.

12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko

Najnowszym świadczeniem wychowawczym, które weszło w życie od 1 stycznia 2022 r., jest "Rodzinny Kapitał Opiekuńczy" ("RKO"). Program przewiduje wypłatę pieniędzy na drugie i każde kolejne dziecko. Pieniądze wypłacane są bez względu na dochód gospodarstwa domowego. Rodzice mogą wybrać sposób wypłaty środków w ramach "RKO": 500 zł przez 24 miesiące lub 1000 zł przez 12 miesięcy. 

Świadczenie przysługuje od miesiąca, w którym dziecko kończy 12 miesięcy do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 35. miesięcy. Maksymalna kwota świadczenia przysługująca na każde dziecko (od drugiego) wynosi 12 000 zł.  

1000 zł "na start", czyli becikowe

Mówiąc o środkach pieniężnych, które przysługują na dzieci w ramach programów rządowych, nie sposób nie wspomnieć o tych przewidzianych w starszych ustawach, np. przepisach o zasiłkach rodzinnych. Rodzice otrzymają jednorazowo 1000 zł tzw. becikowego, czyli zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. W przypadku bliźniaków świadczenie rodzinne wynosi 2000 zł, czyli po 1000 zł na każdego dziecko.

Becikowe wypłacane jest rodzinom, które spełniają kryterium dochodowe. To kolejne po podatkowej uldze na dziecko świadczenie, w którym wysokości dochodu wpływa na jego wypłatę. Zapomogę z tytułu urodzenia dziecka otrzymają rodziny, w których dochód nie przekracza 1922 zł netto na osobę.

Alternatywną dla becikowego jest tzw. kosiniakowe, które wynosi również 1000 zł. To świadczenie przysługuje osobom zatrudnionym na tzw. umowach śmieciowych, bezrobotnym, studentom, rolnikom oraz osobom, które nie korzystają z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego.

Ulga na dziecko w rozliczeniu PIT

Ulga na dziecko, zwana także ulgą prorodzinną, jest jednym z najpopularniejszych sposobów na zmniejszenie podatku dochodowego do zapłaty. Ulga polega na obniżeniu podstawy opodatkowania podatku dochodowego od osób fizycznych o określoną kwotę na każde dziecko w rodzinie. Wysokość ulgi prorodzinnej uzależniona jest od liczby dzieci: w rodzinie, będących pod pieczą rodziny zastępczej lub opiekunów prawnych. Suma, o którą można pomniejszyć podatek dochodowy rocznie wynosi:

• 1112,04 zł – na pierwsze i drugie dziecko,
• 2000,04 zł – na trzecie dziecko,
• 2700,00 zł – na czwarte i każde kolejne dziecko.

Ulga na dziecko przysługuje na pociechę poniżej 18 r.ż., dorosłych uczących się i mających nie więcej niż 25 lat oraz dzieci z niepełnosprawnościami niezależnie od wieku. Ulga podatkowa posiada dwa limity dochodowe. Pierwszym ograniczeniem w stosowaniu odliczenia jest kryterium dochodowe dotyczące pieniędzy zarobionych przez dziecko. Jeżeli w danym roku dziecko otrzymało wynagrodzenie wyższe niż 19061,28 zł, to rodzice tracą możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej. 

Drugie ograniczenie w korzystaniu z ulgi podatkowej dotyczy wysokości dochodów osiąganych przez rodziców. W tym przypadku limit ma zastosowanie jedynie dla jedynaków. Ulga na dziecko w 2023 r. przysługuje jedynie tym małżonkom, których dochód podatkowy nie przekroczył łącznie 112 tys. zł. Oznacza to, że miesięczny dochód (po odjęciu zapłaconych składek ZUS) uprawniający do otrzymania ulgi na dziecko nie może przekroczyć 19 061,28 zł.

O szczegółach ulgi na dziecko do rozliczenia w PIT pisaliśmy w artykule pt. "Ulga na dziecko w pigułce. Prosty poradnik dla każdego".

Zakładając, że rodzice jedynaka jest uprawniony do korzystania z ulgi prorodzinnej, mogą oni zapłacić podatek dochodowy niższy dokładnie o 20 016,72 zł (jeżeli cała kwota odliczenia będzie wykorzystywana). Natomiast rodzice posiadający troje dzieci skorzystają z ulgi podatkowej na sumę 25 344,72 zł. Przyjęliśmy założenie, że opiekunowie odliczają ulgę przez 18 lat. 

Źródło: