W ostatnich latach ponad 10 proc. Ukraińców pracowało poza granicami kraju. Najpopularniejszym kierunkiem emigracji ciągle jest dla nich Federacja Rosyjska. To jedna z przyczyn, dlaczego Ukrainie tak ciężko odrzucić rosyjską zależność.
Źródło: Thinkstock
Ludność Ukrainy jest obecnie szacowana na około 45,5 mln osób, z czego ponad 30 mln mieszka w miastach. Ważnym zjawiskiem demograficznym na Ukrainie jest migracja ludności, spowodowana głównie poszukiwaniem pracy i lepszych warunków życia. Według najnowszych oficjalnych danych stopa bezrobocia na Ukrainie wynosi 8,6 proc. (1,76 mln osób zdolnych do pracy). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec czerwca br. wyniosła 465,3 tys. osób, czyli stanowiła 1,7% populacji w wieku produkcyjnym.
Szacuje się jednak, że realne bezrobocie na Ukrainie może być nawet trzykrotnie wyższe. Na Ukrainie częstym zjawiskiem są bowiem "bezpłatne urlopy", na które pracodawca wysyła pracowników w przypadku trudnej kondycji finansowej firmy. Także poziom wynagrodzenia na Ukrainie należy do najniższych w skali europejskiej - przeciętne wynagrodzenie wynosi nad Dnieprem 3200 hrywien (UAH), czyli około 1180 zł.
![]() |
» Narzędzia legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce |
Na niski poziom wynagrodzeń mocno wpływają wynagrodzenia pracowników niższego szczebla w branżach takich jak przemysł ciężki, budownictwo i rolnictwo. Poza tym rynek ukraiński charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na pracowników umysłowych średniego i wyższego szczebla, co wpływa na rosnące rozwarstwienie poziomu wynagrodzeń pomiędzy pracownikami nisko i wysoko wykwalifikowanymi.
Jak obywatele Ukrainy oceniają rynek pracy
Według badania przeprowadzonego przez ukraiński oddział Agencji Pracy EWL większość ankietowanych zdecydowanie negatywnie określa bieżącą sytuację na ukraińskim rynku pracy (ponad 70 proc.). Szczególnie trudna sytuacja dotyczy pracowników fizycznych w branżach produkcyjnych, pracowników fabryk, górników i pracowników budowlanych. Jak podaje EWL, w porównaniu do podobnych stanowisk na polskim rynku pracy stawki płacowe na Ukrainie są niekiedy 2-3 razy niższe.
Dużym problemem na ukraińskim rynku pracy jest ponadto częste zjawisko niewypłacania zatrudnionym pracownikom pensji. To wszystko powoduje, że Ukraina jest jednym z czołowych źródeł migracji zarobkowych w Europie.
»Ukraina o krok od rewolucji |
Dokąd Ukraińcy emigrują za pracą
W ostatnich latach aż 10% populacji Ukrainy (oraz 20% populacji w wieku produkcyjnym) pracowało za granicą. Najpopularniejszym kierunkiem wyjazdów pozostaje Federacja Rosyjska, gdzie według nieoficjalnych danych pracuje około 2 milionów Ukraińców (w tym znaczna część nielegalnie). Innymi kierunkami migracji zarobkowych są: Polska (na drugim miejscu), Stany Zjednoczone, Izrael, Kazachstan, Niemcy, Hiszpania i Włochy.
Dlaczego Ukraińcy wybierają Polskę
Na pytanie o to, co skłania obywateli Ukrainy do ubiegania się o pracę w Polsce, główną odpowiedzią była zła sytuacja na rynku pracy w Ukrainie. Pracownicy z Ukrainy wymieniają też przyczyny zarobkowe i chęć rozwoju zawodowego.
Źródło: Perspektywy zatrudnienia cudzoziemców, Raport EWL 2012
Jeżeli chodzi o umowy krótkookresowe, to obywatele Ukrainy są zatrudniani w Polsce głównie w rolnictwie. Z roku na rok przybywa jednak umów długookresowych podpisywanych z pracownikami z Ukrainy, którzy szukają w Polsce pracy w sektorze produkcyjnym, gastronomii i hotelarstwie, budownictwie, przemyśle ciężkim i lekkim oraz transporcie.
Specjaliści rynku pracy twierdzą, że duży potencjał dla polskiego rynku pracy stanowią obywatele Ukrainy poszukujący u nas pracy w sektorach: marketing i zarządzanie, finanse i ubezpieczenia czy doradztwo. Można się spodziewać, że liczba zatrudnionych obywateli Ukrainy w tych branżach będzie wzrastać.
Źródło: Perspektywy zatrudnienia cudzoziemców, Raport EWL 2012
Do Polski przybywa coraz więcej nie tylko pracowników z Ukrainy, ale również studentów, którzy po zakończeniu szkoły szukają u nas zatrudnienia. Trapiony przez korupcję i nadmierną formalizację przepisów ukraiński system edukacji (mimo że oceniany umiarkowanie pozytywnie w Europie) jest obecnie w niekorzystnej sytuacji, szczególnie pod względem poziomu nauki kadry wyższego szczebla i top managementu. Dyplomy wielu ukraińskich uczelni nie są uznawane w Europie, stąd coraz częściej obserwuje się napływ ukraińskich studentów do polskich uczelni. Według oficjalnych danych w Polsce studiuje obecnie około 10 tys. studentów z Ukrainy, co oznacza wzrost o połowę w porównaniu z latami ubiegłymi.
Ukraińcy stanowią najliczniejszą w Polsce grupę cudzoziemców. Szacuje się, że udział obywateli Ukrainy wśród wszystkich cudzoziemców zatrudnionych legalnie w Polsce wynosi około 85-90 proc. ogółu pracowników z państw trzecich (liczba oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy obywatelom Ukrainy przyrasta w Polsce w tempie 40 proc. rocznie).
Pomimo problemów polskiej gospodarki i polskiego rynku pracy należy spodziewać się dalszego, stabilnego wzrostu zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Korzystne dla nich zmiany w polskim prawie (czytaj więcej: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Jasne-i-ciemne-strony-nowej-ustawy-o-cudzoziemcach-2869456.html) powinny dodatkowo zwiększyć atrakcyjność polskiego rynku pracy.
Barbara Sielicka
Bankier.pl
b.sielicka@bankier.pl