Jak wynika z danych Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami po raz pierwszy w historii kwartalne wpłaty netto do PPK przekroczyły 2 miliardy złotych. To dobra informacja dla polskiej giełdy, gdzie część środków musi być inwestowana. Warto przypomnieć, że uczestnicy mogą zmienić fundusz zdefiniowanej daty przypisany do wieku, tak by inwestował więcej w akcje niż obligacje lub odwrotnie.
Pod koniec marca Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała kwartalny raport dotyczący Pracowniczych Planów Kapitałowych za IV kwartał 2024 r. Jednak opierając się na danych miesięcznych Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami (IZFiA) dysponujemy już prawie pełnym obrazem sytuacji w I kwartale 2025 r.
Mimo iż dane IZFiA dotyczą funduszy zdefiniowanie daty prowadzonych przez TFI i nie obejmują statystyk trzech podmiotów, o czym więcej w artykule „Czarna magia w temacie wypłat Polaków z PPK” to już teraz można stwierdzić na ich podstawie, że po raz pierwszy w historii kwartalne napływy netto (całkowite wpływy po odjęciu całkowitych wypłat) przekroczyły 2 mld.
Według danych TFI, które zarządzają blisko 90 proc. aktywów zgromadzonych w PPK wpływy netto w I kwartale 2025 r. wyniosły dokładnie 2,023 mld zł. Raport kwartalny KNF, który obejmują wszystkie 17 instytucji finansowych, zajmujących się aktualnie zarządzaniem PPK, łącznie z PTE Pocztylion-Arka, PTE NN oraz Vienna Life Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie (dawna Compensa), zapewne pokaże jeszcze wyższy wynik. Na bazie miesięcznych danych TFI wiemy, że całkowite wpływy wyniosły 2,736 mld zł, a wypłaty ponad 712 mln zł.
Miesięczna statystyka jasno pokazuje większe wartości dla marca, co jest związane, jak co roku z przekazaniem przez państwo dopłaty rocznej uprawnionym uczestnikom PPK. Jest ona stała oraz jednakowa dla wszystkich i wynosi 240 zł. Wpłata ta jest przekazywana przez państwo na rachunek PPK do 31 marca, ale może być ewidencjonowana na rachunku uczestnika do 15 kwietnia.
Uczestnikowi przysługuje tylko jedna dopłata roczna, chociaż może mieć kilka rachunków (jeśli na przykład pracuje w dwóch miejscach). Według ostatnich danych z portalu Moje PPK i naszych wyliczeń, na koniec lutego liczba uczestników PPK sięgała już blisko 3,77 mln osób, co oznacza wzrost o około 310 tys. od marca zeszłego roku.
Co kwartał pojawia się natomiast dopłata powitalna. To kwota 250 zł, którą państwo jednorazowo nagradza tych, którzy dołączyli do PPK i uczestniczyli w programie przez co najmniej 3 pełne miesiące kalendarzowe kwartału oraz dokonywali w tym czasie wpłat podstawowych na rachunek. Wpłaty powitalne są wypłacane uczestnikowi PPK bezpośrednio na jego konto w terminie 45 dni od końca kwartału, w którym spełnił on wymogi.
Coraz większe napływy środków do funduszy PPK to dobra informacja dla polskiego rynku kapitałowego. Każdy z funduszy zdefiniowanej daty składa się z tzw. części udziałowej, w której co najmniej 40% środków musi być inwestowane w spółki z indeksu WIG20, a co najmniej 20% w spółki zagraniczne notowane na rynkach OECD. Z kolei akcje spółek z mWIG40 mogą stanowić maksymalnie 20% części udziałowej, a akcje innych spółek z GPW – maksymalnie 10%.
Przypomnijmy, że pieniądze z PPK są inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty. Program PPK został pomyślany tak, że im bliżej emerytury jest uczestnik, tym więcej jego środków będzie inwestowane w bezpieczniejsze instrumenty dłużne np. obligacje skarbowe. Z kolei u młodszych wiekiem, portfel w PPK stanowią głównie akcje. Uczestnik programu jest automatycznie przypisywany do określonego funduszu, w zależności od swojej daty urodzenia. Z biegiem lat proporcje te się zmieniają.
Co ważne uczestnik PPK może zdecydować, że jego wpłaty będą wpływały do funduszu zdefiniowanej daty bardziej zgodnego z jego oczekiwaniami, co do proporcji między ryzykowną częścią akcyjną a bezpieczniejszą obligacyjną. Nie musi to być fundusz wynikający z jego daty urodzenia.
„Przykładowo osoba, która z racji wieku trafiła do funduszu inwestującego głównie w instrumenty o większym potencjale zwrotu, ale bardziej ryzykowne (np. akcje), może oszczędzać w sposób bardziej bezpieczny, zmieniając fundusz na inwestujący w większym zakresie w instrumenty dłużne (np. obligacje)” – informuje portal PPK. Działa to w dwie strony, więc mozliwe jest też przeważnie części akcyjnej.
Uczestnik PPK może więc zdecydować, że całość wpłat do PPK będzie dokonywana do innego funduszu zdefiniowanej daty, który nie jest funduszem właściwym dla jego wieku lub, że wpłata będzie rozdzielna do dwóch lub więcej innych funduszy niewynikających z jego wieku. Może też zadecydować, że tylko część wpłat do PPK będzie dokonywana do funduszu zdefiniowanej daty właściwego dla wieku, a część do jednego lub kilku innych funduszy.
Michał Kubicki
