Dobrowolne ubezpieczenie emerytalne – obywatele nie są przymuszeni do korzystania z ubezpieczenia. Mogą z niego skorzystać, jeśli chcą podwyższyć wartość swojej emerytury (III filar w Polsce), ale nie muszą, jeśli wystarcza im to, co uzbierali w ramach obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego (I i II filar). Pieniądze uzyskane z dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego, w połączeniu z tymi uzyskanymi z I i II filaru, umożliwią(?) emerytowi życie na poziomie zbliżonym do tego, do jakiego przywykł w czasie wykonywania aktywności zawodowej.
Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego – zróżnicowanie portfela inwestycyjnego, w którym powinny się znaleźć zarówno bezpieczne papiery wartościowe (dające minimalny zysk przy minimalnym ryzyku – np. obligacje) oraz „ryzykowne” papiery wartościowe (dające duży zysk, ale obarczone dużym ryzykiem inwestycyjnym – np. akcje). W przypadku III filaru zaleca się, aby osoby młode, którym zostało dużo czasu do emerytury, inwestowały bardziej ryzykownie; a osoby starsze – tym mniej ryzykownie, im mniej czasu zostało im do emerytury.
Działalność lokacyjna instytucji oferujących indywidualne konta emerytalne/zarządzających pracowniczymi programami emerytalnymi – środki mogą być inwestowane m.in. w: obligacje i inne papiery dłużne Skarbu Państwa/jednostek samorządu terytorialnego; akcje spółek notowanych na rynku giełdowym; depozyty i bankowe papiery wartościowe; listy zastawne; jednostki uczestnictwa zbywane przez fundusze inwestycyjne.
E
Elastyczność – z elastycznością w III filarze mamy do czynienia głównie w przypadku indywidualnych kont emerytalnych. Polega ona na możliwości dopasowania rodzaju IKE do potrzeb poszczególnych jednostek, możliwości wnoszenia składek w zadeklarowanej przez oszczędzającego wysokości oraz z zadeklarowaną częstotliwością (w zależności od rodzaju IKE, najbardziej elastyczne w tym zakresie są IKE w bankach), możliwości przenoszenia środków między poszczególnymi instytucjami oferującymi IKE. Pracownicze programy emerytalne nie są aż tak elastyczne.
F
Finansowanie kapitałowe – stosowane w III filarze. Nabycie prawa do świadczenia zależy od opłacania składek, przy czym każdy pracuje na własny rachunek. Nie ma miejsca redystrybucja wewnątrz- i międzypokoleniowa.
Formy prowadzenia pracowniczych programów emerytalnych (PPE) – pracownicze programy emerytalne mogą być prowadzone w formie: pracowniczego funduszu emerytalnego, umowy o wnoszenie składek pracowników do funduszy inwestycyjnych, umowy grupowego ubezpieczenia na życie z zakładem ubezpieczeniowym (grupowe ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym), umowy wnoszenia składek do towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.
Fundusz inwestycyjny – osoba prawna, przedmiotem jej działalności jest lokowanie środków pieniężnych w określone papiery wartościowe i pozostałe prawa majątkowe. Fundusz działa w interesie osób, które są jego uczestnikami. Organem funduszu jest towarzystwo funduszy inwestycyjnych. Tworzy ono fundusz inwestycyjny (po uzyskaniu zgody Komisji Papierów Wartościowych i Giełd). Aktywa przechowuje depozytariusz (może nim być Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych lub bank z własnymi funduszami w wysokości minimum 100 milionów złotych). Fundusz inwestycyjny (w zależności od rodzaju) oferuje uczestnikom (w zamian za ich wpłaty) jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne. Fundusze inwestycyjne dzielą się na: otwarte, specjalistyczne otwarte oraz zamknięte. Z tytułu uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym ponoszone są następujące rodzaje opłat: manipulacyjna (1,3–6,5% aktywów w skali roku), za zarządzanie funduszem (0,5–3% aktywów na rok), na rzecz instytucji, z których usług korzysta fundusz kupując/zbywając papiery wartościowe – np. prowizje maklerskie. Fundusz inwestycyjny jest zobowiązany do ogłaszania prospektu informacyjnego w dzienniku o krajowym zasięgu. W prospekcie zamieszczany jest przede wszystkim statut funduszu inwestycyjnego oraz informacje, które umożliwiają ocenę ryzyka inwestycyjnego.
Joanna Plak
Litery A–C znajdują się w pierwszej części Vademecum przezornego emeryta.