Orzeczenie Trybunału wskazało na uprawnienie opiekunów do ulgi podatkowej z tytułu nabywanego w spadku mieszkania. W ramach ulgi, jeżeli po zmarłej osobie odziedziczy się nieruchomości, nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do wysokości nieprzekraczającej 110 m2 ich powierzchni użytkowej.
Korzystanie z ulgi jest uzależnione od spełnienia dodatkowych warunków. W 2007 r. z ulgi mogły korzystać osoby, które nabyły nieruchomość w drodze spadku, pod warunkiem, że zaliczano je do III grupy podatkowej oraz sprawowały przez co najmniej dwa lata opiekę nad spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy.
Od 1 stycznia 2007 r. ustawodawca zdecydował się na ograniczenie uprawnień osób zawierających umowy o opiekę przed organem gminy, nie wprowadzając jednocześnie przepisów przejściowych. Przepisy takie powinny bowiem wskazać, że umowy zawarte do 31 grudnia 2006 r. uprawniają do ulgi również po zmianie przepisów. Natomiast uregulowane w ustawie zasady wskazywały, że do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 roku stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w dotychczasowym brzmieniu. W takim przypadku, jeżeli śmierć spadkodawcy nastąpiła po 1 stycznia 2007 r., zastosowanie znajdowały przepisy w brzmieniu z 2007 r., pozbawiającym podatników prawa do ulgi.
 |
Potrzebujesz więcej informacji o podatkach? Skorzystaj z naszego Niezbędnika przedsiębiorcy i podatnika |
Od 2007 r. przepisy uprawniały do korzystania z ulgi wyłącznie te osoby, które umowę o opiekę zawarły w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Umowy z gminą tego warunku oczywiście nie spełniały.
W związku z tym Trybunał Konstytucyjny orzekł, że brzmienie przepisów zmieniających ustawę o spadkach i darowiznach, w zakresie ulgi mieszkaniowej osoby, która do 31 grudnia 2006 r. sprawowała opiekę nad spadkodawcą na podstawie umowy zawartej przed organem gminy, a po tym dniu nabyła w drodze spadku prawa wskazane w art. 16 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy z 28 lipca 1983 r., jest niezgodny z zasadą ochrony interesów w toku wynikającą z art. 2 konstytucji.
Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny: „Przesłanki aktualizujące po stronie ustawodawcy obowiązek poszanowania "interesów w toku" zostały spełnione zatem zmieniając warunki nabycia ulgi mieszkaniowej ustawodawca powinien ustanowić stosowne przepisy przejściowe, czego jednak nie uczynił. Zmiana 1 stycznia 2007 r. warunków nabycia ulgi mieszkaniowej polegająca na wprowadzeniu wymogu zawarcia umowy o opiekę w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi oraz wymogu upływu dwuletniego terminu liczonego od momentu notarialnego poświadczenia podpisów, naruszyła zatem interesy w toku niektórych podatników. Chodzi o tych podatników, którzy przed 1 stycznia 2007 r. działając w zaufaniu do obowiązujących wówczas regulacji prawnych rozpoczęli realizację rozłożonych w czasie czynności zmierzających do nabycia ulgi mieszkaniowej. Podatnicy ci mieli prawo oczekiwać, że po upływie dwóch lat sprawowania opieki będą mogli skorzystać z ulgi mieszkaniowej. Zmiana warunków nabycia ulgi mieszkaniowej, która nastąpiła po upływie tych dwóch lat, a przed śmiercią spadkodawcy naruszyła interesy w toku tych spadkobierców, stąd orzeczenie niekonstytucyjności kwestionowanych przepisów było konieczne”.
Orzeczenie Trybunału jest tym bardziej istotne, że wskazuje na obowiązek respektowania konstytucyjnej zasady poszanowania interesów w toku nie tylko w sprawach podatkowych, ale również w innych przypadkach nowelizacji obowiązującego prawa.
Piotr Szulczewski
Analityk Bankier.pl
p.szulczewski@bankier.pl
» Darowizna nie pozbawia prawa do zachowku
» Dziecko może zapłacić podatek od prezentu
» Jak Polacy tłumaczą dodatkowe dochody
