Nowa oferta funduszy europejskich jest na tyle bogata, że każdy przedsiębiorca znajdzie w niej coś dla siebie. Jednocześnie tak duża liczba konkursów i usług może przyprawiać o lekki zawrót głowy. By nieco to wszystko uporządkować, postanowiliśmy przygotować subiektywne zestawienie najciekawszych propozycji dla właścicieli małych i średnich firm.


1. INNOSTART – grant i wsparcie doradcze na pierwsze projekty B+R w MŚP
Na czym polega oferta?
INNOSTART to instrument skierowany do małych i średnich przedsiębiorstw, które dopiero rozpoczynają działalność innowacyjną i nie posiadają jeszcze doświadczenia w realizacji projektów B+R finansowanych z funduszy europejskich. Jego założeniem jest zapewnienie specjalistycznego doradztwa i wsparcia finansowego w trakcie opracowywania i realizacji pierwszego projektu B+R.
Warunkiem uczestnictwa w INNOSTART jest wcześniejsze skorzystanie z usługi informacyjnej Innovation Coach, w ramach której przedsiębiorca otrzymuje dostęp do skrojonej pod jego potrzeby wiedzy eksperckiej.
Działalność B+R oraz gromadzenie potencjału do wdrażania innowacji to furtka do unijnych środków dla tych, którzy posiadają już odpowiednie doświadczenie. Niestety w przypadku MŚP, które dopiero szukają pomysłu na B+R i innowacje, brak takiego know-how stanowi sporą barierę w wykorzystaniu europejskich dotacji. Innovation Coach wraz z INNOSTART to pakiet, którego zadaniem jest niwelowanie podobnych przeszkód. Co więcej, dzięki INNOSTART firmy będą zdolne przygotować się do projektów B+R na większą skalę, a co za tym idzie, ubiegać się o unijne finansowanie z innych źródeł, np. ścieżki SMART (więcej o niej w tym artykule).
Kiedy?
Do usługi Innovation Coach można zgłaszać się już teraz. Jeśli chodzi o program INNOSTART, terminy zapisów nie są jeszcze znane – Narodowe Centrum Badań i Rozwoju najprawdopodobniej poda je w II kwartale 2023 roku.
2. Kredyt technologiczny oraz kredyt ekologiczny – oferta z programu FENG dla MŚP
Na czym polega oferta?
W przypadku kredytu technologicznego oferta z programu FENG (Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki) ukierunkowana jest na wspieranie firm we wdrażaniu własnych lub nabywanych nowych technologii (w postaci prawa własności przemysłowej lub wyników prac rozwojowych) oraz implementowaniu wyników badań przemysłowych czy nieopatentowanej wiedzy technicznej. Ponadto finansowaniem objęte będzie wprowadzanie na rynek nowych lub znacząco ulepszonych produktów i usług, które powstały w efekcie wdrożenia wspominanych wyżej technologii.
Z kolei kredyt ekologiczny pomoże uruchomić inwestycje na rzecz szeroko rozumianej efektywności energetycznej, w tym te związane z energooszczędnością lub zmianą źródeł wykorzystywanej energii na bardziej przyjazne dla środowiska. Chodzi o wspieranie przedsiębiorstw w transformacji energetycznej poprzez modernizację ich infrastruktury, procesu produkcyjnego i samych produktów.
Zasady udzielania obu kredytów są podobne – są to premie technologiczne polegające na refundacji części kapitałowej kredytu przeznaczonego na pokrycie kosztów, które przedsiębiorca poniósł w trakcie realizacji danej inwestycji.
Kredyty technologiczny i ekologiczny dostępne będą dla firm sektora MŚP. To jednak nie wszystko, bo po tę drugą wersję pożyczki sięgnąć będą mogły także:
- small-caps – małe spółki o średniej kapitalizacji, czyli podmioty zatrudniające nie więcej niż 499 pracowników, niebędące MŚP, których roczne obroty nie przekraczają 100 mln EUR, a roczna suma bilansowa – 86 mln EUR,
- mid-caps – spółki o średniej kapitalizacji, czyli podmioty zatrudniające nie więcej niż 3000 pracowników, niebędące MŚP ani małymi spółkami o średniej kapitalizacji.
