Pełnoskalowe wdrożenie opracowanego w międzynarodowym projekcie demonstracyjnego systemu oczyszczania solanek kopalnianych jest kosztowne, ale przynosi istotne zyski środowiskowe – wynika z informacji Głównego Instytutu Górnictwa.
Demonstracyjne wdrożenie zaawansowanej metody redukcji ładunku soli i odzyskiwania zasobów z wód kopalnianych było założeniem projektu LIFE Brine Mining, współfinansowanego przez unijny program LIFE. Taki demonstracyjny system działał przez 19 miesięcy w kopalni Ziemowit, należącej do Polskiej Grupy Górniczej.
W piątek rzeczniczka Głównego Instytutu Górnictwa – Państwowego Instytutu Badawczego Sylwia Jarosławska-Sobór przesłała PAP informację z podsumowania projektu LIFE Brine Mining, które odbyło się – z zamkniętym udziałem jego interesariuszy – w katowickiej siedzibie GIG.
Jak przypomniała Jarosławska-Sobór, głównym założeniem projektu uczyniono zmniejszenie zrzutu solanek kopalnianych do środowiska, poprzez bezpośredni odzysk zawartych w nich wartościowych surowców. Zaprojektowano rozwiązanie umożliwiające przemysłowi wydobywczemu węgla usprawnienie gospodarki wodami zasolonymi.
W projekcie powstał system demonstracyjny do oczyszczania solanek, będący połączeniem technologii membranowych, jak: ultrafiltracja, nanofiltracja, elektrodializa, odwrócona osmoza, reaktorów strąceniowych, urządzeń do odparowywania oraz krystalizacji.
System zainstalowany w kopalni PGG Ziemowit w Lędzinach (Śląskie) – w ocenie uczestników projektu - wykazał się dużą skutecznością. Uzdatniał przez ponad półtora roku solankę z kopalni o zawartości soli 8 proc., produkując wodę o wysokiej czystości, odpowiednią do nawadniania terenów uprawnych, podlewania parków, utrzymywania czystości w budynkach użyteczności publicznej, a także przydatną w kopalniach dla celów sanitarnych czy przemysłowych
Kolejnymi produktami były: wodorotlenek magnezu, węglan wapnia, siarczan wapnia i chlorek sodu - wszystkie o czystości powyżej 91 proc. Praca w trybie 24-godzinnym umożliwiła uniknięcie zrzutu 7 tys. m. sześc. solanki rocznie do wód powierzchniowych, a także odzyskanie 5,8 tys. ton czystej wody oraz 432 ton soli w skali roku.
„Analizy techniczne warunków zastosowania technologii w pełnej, przemysłowej skali dostarczają solidnych dowodów, że jest to wykonalne dla różnych typów wód zasolonych. Z kolei analizy ekonomiczne zawierają różne scenariusze pełnoskalowego wdrożenia i ich szacunkowe koszty: wyliczenia pokazują, że pełnoskalowe wdrożenie instalacji jest kosztowne, ale przynosi istotne zyski środowiskowe” – przekazała przedstawicielka GIG.
W skład konsorcjum projektu LIFE Brine-Mining weszło 10 jednostek z Grecji, Holandii i Polski. Polskimi partnerami byli: Główny Instytut Górnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, Politechnika Śląska oraz Polska Grupa Górnicza. Z ramienia GIG w projekcie uczestniczyli specjaliści zakładu ochrony wód Instytutu.
Ograniczenie odprowadzania zasolonych wód kopalnianych ma być jednym z systemowych rozwiązań problemu wysokiego stężenia tzw. złotej algi i masowego śnięcia ryb, jaki wystąpił latem 2022 r. na Odrze, a w tym roku na zbiorniku Dzierżno Duże (Odrę i zbiornik zasila rzeka Kłodnica, do której trafiają m.in. wody dołowe).(PAP)
mtb/ malk/
