Posiadacz indywidualnego konta emerytalnego – indywidualne konto emerytalne może założyć osoba fizyczna, która ukończyła 16 lat i ma nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Polski. Osoby małoletnie (od 16. do 18. roku życia) muszą uzyskać pozwolenie swoich opiekunów na założenie konta i mogą na nie wpłacać pieniądze tylko w tym okresie, w którym pracują na podstawie umowy o pracę. IKE mogą posiadać także osoby bezrobotne, gospodynie domowe (konto może być zasilane przez członków ich rodzin).
Pracownicze programy emerytalne (PPE) – pozwalają na gromadzenie dodatkowych oszczędności na starość w III filarze. Zakłada je pracodawca, który prowadzi działalność od minimum roku i zatrudnia co najmniej 5 pracowników (3 w przypadku prowadzenia działalności od 3 lat), dla pracowników, którzy pracują u niego minimum 3 miesiące. Przy czym co najmniej połowa załogi (lub 1/3 przy zatrudnianiu minimum 500 osób) musi być uprawniona do przystąpienia do programu. Pracownik, który jest zatrudniony u kilku pracodawców prowadzących PPE, może należeć do wszystkich oferowanych programów. Pracodawca może prowadzić jeden pracowniczy program emerytalny (więcej niż jeden – w przypadku połączenia pracodawców prowadzących programy).
Pracownicze fundusze emerytalne (PFE) – znajdują się na pograniczu II (jeden z rodzajów funduszy emerytalnych) i III (jeden z rodzajów pracowniczych programów emerytalnych) filaru polskich ubezpieczeń emerytalnych.1 Uczestnictwo w nich jest zarezerwowane tylko dla pracowników firmy, w której oferowane są pracownicze programy emerytalne w formie pracowniczych funduszy emerytalnych. Pracownicze fundusze emerytalne funkcjonują podobnie jak otwarte fundusze emerytalne (II filar). Zarządza nimi pracownicze towarzystwo emerytalne. Ich akcjonariuszem jest pracodawca.
Aktywa, podobnie jak w przypadku OFE, przechowuje bank-depozytariusz. Uczestnicy funduszu mają prawo przekazać na swoje konto akcje sprywatyzowanego przedsiębiorstwa, w którym pracują. Mają oni także możliwość jednorazowej wypłaty środków w momencie nabycia uprawnień do emerytury. W 2006 roku PFE stworzono dla pracowników takich firm, jak m.in.: Telekomunikacja Polska, Nestle, Unilever. Przykład pracowniczego funduszu emerytalnego – PFE „Nowy Świat”. Jego polityka inwestycyjna polega na lokowaniu aktywów w taki sposób, by zapewnić maksymalne bezpieczeństwo i rentowność z inwestycji. Politykę inwestycyjną określa Rada Nadzorcza Towarzystwa Emerytalnego, które zarządza funduszem.
Realizowana strategia lokacyjna dzieli się na dwie podstrategie: strategiczną (w oparciu o długoterminowe prognozy makroekonomiczne dotyczące stóp procentowych, inflacji, deficytu budżetowego, wzrostu gospodarczego) oraz taktyczną (w oparciu o analizę założeń polityki NBP w danym roku, dochodowość papierów dłużnych, prognozę zysków spółek). Aktywami funduszu zarządza Pioneer Pekao Investment Management SA. Depozytariuszem jest BRE Bank SA. Agentem transferowym – Pekao Financial Services Sp. z o.o.
Pracownicza umowa emerytalna – zawierana w ramach pracowniczych programów emerytalnych. Podpisują ją pracodawca i poszczególni pracownicy (uczestnicy programu). Pracownik pisemnie deklaruje dobrowolne przystąpienie do programu, oświadcza, że zapoznał się z treścią umowy zakładowej, i akceptuje jej warunki. Upoważnia on także pracodawcę do opłacania składki, wskazuje beneficjentów, deklaruje gotowość (lub jej brak) opłacania dodatkowej składki oraz jej wysokość.
Przezorność ubezpieczeniowa – cechuje osoby, które mają świadomość ubezpieczeniową (wiedzę na temat: warunków ubezpieczenia, konsekwencji rezygnacji z niektórych produktów oferowanych na rynku ubezpieczeniowym, konieczności ograniczenia bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłej – emerytalnej). Przezorność ubezpieczeniowa przejawia się w podejmowaniu przez jednostkę działań mających na celu zapewnienie jej godziwych warunków życia na starość. Przezorne jednostki korzystają (w ramach swoich możliwości finansowych) z wszelkich produktów dostępnych na rynku, mogących wpłynąć na zwiększenie wartości ich emerytury. Przezorność ubezpieczeniowa ma charakter prewencyjny – jednostka zdaje sobie sprawę z ryzyka utraty (znacznej) części dochodów po zaprzestaniu aktywności zawodowej i chce je zminimalizować poprzez zgromadzenie dodatkowych środków na starość pochodzących z rożnych źródeł.
Joanna Plak
Pozostałe części vademecum:
Vademecum przezornego emeryta (1)
Vademecum przezornego emeryta (2)
Vademecum przezornego emeryta (3)
Źródło:
