Polska jest naszym największym sojusznikiem na scenie międzynarodowej - powiedziała w piątek w Warszawie przywódczyni białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska, która otworzyła zorganizowaną przez PAP debatę "Wolność słowa w erze algorytmów: między prawem a zasięgiem".
Opozycjonistka zwróciła uwagę na pomoc, jaką Polska dostarczyła Białorusinom w obliczu opresji ze strony władz w Mińsku.
"Otworzyliście domy dla Białorusinów na emigracji, otworzyliście szkoły dla naszych dzieci, a dziś Polska jest naszym największym sojusznikiem na scenie międzynarodowej" - powiedziała.
Oceniła, że zmiany w Białorusi nadejdą szybciej niż w Rosji, podkreśliła znaczenie walki o wolną i demokratyczną Białoruś.
"Dziś oczy wszystkich są zwrócone na Ukrainę, a heroiczna walka Ukraińców jest inspiracją dla nas wszystkich" - podkreśliła. Zarazem "wielu zapomina, że Białoruś jest kluczowa dla bezpieczeństwa Ukrainy i Europy" - dodała.
Oceniła, że rosyjski przywódca Władimir Putin bez pomocy reżimu Alaksandra Łukaszenki w Mińsku nigdy nie próbowałby zdobyć Kijowa, nie szantażowałby Polski i krajów bałtyckich ani nie byłby w stanie omijać sankcji.
Cichanouska oświadczyła, że w przedstawionym w piątek raporcie, sporządzonym przez organ opozycyjnych białoruskich władz demokratycznych odpowiedzialny za bezpieczeństwo, wykazano, że Łukaszenka wiedział o rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę i był na nią przygotowany. Dodała, że ponad 800 państwowych przedsiębiorstw w Białorusi dostarcza sprzęt na potrzeby rosyjskiej armii.
"Apeluję do Polski i Łotwy, a także innych państw, aby przyłączyły się do pozwu Litwy" - zaznaczyła. Litewskie MSZ poinformowało 19 maja, że Litwa pozwała Białoruś do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze w związku z kryzysem migracyjnym wywołanym przez reżim Łukaszenki.
Podkreśliła, że ponad 3 tys. osób zostało zmuszonych do opuszczenia Białorusi ze względu na poglądy polityczne. Zaznaczyła, że opozycja musi być gotowa, aby wprowadzić zmiany w kraju, a w celu dokonania potrzebnej transformacji Białoruś będzie potrzebować Okrągłego Stołu na wzór Polski.
"W momencie zmian będziemy potrzebować Okrągłego Stołu na wzór (tego zorganizowanego przez - PAP) polską +Solidarność+, aby doprowadzić do wolnych i sprawiedliwych wyborów" - przekazała Cichanouska.
„Jeśli białoruscy urzędnicy nie będą popełniali zbrodni, to jesteśmy gotowi wyciągnąć do nich pomocną dłoń” – powiedziała Cichanouska. Poinformowała, że wraz z opozycją przygotowała zasady lustracji na czasy, które nastąpią wraz z końcem reżimu Łukaszenki.
Cichanouska przypomniała o blisko 1200 więźniach politycznych, którzy są zamknięci w białoruskich więzieniach. "Co najmniej troje więźniów zmarło w ostatnich miesiącach: jeden mężczyzna w więzieniu i dwie kobiety kilka tygodni po wyjściu na wolność. Mieli około 40 lat" - powiedziała.
Przypomniała, że wśród więźniów politycznych w Białorusi jest polski i białoruski dziennikarz Andrzej Poczobut, a także „księża, matki, ojcowie, dzieci czy nauczyciele”. „Naszym obowiązkiem jest przypominać o ich losie zawsze i wszędzie" - dodała opozycjonistka.
Odnosząc się do kwestii rozmów pokojowych Rosji z Ukrainą, liderka białoruskiej opozycji zaznaczyła, że nie mogą one doprowadzić do ugięcia się przed siłą, a pokój musi być sprawiedliwy i trwały.
Cichanouska to liderka białoruskiej opozycji, która wystartowała w wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 r., ciesząc się poparciem dużej części społeczeństwa. Oficjalne wyniki uznanych za sfałszowane wyborów przyznały jej zaledwie 10 proc. głosów, a zwycięstwo oddały po raz kolejny Łukaszence.
Następnie Cichanouska została zmuszona do opuszczenia kraju. Na emigracji kieruje działaniami sił demokratycznej opozycji, stojąc na czele Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego.
Piątkowa debata "Wolność słowa w erze algorytmów: między prawem a zasięgiem" jest drugim wydarzeniem z cyklu organizowanego przez PAP wraz z Polskim Radiem i Telewizją Polską oraz wydawnictwem Polska Press. Wspólne hasło spotkań, wpisujące się w tematykę polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, brzmi "Bezpieczna Polska - Polska przyszłości".(PAP)
awm/ akl/ lm/
