W poniedziałek 16 marca pierwsi podatnicy mogli wygenerować na Portalu Podatkowym wstępnie wypełnioną deklarację podatkową PIT-37 za 2014 rok. System działał sprawie, lecz nie jest jeszcze tak intuicyjny i przyjazny w obsłudze, jak dostępne programy do rozliczeń rocznych. Na co trzeba uważać, gdy zdecydujemy się na propozycję Ministerstwa Finansów?
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami w poniedziałek 16 marca Ministerstwo Finansów uruchomiło dla podatników możliwość wygenerowania na Portalu Podatkowym wstępnie wypełnionego zeznania rocznego PFR (Pre-Filed tax Return) PIT za 2014 rok. W ciągu kilku pierwszych godzin około siedmiuset osób skorzystało z nowego narzędzia e-administracji podatkowej. System działał płynnie i sprawie, generował informacje bez opóźnień, więc to duży plus na początku działania oprogramowania użyteczności publicznej. Jeszcze przyjdzie dla niego czas prawdziwego sprawdzianu wydajności działania, gdy podatnicy zaczną masowo wypełniać w nim swoje zeznania podatkowe. Teraz jednak skupmy się na innych aspektach jego działania.
Kto może rozliczyć się na Portalu Podatkowym?
Resort finansów kieruje swoją nową e-usługę tylko i wyłącznie do osób fizycznych, które rozliczają się na druku PIT-37, czyli z dochodów osiągniętych ze stosunku pracy (umowy o prace, zlecenie, o dzieło itd.). Można rozliczyć się indywidualnie lub wspólnie z małżonkiem, a także jako rodzic samotnie wychowujący dziecko.
PIT nie dla wszystkich
Z nowego systemu nie skorzystają osoby prowadzące działalność gospodarczą, gdyż one z reguły wypełniają PIT-36 lub PIT-36L ani inwestorzy giełdowi (wypełniają PIT-38). Na Portalu Podatkowym swojego zeznania nie wygenerują także osoby, które na początku stycznia złożyły u pracodawcy oświadczenie PIT-12 z prośbą o rozliczenie ich podatku przez zakład pracy. System nie uwzględnia dochodów z PIT-40, który w takim wypadku rozliczył pracodawca. Dlatego przy próbie wygenerowania PFR PIT-37 za 2014 rok pojawia się komunikat błędu: „Brak informacji wystawionych przez płatnika”.
Nie uwzględnia dochodów z ZUS
System podatkowy sporządza wstępne zeznanie podatkowe na podstawie informacji pochodzących z informacji PIT-11 (wynagrodzenie za pracę), PIT-8C (stypendia i alimenty) i PIT-R (diety posła i radnego) za 2014 r. otrzymanych od płatników. Na początkowym etapie system nie obejmuje przychodów otrzymywanych z ZUS np. rent, emerytur czy zasiłków chorobowych lub macierzyńskich. Dlatego osoby, które będą chciały wypełnić PIT-37 i otrzymywały w 2014 roku świadczenia z ZUS np. emeryci lub renciści dorabiający na umowach zlecenie albo młode mamy, które kilka miesięcy pracowały, a przez pozostałą część roku pobierały zasiłek macierzyński, muszą samodzielnie dopisać dochody z ZUS do wstępnie wypełnionego zeznania, gdyż system podatkowych ich nie uwzględnia.
Brak danych o świadczeniach z ZUS wynika zapewne z dążenia do ograniczenie nadmiernego obciążenia systemu – zwłaszcza w pierwszym roku jego działania. Wszak ZUS rozsyła rocznie ponad 9 mln PIT-ów.
Dane potrzebne do wygenerowania i wysyłki PFR
Gdy należymy do grona adresatów nowego rozwiązania e-administracji podatkowej, wystarczy przygotować swój numer PESEL lub NIP oraz kwotę przychodu za 2014 r., która będzie potrzebna do pobrania formularza. Całościowy przychód uzyskamy sumując przychody z wszystkich posiadanych informacji PIT-11, PIT-8C, PIT-R za 2014 rok.
Jeśli planujemy odliczać jakiś ulgi, należy przygotować się odpowiedni dokumenty np. numery PESEL dziecka/-i, faktury za internet czy za lekarstwa.
Na końcowym etapie, do potwierdzenia wysyłki deklaracji PIT-37 będzie konieczne podanie kwoty przychodu za 2013 r. Potrzebny będzie także adres e-mail. System wysyła na podany adres mailowy "kod autoryzujący" i numer identyfikacyjny zeznania pozwalający na odszukanie zeznania w systemie i pobranie UPO. Pamiętajmy, że Urzędowe Potwierdzenie Odbioru należy przechowywać do 31 grudnia 2020 roku.
Po pięciu błędnych logowaniach system blokuje dostęp
Ustalono limit 5 błędnych prób uwierzytelniania rozliczenia. Po przekroczeniu tego progu system automatycznie na stałe zablokuje dostęp do usługi generowanie PIT-37. Wówczas pozostanie tylko możliwość tradycyjnego rozliczenia się lub za pomocą programów komputerowych albo systemu e-Deklaracje.
Chcesz skorzystać z ulgi – musisz wiedzieć w jakim załączniku się ją odlicza
Chcesz skorzystać z ulgi – musisz wiedzieć w jakim załączniku się ją odlicza
Na etapie generowania zeznania podatkowego, system pyta użytkownika, jakie załączniki chce załączyć do swojej deklaracji.
Niestety opis poszczególnych załączników nie zawiera listy ulg i odliczeń, które w danym formularzu się dokonuje. A taki krótki, rzeczowy opis byłby bardzo przydatny dla niewprawnego podatnika. Lakoniczne sformułowanie „Informacja o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku” w zasadzie nic nie wyjaśnia podatnikowi.
Większość ogólnodostępnych programów do rozliczeń rocznych jest pod tym względem o wiele bardziej przyjazna w obsłudze. W prosty intuicyjny sposób pyta, co podatnik chce odliczyć w PIT np. ulgę na dzieci i samodzielnie generuje właściwy załącznik do PIT-u.
Także wyboru urzędu skarbowego musimy dokonać samodzielnie. System podatkowy nie wyświetl domyślnie tego US, do którego pracodawca wysłał PIT-11, a mógłby.
To podatnik odpowiada za poprawność danych
Pierwszym krokiem po pojawieniu się PIT-37 na ekranie powinno być dokładne sprawdzenie danych - zarówno tych osobowych, jak i liczbowych i porównanie ich z posiadanymi dokumentami PIT-11, PIT-8C i PIT/R. Choć wydaje się, że nie ma prawa tu być błędów, to jednak za nieprawidłowe dane do odpowiedzialności zostanie pociągnięty podatnik.
Gdzie są załączniki?
Choć na samym początku zadeklarowaliśmy chęć rozliczenia ulg w załączniku PIT/O, to musimy zejść na sam dół wstępnego zeznania PIT-37 bez rozliczonych ulg, kliknąć „dalej”, żeby przejść do załącznika, w którym będziemy mogli wpisać odliczenia. Przycisk „dalej” nie informuje jednoznacznie, dokąd trafimy. Może sugerować, że akceptujemy powyższy PIT, bez rozliczonych ulgi i zwrotu podatku, a nawet z kwota podatku do zapłaty.
Ponownie musimy kliknąć „dalej”, aby ulgi zostały naniesione na PIT-37 i zmieniło się suma podatku do zapłaty lub zwrotu.
UPO po wysyłce
Jeżeli opuścimy stronę (zerwiemy szyfrowane łącze) zanim będzie gotowe do pobrania UPO, to wówczas możemy pobrać je logując się adresem mailowym podawanym po wysyłce i kodem autoryzacyjnym, który wówczas wyświetla system lub który otrzymamy w mailu. Pamiętajmy, plik z UPO należy zachować lub wydrukować i przechowywać do końca 2020 roku.
System mniej przyjazny niż rządowe e-Deklaracje
Generalnie system działa poprawnie, jednak brak mu pewnych udogodnień, do których przyzwyczaiły nas już komercyjne programy do rozliczeń, a nawet rządowy system e-Deklaracje. Jako przykład można wymienić brak podpowiedzi właściwego urzędu skarbowego, do którego należy wysłać zeznanie. Skoro nasz PIT-11 trafił już do konkretnego US, również tu system mógłby wskazywać domyślnie ten sam urząd. Oczywiście z możliwością dokonania jego zmiany.
Uwaga: Jeśli PIT-8C obejmuje dochody z giełdy, to choć pojawi się on w systemie, to dochody te nie zostają rozliczony w wygenerowanym PIT-37. Nie każdy podatnik będzie świadomy, że dla rozliczenia podatku giełdowego musi złożyć osobny PIT-38 już poza Portalem Podatkowym.
Choć pojawiają się wątpliwości, po co było w pewnej części dublować istniejący już i dość dobrze funkcjonujący od kilku lat system rządowy e-Deklaracje, to krok w kierunku cyfryzacji kontaktów podatnika z administracją podatkową, to krok w dobrym kierunku. Liczymy na to, że z biegiem czasu zostanie poprawiona funkcjonalność mechanizmu rozliczania PFR PIT-37, dojdą kolejne rodzaje deklaracji PIT, a wygląd serwisu stanie się bardziej przyjazny i intuicyjny. Niestety na razie natłok danych i podobieństwo do drukowanego formularza PIT-37 może przerażać i zniechęcać użytkownika, który tylko raz w roku styka się z zeznaniami podatkowymi.
