Pożegnanie ze starą hipoteką może być kosztowne

Osoby, które zaciągnęły kredyt hipoteczny przed lipcem 2017 r., mogą nie być świadome, że za wcześniejszą spłatę zobowiązania bank może pobrać opłatę. Ustawa o kredycie hipotecznym ujednoliciła zasady, ale nie dotyczą one „starego portfela”.

W lipcu 2017 r. weszła w życie ustawa o kredycie hipotecznym. Jeden z jej rozdziałów określił precyzyjnie, kiedy bank może pobrać rekompensatę za wcześniejszą spłatę zobowiązania. Wcześniej banki mogły samodzielnie ustalać zasady, nierzadko narzucając klientom kilkuprocentową opłatę „na wyjściu”. Utrudniały w ten sposób m.in. refinansowanie kredytów, które okazywały się nieatrakcyjne na tle nowych rynkowych ofert.

Przypomnijmy, jakie zasady obowiązują banki w tej chwili. W przypadku kredytów hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu bank może pobrać opłatę wyłącznie, gdy spłata lub nadpłata nastąpiła w okresie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy. „Rekompensata (…) nie może być większa niż wysokość odsetek, które byłyby naliczone od spłaconej przed terminem całości lub części kredytu hipotecznego w okresie roku od dnia faktycznej spłaty, ani większa niż 3% spłacanej kwoty kredytu hipotecznego” – wskazuje ustawa.

Dla kredytów z okresowo stałą stopą procentową zasady są nieco inne. Bank może żądać rekompensaty za wcześniejszą spłatę zobowiązania (lub nadpłatę kredytu) w całym okresie obowiązywania stałej stopy. „Rekompensata nie może być wyższa niż koszty kredytodawcy bezpośrednio związane z przedterminową spłatą” – wskazuje dość enigmatycznie ustawa.

Kredytobiorców sprzed lipca 2017 r. obowiązują inne zasady

Wymienione reguły stosuje się wobec kredytobiorców, którzy podpisali umowy już pod rządami hipotecznej ustawy, czyli po 21 lipca 2017 r. Część banków jednak już wcześniej zdecydowała się wprowadzić zasady co najmniej tak samo korzystne jak ustawowe. Wiele instytucji ograniczało w swoich cennikach okres, w którym obowiązuje opłata za wcześniejszą spłatę do pierwszych lat po umowie lub w ogóle rezygnowało w ogóle z rekompensaty.

Część kredytobiorców może nadal natknąć się na nieprzyjemną niespodziankę, jeśli zdecyduje się pożegnać z hipoteką przed terminem. Przejrzeliśmy bankowe cenniki, wybierając takie właśnie przypadki. W taryfach opłat i prowizji banków znaleźć można dwie grupy produktów, które wiążą się z opłatami.

W niektórych bankach warto poczekać z wcześniejszą spłatą

Pierwszą z nich są kredyty hipoteczne zaciągnięte w pewnym „okienku czasowym”, w których obowiązuje opłata przy całkowitej spłacie kredytu w ciągu kilku pierwszych lat obowiązywania umowy. Przykładowo, w ING Banku Śląskim 2-procentowa prowizja jest pobierana przez pierwszych 5 lat dla kredytów zaciągniętych pomiędzy 17 sierpnia 2015 r. a 21 lipca 2017 r. Część kredytobiorców (np. z rocznika 2017) jeszcze „łapie się” na rekompensatę przez najbliższe miesiące.

Druga grupa to kredyty, w których klienci „przedustawowego” portfela (lub tylko wybranych produktów) muszą liczyć się z opłatą przez cały okres obowiązywania umowy. W ich przypadku nie ma możliwości uniknięcia opłaty, chyba że taryfa lub umowa kredytowa zawiera dodatkowe regulacje. Warto sprawdzić dokładnie dokumenty, ponieważ można natknąć się w nich na wyjątki, takie jak np. rezygnacja z opłaty przy sprzedaży kredytowanej nieruchomości.

Starsi stażem kredytobiorcy planujący pożegnanie z hipoteką lub nadpłatę powinni sprawdzić także zasady dokonania takiej transakcji. Ustawa wskazuje, że takiej operacji można dokonać w dowolnym momencie. Jeśli jednak mamy kredyt „przedustawowy”, może okazać się, że bank wymaga, by operacja odbyła się np. w dniu spłaty raty. Jak informują czytelnicy Bankier.pl, na taki „drobiazg” można się natknąć w umowach PKO BP.

Źródło: