Dywidendowa rewolucja na GPW. Liderzy przykręcają kurek

Z mapy dywidendowych pewniaków znikają kolejne spółki. Firmy, które w ostatnich latach były wręcz synonimem stabilnej dywidendy, teraz przykręcają akcjonariuszom kurek.

Od lat jako najlepsza inwestycja długoterminowa wskazywane są spółki dywidendowe. Dzielą się one z akcjonariuszami swoimi zyskami, a stopa dywidendy często jest wyższa niż np. oprocentowanie lokat. Do tej pory 11 spółek z Książęcej zapowiedziało dywidendę, której stopa przekracza 8%.

Dla inwestora długoterminowego ważna jest jednak nie jednorazowa stopa, a stabilność. W cenie są spółki, które konta akcjonariuszy zasilają rok w rok. Są to tzw. dojne krowy, które mają już wyrobioną pozycję na rynku i sporą część swojego zysku mogą przelewać na konta inwestorów. Najłatwiej takie spółki można było znaleźć wśród telekomów, banków i portfela Skarbu Państwa.

Przykładowo w ostatniej dekadzie wśród siedmiu spółek, które na dywidendy przeznaczyły najwięcej pieniędzy, znalazły się dwa banki, w tym jeden państwowy. Skarb Państwa posiadał także udziały w czterech innych spółkach z czołówki, a akcji drugiej w rankingu Telekomunikacji Polskiej pozbył się dopiero w 2010 roku. Za kilka lat czołówka może jednak wyglądać zupełnie inaczej, bowiem lata wielkich dywidend z tych firm to melodia przeszłości.

Telekomunikacja odpada z wyścigu

Pierwsza z dywidendowego topu wypadła właśnie Telekomunikacja Polska. W latach 2006-2012 na konta akcjonariuszy „Tepsy” wpływało rokrocznie 1,5 zł za akcję. Stopa dywidendy przekraczała wówczas 6%, w 2010 roku osiągając nawet poziom 9,6%. Później, już pod sztandarem Orange PL, stopa dywidendy była zdecydowanie mniejsza. Wypłaty przycięto do poziomu 0,5 zł za akcję.

Oprócz Orange, na giełdzie w Warszawie notowane są tylko dwa inne duże telekomy. Netia jednak do miana spółki dywidendowej pretenduje od niedawna, w ostatniej dekadzie zyskiem dzieliła się ledwie trzykrotnie (2006, 2014 i 2015). Plus z kolei na GPW obecny jest w ramach grupy Cyfrowy Polsat, która nigdy z dywidend nie słynęła.

Podatek i KNF tamują bankowe dywidendy

W ubiegłym roku z grona dywidendowych pewniaków zniknęły banki, głównie te frankowe. W 2015 roku KNF zaleciła im zatrzymanie zysku w spółce, niektóre otrzymały takie samo zalecenie w tym roku. To właśnie za sprawą KNF, PKO po raz pierwszy od swojego debiutu na giełdzie (2004) nie wypłaciło dywidendy. Dojna krowa przestała więc dawać mleko.

Podstawy zaleceń KNF mogą być dla banków jednak zbawienne. Komisja dba o zwiększenie udziału kapitału własnego w bilansie banków, co ma pozytywnie wpłynąć na ich stabilność. Gdy współczynniki kapitałowe są na właściwym poziomie, spółka może dzielić zysk według własnego uznania. Warto zwrócić uwagę choćby na Pekao, którego polityka dywidendowa pozostała nienaruszona.

Powyższy akapit wskazuje, że wpływ KNF na bankowe dywidendy można traktować jako swego rodzaju zdarzenie jednorazowe. Od lutego obowiązuje jednak prawo, które w dłuższym terminie zmniejszy strumień gotówki płynący na konta akcjonariuszy. Mowa tutaj o podatku bankowym. Banki wprawdzie starają się przerzucić go na klientów, część z nich jednak niewątpliwie obniży zysk netto, a co za tym idzie i dywidendy.

PZU zmienia strategię

Podobnie wygląda sytuacja PZU, który w ramach tego samego projektu obciążony został podatkiem dla ubezpieczycieli. Spółka zaangażowała się także w repolonizację sektora bankowego, nabyła m.in. ¼ akcji notowanego na GPW Aliora. Na przyszłą politykę dywidendową negatywnie wpłynie także Solvency II.

- W tym roku, ze względu chociażby na wprowadzenie Solvency II, musimy wdrożyć nową politykę dywidendową. Mamy nowe ramy pomiaru adekwatności kapitałowej. PZU będzie cały czas spółką dywidendową. Będziemy dostarczali akcjonariuszom stabilny strumień dywidend – mówił w marcu Przemysław Dąbrowski z zarządu ubezpieczyciela.

CZYTAJ DALEJ: Tak Skarb Państwa "omija" dywidendę >>

Skarb Państwa ma patent na dywidendy

Istnieją także inne spec-podatki, które negatywnie wpływają na dywidendy. W marcu 2012 roku został wprowadzony w życie podatek od wydobycia niektórych kopalin. Obciąża on de facto jedynie KGHM, dlatego został potocznie nazwany „kagiemnym”. Kombinat, który w ostatniej dekadzie był dywidendowym liderem warszawskiej giełdy, od czasu wprowadzenia podatku zyskiem dzieli się zdecydowanie mniej chętnie.

Negatywnie na dywidendę wpływa także bessa na rynku surowcowym, która dodatkowo uderza w zyski spółki. Ostatni rok był na tyle słaby, że KGHM po raz pierwszy od 2005 roku może w ogóle dywidendy nie wypłacić. - Dywidendy są potrzebne. Natomiast są podmioty, z których po prostu nie będziemy mogli ich wziąć, ze względu na ich sytuację finansową, albo nie będziemy chcieli wziąć ze względu na to, że stawiamy im inne zadania – mówił w marcu minister Jackiewicz pytany o dywidendę z KGHM-u.

Państwo jednak swoje pieniądze, mimo słabej koniunktury, z KGHM-u wyciągnęło. Wspomniany podatek miedziowy można bowiem traktować jako swego rodzaju zastępstwo dywidendy. Jest to rozwiązanie o tyle korzystne dla Skarbu Państwa, że po pierwsze nie zależy od zysków spółki, a po drugie omija akcjonariuszy mniejszościowych. Rząd wygrywa więc na tym polu kosztem spółki i portfeli drobnych inwestorów.

Masz pieniądze? Ratuj górnictwo!

To nie jedyne spółki Skarbu Państwa, na których dywidendowe eldorado dobiegło końca. Do tej pory inwestycje w podmioty z udziałem MSP były dla inwestorów o tyle ciekawe, że właśnie poprzez dywidendy państwo wyciągało z nich pieniądze w celu zasilenia budżetu. Teraz jednak spółki z „nadmiarem gotówki” zagospodarowywane są w inny sposób.

Dobrym przykładem jest tutaj sektor energetyczny. Spółki z tej branży pośrednio, bądź bezpośrednio łączono z górnictwem. Polskie kopalnie potrzebują pieniędzy, a spółki energetyczne, z racji profilu swojej działalności – palą węgiel, wydają się więc rządzącym naturalnym źródłem finansowania. Kapitału dla górnictwa szukano także m.in. w KGHM-ie, PZU czy PGNiG.

Ostatecznie skończyło się na przejęciu przez Eneę Bogdanki, przejęcie przez Tauron Brzeszcz, ofercie Energi, PGNiG i PGE dotyczącej zaangażowania w PGG oraz ofertą na wykup z JSW Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej przez PGNiG. Dodatkowo PKO pobłażliwie patrzy na problem obligacji JSW. Ciężko jednak uwierzyć, że to ostatnie ruchy w tym kierunku. Póki co, polskie kopalnie to studnia bez dna i bez poważnej reformy górnictwa problem będzie powracał niczym bumerang.

Dywidendowe problemy dotyczą jednak nie tylko spółek związanych ze Skarbem Państwa. W ostatnim sześcioleciu najlepszą dywidendową inwestycją był Synthos, w tym roku jednak spółka na konta inwestorów nie przeleje ani złotówki. Ostatnie zmiany zachodzące na GPW sprawiają, że inwestorzy długoterminowi będą musieli zmienić swoje przyzwyczajenia. Dywidendowi faworyci z ostatniej dekady, w nadchodzących latach mogą stracić miejsce w czołówce.

Źródło: