Dotychczasowy szef dyplomacji David Lammy został wicepremierem w brytyjskim rządzie oraz ministrem sprawiedliwości – podało w piątek biuro premiera na Downing Street. Tekę ministra spraw zagranicznych objęła Yvette Cooper, pełniąca do tej pory funkcję ministry spraw wewnętrznych.
Shabana Mahmood przejęła zaś stanowisko szefowej resortu spraw wewnętrznych, tracąc posadę ministry sprawiedliwości.
Rekonstrukcja w rządzie premiera Keira Starmera nastąpiła po piątkowej rezygnacji Angeli Rayner ze stanowiska wicepremierki i ministry ds. mieszkalnictwa w związku z zapłaceniem zaniżonej o 40 tys. funtów kwoty podatku od mieszkania, które kupiła w East Sussex.
Jej stanowisko ministra ds. mieszkalnictwa objął Steve Reed, pełniący dotychczas funkcję ministra środowiska, żywności i spraw wsi. Jego tekę przejęła Emma Reynolds, dotychczas pracująca na stanowisku podsekretarza w ministerstwie skarbu.
W ramach rekonstrukcji rządu Starmer powołał nowe „superministerstwo” łączące w sobie wiele departamentów, w tym pracy i emerytur, oraz kompetencje ministerstwa edukacji. Na jego czele stanął Pat McFadden, pełniący wcześniej funkcję kanclerza Księstwa Lancaster, czyli zarządcy majątku przynoszącego dochody brytyjskiej monarchii. Po McFaddenie urząd ten przejął Darren Jones, który będzie to łączył z pracą naczelnego sekretarza skarbu.
Decyzją szefa rządu stanowisko straciła Lucy Powell, przewodnicząca Izby Gmin. Jak donosi „Financial Times”, wraz z Rayner wypowiadała się na spotkaniach przeciwko cięciom wydatków wprowadzanym przez administrację Starmera. Stanowisko przewodniczącego Izby Gmin objął Alan Campbell, polityk zajmujący dotychczas posadę parlamentarnego sekretarza skarbu. Campbell będzie także uczestniczyć w posiedzeniach gabinetu.
W rządzie posadę też stracił Ian Muuray, minister ds. Szkocji. Szkoccy labourzyści wyrazili niezadowolenie z tej decyzji premiera, gdyż polityk przez lata był jedynym przedstawicielem Partii Pracy w Westminsterze reprezentującym Szkocję. Tekę ministerialną przejął po nim Douglas Alexander, który dotychczas pełnił funkcję wiceministra ds. polityki handlowej i bezpieczeństwa gospodarczego. W rządzie premiera Tony’ego Blaira w latach 2006-2007 był ministrem ds. Szkocji.
Brytyjskie media zauważyły, że po raz pierwszy w historii wszystkie trzy najważniejsze stanowiska objęły kobiety - Rachel Reeves pozostała na stanowisku kanclerz skarbu, natomiast Mahmood i Cooper są odpowiednio ministrą spraw wewnętrznych i szefową dyplomacji.
BBC policzyło, że w przeciągu ostatnich pięciu lat Wielka Brytania miała sześciu ministrów spraw zagranicznych. „Ta karuzela na szczycie brytyjskiej dyplomacji rozczaruje sojuszników, którzy od dawna narzekali na ciągłe zmiany na tym stanowisku” – stwierdziła stacja.
Cooper „odziedziczyła wojny w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie, gdzie dyplomacja jest skomplikowana i pełna niuansów, a ona będzie musiała sporo się napracować, żeby nadrobić zaległości” – napisała BBC, podkreślając, że polityczka nie ma tak dobrych związków z Waszyngtonem jak Lammy, który przyjaźni się z wiceprezydentem USA J.D. Vance'em.
Nowa szefowa dyplomacji weźmie udział w tym miesiącu w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ w Nowym Jorku, gdzie Wielka Brytania prawdopodobnie uzna suwerenność Palestyny, jeśli Izrael nie spełni postawionych przez Londyn warunków.
Sky News podała, że w najbliższych dniach spodziewane są kolejne zmiany w otoczeniu premiera.
Lider Reform UK: rząd premiera Starmera jest w głębokim kryzysie
Lider prawicowo-populistycznej partii Reform UK, Nigel Farage, w piątek podczas otwarcia konferencji swojej partii w Birmingham powiedział, że brytyjski rząd „jest pogrążony w głębokim kryzysie”, nawiązując do złożenia przez Angelę Rayner rezygnacji ze stanowiska wicepremierki.
W przemówieniu polityk stwierdził, że odejście Rayner w związku ze skandalem podatkowym „to sygnał, że pomimo wszystkich obietnic (rządu premiera Keira Starmera - PAP), że będzie to nowa i inna polityka, jest ona równie zła, jeśli nie gorsza, niż ta, która obowiązywała poprzednio”.
- Wkrótce będziemy świadkami poważnego rozłamu również w (rządzącej) Partii Pracy – powiedział lider Reform UK, przewidując, że do nowej partii założonej przez lewicowego byłego lidera laburzystów Jeremy’ego Corbyna dołączy wiele osób odchodzących z jej szeregów.
Zapowiedział, że po dojściu do władzy jego partia „zaproponuje poważne cięcia w budżecie socjalnym Wielkiej Brytanii”. Złożył także obietnicę, że jest w stanie rozwiązać problem migrantów, którzy nielegalnie docierają na Wyspy pokonując kanał La Manche, w ciągu „dwóch tygodni” od zwycięstwa w wyborach,
Farage zaapelował do swoich zwolenników, aby byli „gotowi na wybory powszechne w 2027 r.”, choć według kalendarza wyborczego kolejne wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii mają odbyć się najpóźniej w sierpniu 2029 r.
Lider Reform UK stwierdził, że w obliczu „załamania się” dwóch ugrupowań, które przez 100 lat dominowały w brytyjskiej polityce, czyli Partii Konserwatywnej i Partii Pracy, pojawiła się „nowa, silna, zjednoczona partia”. - Jesteśmy partią, która rośnie w siłę – dodał.
Partia podała, że od ubiegłorocznej konferencji liczba członków Reform UK wzrosła z 80 tys. do prawie 240 tys., a poparcie w sondażach wzrosło z 19 proc. do 30 proc. Partia ma obecnie zaledwie czterech posłów w 650-osobowej Izbie Gmin.
Konferencja partii zakończy się w sobotę. Organizatorzy szacują, że weźmie w niej udział ok. 12 tys. osób oraz setki firm.
Z Londynu Marta Zabłocka (PAP)
mzb/ mms/