Kredyt technologiczny to kontynuacja oferty poprzedniego programu, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem przedsiębiorców. Kredyt ekologiczny to natomiast nowość w ramach oferty FENG i jednocześnie instrument wsparcia firm we wspieraniu założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Zielona pożyczka wydaje się szczególnie atrakcyjna przy obserwowanym w ostatnich miesiącach ogromnym wzroście kosztów energii. Oferta zyskuje jeszcze bardziej na znaczeniu w obliczu bardzo wysokich kosztów pozyskania kapitału z instytucji bankowych.
Kiedy?
- Kredyt technologiczny – konkurs zostanie ogłoszony 9 marca, a wnioski będzie można składać od 23 marca 2023 r.
- Kredyt ekologiczny – ogłoszenie konkursu nastąpi 1 sierpnia, a czas na złożenie wniosków upłynie 22 sierpnia 2023 r.
Za oba działania odpowiada Bank Gospodarstwa Krajowego.
Dzień z funduszami w Bankier.pl. Wszystkie nasze artykuły przygotowane z tej okazji
3. Wzornictwo w MŚP – oferta z programu FEPW (Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej). Alternatywna droga do innowacji przez wdrożenie nowej strategii wzorniczej
Na czym polega oferta?
Środki pochodzące z tego instrumentu wesprą przygotowanie audytu wzorniczego rozumianego jako całościowa analiza działalności przedsiębiorcy pod względem potencjału i potrzeb wzorniczych. To pozwoli z kolei na opracowanie strategii wzorniczej i wdrożenie jej zapisów, czyli przeprowadzenie działań z wykorzystaniem procesów projektowania. Ich końcowym efektem ma być wprowadzenie na rynek innowacji.
Wydatki na wdrożenie strategii mogą obejmować zarówno nabycie oprogramowania i innych wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów lub licencji, jak i wydatki typowo inwestycyjne, np. zakup i instalacja środków trwałych (maszyn, urządzeń). Dotacja może objąć również szkolenia.
Maksymalna wartość dofinansowania to 3 mln zł. Wsparcie na usługi rozwojowe i doradztwo udzielane będzie w formie dotacji bezzwrotnej, natomiast finansowanie inwestycji nastąpi w formie dotacji warunkowej - więcej na ten temat można przeczytać w artykule "Fundusze europejskie po nowemu i z korzyścią dla firm. Przeglądamy zmiany".
Wsparcie wzornictwa ma być łatwiejszą i alternatywną wobec B+R drogą do innowacji w sektorze MŚP z regionów objętych kontynuacją programu Polska Wschodnia. Dla wielu firm mankamentem może stanowić to, że audyt wzorniczy i opracowanie strategii wzorniczej trzeba wykonać przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, a poniesione wydatki są refundowane jedynie w przypadku pozytywnej oceny aplikacji. Jednak nawet biorąc to pod uwagę, ścieżka wzornicza i tak w ostatecznym rozrachunku może okazać się mniej ryzykowna niż standardowe działania badawczo-rozwojowe.
Kiedy?
Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej nie ma jeszcze sprecyzowanego harmonogramu naborów, ale niewykluczone, że konkurs ruszy już w II kwartale 2023 r.
Za działanie odpowiadać będzie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
4. Wsparcie transformacji cyfrowej MŚP – granty na zakup oraz wdrożenia i doradztwo
Na czym polega oferta?
Z FENG wygospodarowane zostaną dwa rodzaje grantów dla MŚP. Firmy będą mogły przeznaczyć je na:
- zakup i wdrożenie rozwiązań IT służących transformacji cyfrowej. Granty przeznaczone będą na zakup gotowych rozwiązań́ (w formie licencji lub praw własności do technologii) oraz na zlecone prace programistyczne,
- doradztwo przedwdrożeniowe. Celem doradztwa przedwdrożeniowego będzie rozpoznanie faktycznych potrzeb i korzyści firmy w zakresie cyfryzacji przedsiębiorstwa.
Wsparcie transformacji cyfrowej to unikatowa oferta na finansowanie bardzo potrzebnych inwestycji IT w małych i średnich przedsiębiorstwach. Doświadczenia poprzedniego programu (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój) pokazały, że popyt na tego rodzaju przedsięwzięcia jest ogromny.
Kiedy?
Najprawdopodobniej pod koniec kolejnego kwartału możemy oczekiwać bardziej szczegółowych informacji o harmonogramie konkursu. Warto jednak już teraz trzymać rękę na pulsie.
Za działanie będzie odpowiedzialna Agencja Rozwoju Przemysłu.
5. Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) w MŚP – kompleksowe, dwuetapowe wsparcie na wdrożenie nowego podejścia do zarządzania surowcami i odpadami. Oferta dla MŚP działających na obszarze objętych FEPW
Na czym polega oferta?
UE coraz mocniej promuje nie tylko mniej emisyjny przemysł czy elektryfikację transportu, ale również gospodarkę o obiegu zamkniętym. GOZ lub gospodarka cyrkularna to koncepcja zmierzająca do racjonalnego wykorzystania zasobów oraz ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko wytwarzanych produktów. Podstawowym założeniem tego modelu jest minimalizacja zużycia surowców oraz powstawania odpadów, a tym samym zmniejszenie emisji i poziomów wykorzystania energii. By to osiągnąć, należy stworzyć zamkniętą taką pętlę procesów, w której powstające odpady traktowane są jako surowce w kolejnych etapach produkcyjnych.
Firmy, które zamierzają postawić na GOZ również u siebie, będą mogły skorzystać z dwuetapowego wsparcia z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.
Pierwszy etap to pomoc w opracowaniu modelu biznesowego przedsiębiorstwa z uwzględnieniem założeń GOZ. Mowa tu przede wszystkim o audycie i doradztwie, a także ustaleniu potencjalnych możliwości współpracy z innymi podmiotami działającymi w nurcie GOZ. Ta kooperacja może polegać m.in. na:
- udziale w łańcuchach dostaw,
- wydłużaniu życia produktu,
- ekoprojektowaniu,
- przekształceniu produktu w usługę lub usługi,
- tworzeniu platform współdzielenia,
- symbiozie przemysłowej,
- odzysku i ponownym wykorzystaniu szeroko rozumianych odpadów.
Drugi etap to natomiast praktyczna implementacja wspomnianego wyżej modelu biznesowego GOZ, co będzie mogło nastąpić szybciej i znacznie sprawniej dzięki funduszom unijnym. W drugim etapie pozyskane środki wykorzystamy m.in. na:
- zaprojektowanie i przeprowadzenie niezbędnych prac dostosowawczych,
- zakup lub zaprojektowanie nowych technologii,
- działania inwestycyjne, jak np. zakup bardziej przyjaznych dla środowiska maszyn,
- szkolenia, przekwalifikowanie pracowników w celu wdrożenia nowego modelu biznesowego.
Konkurs znalazł się w naszym zestawieniu ze względu na jego kompleksowość. Oferta obejmuje bowiem zarówno finansowanie, jak i wcześniejsze przygotowanie odpowiedniego gruntu pod inwestycję. Inaczej mówiąc, właściciel firmy może liczyć nie tylko na pieniądze, ale również na fachowe doradztwo.
Kiedy?
Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej nie ma jeszcze sprecyzowanego harmonogramu naborów – być może ruszą one już w II kwartale tego roku.
Za działanie odpowiadać będzie PARP.

