Kiedy można zawrzeć majątkową umowę małżeńską? Jakie są plusy i minusy podpisania intercyzy? Jaki jest koszt takiej umowy? Odpowiadamy na najczęstsze pytania związane z tym tematem.
Małżonkowie decydują się na zawarcie intercyzy z wielu powodów: ze względu na spory majątek, którego dorobili się lub który odziedziczyli jeszcze przed ślubem albo zabezpieczając się na wypadek ewentualnego rozwodu. Jednak czasem prowodyrami takiej decyzji są rodzice przyszłych nowożeńców, którzy przekazując własnemu dziecku mieszkanie czy auto w prezencie chcą, aby w razie niepowodzenia małżeństwa, majątek ten nie został podzielony po rozwodzie.


W podobnej sprawie zwróciła się do Redakcji Bankier.pl jedna z czytelniczek. Przedstawiła następującą sytuację: „Mieszkanie i pomoc finansową w początkach małżeństwa mój syn i jego żona otrzymali wyłącznie ode mnie. Teraz planują budowę domu, co będzie skutkowało sprzedażą mieszkania i oszczędnościami. A zarabiać (jak podejrzewam) będzie głównie mój syn. Chciałabym zabezpieczyć jego majątek w razie rozwodu. Jak podpisać pomałżeńską/śródmałżeńską intercyzę?”
Intercyza tylko przed zawarciem małżeństwa?
– Umowę majątkową można zawrzeć zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i już w czasie jego trwania – zapewnia Jacek Stefański, adwokat z kancelarii Michałowski Stefański Adwokaci. Wstępując w związek małżeński pomiędzy małżonkami, z mocy prawa, powstaje majątkowa wspólność ustawowa. Stosunki majątkowe małżeńskie można jednak uregulować w drodze umowy. Jeśli zostanie zawarta przed zawarciem małżeństwa, ureguluje na przyszłość reżim majątkowy pomiędzy małżonkami już od samego początku. Jeśli będzie zawarta po wstąpieniu w związek małżeński, może ograniczyć, rozszerzyć lub w ogóle znieść majątkową wspólność ustawową. O tym, w jakim zakresie mogą nastąpić zmiany, muszą zdecydować małżonkowie.
O tym, co oznacza dokładnie rozszerzenie, ograniczenie lub zniesienie wspólności majątkowej, pisaliśmy w artykule „Intercyza - wszystko o majątkowej umowie przedmałżeńskiej”. Warto również pamiętać, że majątkową umowę małżeńską można w każdej chwili rozwiązać bądź modyfikować. Wyjątkiem jest jedynie taka sytuacja, gdy o rozdzielności majątkowej orzekł sąd.
Ile kosztuje intercyza? Po ślubie droższa
Aby małżeńska umowa dotycząca rozdzielności majątkowej była ważna, musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U. z dnia 29 czerwca 2004 r.) narzeczeni zapłacą 400 zł netto za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego umowę majątkową małżeńską. Do tego należy doliczyć 23 proc. podatku VAT i podatek od czynności cywilnoprawnych, więc koszt takiej umowy przekroczy 500 zł.
Gdy intercyza jest spisywana po zawarciu ślubu, wówczas jej koszt może być zdecydowanie wyższy, gdyż opłata notarialna zależy od łącznej wartości majątku, którego dotyczy akt notarialny.
Maksymalne stawki wynagrodzenia notariuszy |
|
---|---|
Wartość przedmiotu |
Taksa |
do 3 000 zł |
100 zł |
powyżej 3 000 zł do 10 000 zł |
100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł |
powyżej 10 000 zł do 30 000 zł |
310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł |
powyżej 30 000 zł do 60 000 zł |
710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł |
powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł |
1 010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł |
powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł |
4 770 zł + 0,2% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł |
powyżej 2 000 000 zł |
6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 nie więcej niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł |
Źródło: opracowanie własne Bankier.pl |
– Na podstawie takiej umowy małżonkowie mogą postanowić m.in. o tym, jakie składniki ich majątku będą od daty zawarcia umowy wchodziły wyłącznie do ich majątków odrębnych albo co do których rozszerzą wspólność majątkową – wyjaśnia Jacek Stefański, adwokat z kancelarii Michałowski Stefański Adwokaci. – W przypadku kiedy jeden z małżonków nie pracuje zarobkowo, zajmując się przykładowo domem czy dziećmi, strony w umowie mogą ustalić, w jaki sposób nastąpi wyrównanie niedoborów majątkowych pomiędzy nimi po ustaniu związku małżeńskiego.
Taki zapis intercyzy jest szczególnie ważny dla kobiet, które zajmując się wychowaniem dzieci czy prowadzeniem gospodarstwa domowego, miały kilkuletnią przerwę w pracy zawodowej. Dzięki niemu w przypadku rozwodu mają one szansę na wyrównanie dorobków jej i męża.
Przeczytaj także
Plusy i minusy intercyzy
Nasza czytelniczka wspomina, że syn z żoną zamierzają budować dom. Zapewne będą chcieli zaciągnąć kredyt na sfinansowanie budowy lub wykończenia domu. Trzeba pamiętać, że intercyza wpływa na zdolność kredytową małżeństwa. Przy zaciąganiu kredytu bank bierze pod uwagę tylko majątek tego małżonka, który stara się o kredyt, więc zdolność kredytowa może być niższa.
W wyniku intercyzy małżonkowie tracą również prawo do wspólnego rozliczania podatku dochodowego. Brak możliwości wypełnienia wspólnego PIT-a jest szczególnie niekorzystne w przypadku dużej dysproporcji zarobków. Wspólny PIT pozwala małżonkowi o wysokich dochodach przekraczających próg podatkowy (85.528 zł rocznie) na obniżenie podatku dochodowego z 32 do 18 proc.
Warto jeszcze pamiętać, że małżeńska umowa dotycząca ich majątku, obowiązuje tylko za życia małżonków i nie wyklucza dziedziczenia po sobie w przypadku śmierci jednego z nich, o czym decydują już przepisy spadkowe.