Pracownicy mieszkający na stale w Polsce, uzyskujący dochody zagraniczne, mogą obniżyć wysokość podatku do zapłaty. Ulga abolicyjna umożliwia zmniejszenie różnic w rocznym zeznaniu PIT. Sprawdź, czy możesz skorzystać z preferencji podatkowej w rozliczeniu za 2021 r.
Trwa sezon na rozliczenie podatku dochodowego za ubiegły rok. Podczas przygotowania zeznania warto pamiętać o dostępnych odliczeniach. Jednym z nich jest ulga abolicyjna - dotyczy osób mieszkających na co dzień w Polsce, którzy otrzymali wynagrodzenie za granicą kraju. Ulga abolicyjna dostępna jest dla podatników, którzy uzyskują przychody lub dochody z określonych źródeł, tj.:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy,
z działalności wykonywanej osobiście, - z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów,
- z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.
Do wymienionych powyżej kategorii dochodów podatnik ma prawo zastosować ulgę abolicyjną z metodą wyłączenia z progresją. To jedna z dwóch opcji odliczania ulgi podatkowej, której celem jest unikanie podwójnego opodatkowania.
Przeczytaj także
Ulga abolicyjna
Istotą ulgi abolicyjnej jest zmniejszenie różnic w opodatkowaniu podatkiem dochodowym zagranicznych dochodów rozliczanych zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia i metodą wyłączenia z progresją. W zawartych przez Polskę umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania występują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:
- metoda wyłączenia z progresją,
- metoda proporcjonalnego odliczenia.
W przypadku, gdy dochód został uzyskany i opodatkowany w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, stosowana jest metoda proporcjonalnego odliczenia (stosowanie tej metody w sytuacji bezumownej przewiduje art. 27 ust. 9 i 9a ustawy PIT).
Metoda wyłączenia z progresją
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, zwolniony od opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu – podlegającego opodatkowaniu w Polsce – stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą. Przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją podatnik ma obowiązek składania zeznania rocznego, jeżeli:
- osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej,
- będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, tzn. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
Metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza, że dochód osiągany za granicą należy wykazać do opodatkowania w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie. Przy zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego za granicą istnieje zawsze bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy, podatnik uzyskał inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce
Kto może skorzystać z ulgi abolicyjnej?
Ulga abolicyjna przysługuje wyłącznie podatnikowi, który ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową) na terytorium Polski, a zatem rozlicza dochody na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy PIT.
Jak to wygląda w praktyce? Rozważymy hipotetyczną sytuację na przykładzie Pani Marty z Norwegii. Pani Marta jest rezydentem podatkowym Norwegii. Jednocześnie jest właścicielką mieszkania w Polsce, które wynajmuje. Czy rozliczając w Polsce dochody z najmu nieruchomości, może skorzystać z ulgi abolicyjnej?
Odpowiedź: Nie. Pani Marta nie jest polskim rezydentem podatkowym, więc rozliczając w Polsce dochody z najmu nieruchomości, nie może skorzystać z ulgi abolicyjnej. Odliczenie z tytułu ulgi abolicyjnej mogą zastosować tylko polscy rezydenci podatkowi, rozliczając dochody uzyskane za granicą.
Dochody objęte ulga abolicyjną
Ustawa PIT przewiduje zamknięty katalog dochodów objętych ulgą abolicyjną. Ulga abolicyjna ma zastosowanie do dochodów:
- osiąganych za granicą, czyli ze źródeł położonych poza terytorium Polski i
- podlegających rozliczeniu zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 27 ust. 9 i 9a ustawy PIT.
Ulga abolicyjna ma zastosowanie odpowiednio do dochodów (przychodów), do których stosuje się zasady opodatkowania przewidziane w:
- art. 30c ustawy PIT, dotyczącym opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej,
- rozdziale 2 ustawy o ryczałcie, dotyczącym przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Ustalenie, które dochody mogą podlegać uldze abolicyjnej, nie należy do najprostszych zadań. Rozważymy sytuację Pani Małgorzaty:
Pani Małgorzata jest polskim rezydentem podatkowym. W roku podatkowym uzyskała przychody z pracy najemnej wykonywanej na terytorium Niemiec na rzecz niemieckiego pracodawcy. Ponadto, na umowę zlecenie świadczyła usługi doradcze dla spółki z siedzibą w Wielkiej Brytanii, za które otrzymała odrębne wynagrodzenie. Pani Małgorzata nie świadczyła usług doradczych za pomocą zakładu położonego w Wielkiej Brytanii. Czy rozliczając swoje dochody w Polsce, pani Małgorzata może zastosować ulgę abolicyjną?
Odpowiedź: Nie. Przychody uzyskane z pracy wykonywanej w Niemczech podlegają rozliczeniu w Polsce z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją, o której mowa w art. 27 ust. 8 ustawy PIT. Do dochodów rozliczanych zgodnie z tą metodą nie znajduje zastosowania ulga abolicyjna. Natomiast dochody uzyskane z tytułu usług doradczych świadczonych dla spółki z siedzibą w Wielkiej Brytanii, ponieważ nie były wykonywane za pomocą zakładu położonego w tym państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, będącej państwem rezydencji pani Małgorzaty. W przypadku opodatkowania dochodów tylko w jednym państwie nie stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania, a zatem dochody te nie są rozliczane z uwzględnieniem ulgi abolicyjnej.
Jak obliczyć ulgę abolicyjną?
Sposób obliczenia ulgi abolicyjnej określa art. 27g ust. 2 ustawy PIT. W zależności od sposobu opodatkowania dochodów (przychodów), ulga polega na odliczeniu od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z:
- art. 27 ustawy PIT (pomniejszonego o kwotę składki zdrowotnej, o której mowa w art. 27b ustawy PIT), lub art. 30c ustawy PIT, lub
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (obniżonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy PIT, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego) - kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych dochodów (przychodów) metody wyłączenia z progresją.
Wysokość odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej
Do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. obowiązuje limit odliczenia ulgi abolicyjnej do wysokości określonej w art. 27g ust. 2 ustawy PIT. Limit ten odpowiada kwocie zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT, przewidzianej dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł. Prawo do odliczenia z tytułu ulgi abolicyjnej przysługuje zatem do wysokości limitu wynoszącego 1360 zł.
Ulga abolicyjna w PIT za 2021
Ulgę abolicyjną można wykazać na następujących rocznych deklaracjach podatkowych: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS albo PIT-28 i PIT-28S. Aby skorzystać z rozliczenia, należy wykazać jest w załączniku PIT/O.
Ewelina Czechowicz / Dominika Florek
