2022 rok nie był nudny, jeśli chodzi o świat sztuki. Nie zabrakło rekordowych aukcji tak w Polsce, jak i na świecie. Obrazy, fotografie, samochody... to wszystko cieszyło się zainteresowaniem kolekcjonerów. Przypominamy najciekawsze wydarzenia świata sztuki z kończącego się roku.
Największe hity aukcyjne 2022 roku
1. Marilyn Monroe i Andy Warhol – zgrany duet
Portret Marilyn Monroe z 1964 r. autorstwa Andy'ego Warhola stał się najdroższym XX-wiecznym dziełem sztuki, jakie kiedykolwiek sprzedano. Obraz ma stosunkowo małe rozmiary - 101,6 na 101,6 cm, za to cena jest zawrotna. Aukcja odbyła się 9 maja w Christie's w Nowym Jorku, a nowy nabywca zapłacił za obraz 195 mln dolarów, co przy obecnym kursie daje ok. 858 mln złotych...
Po rekordowej aukcji Monroe i Warhol nie dali o sobie zapomnieć. Za rekordową sumę 300 tysięcy dolarów sprzedano na aukcji w Dallas jedyne znane zdjęcie Marilyn Monroe z dedykacją dla męża, Joe DiMaggio. Zaś sitodruk Andy'ego Warhola przedstawiający strzaskany samochód na aukcji w Sotheby's w Nowym Jorku osiągnął cenę 85,4 mln dolarów.
2. Polska rekordowa rzeczywistość
Na polskim rynku sztuki również nie zabrakło rekordów. "Rzeczywistość" Malczewskiego została warunkowo sprzedana za 17 mln złotych, ale po uwzględnieniu opłat dla domu aukcyjnego cena rośnie do 20,4 mln złotych.
Dzieła Matejki też są łakomym kąskiem — sprzedaż „Portretu córki Heleny z krogulcem” została drugą największą transakcją na polskim rynku sztuki. Nieco wcześniej „Portret Zdzisława i Bolesława Włodków” sprzedano za blisko 5 mln złotych.
3. Fotografia również w cenie
W 2022 r. sprzedano także najdroższą fotografię w historii. Prawie 100-letnia fotografia Alice Ernestine Prin, francuskiej aktorki i modelki, a prywatnie wieloletniej kochanki i muzy Radnitzky’ego do dziś rozpala wyobraźnię. Mowa oczywiście o „Skrzypcach Ingresa” - za które zapłacono aż 12,4 mln dolarów.
Największe wtopy – musiało interweniować ministerstwo
Nie tylko rekordami świat sztuki stoi. Zdarzają się też wtopy, a niektóre wywołują skandale o randze międzynarodowej...
1. Skradziony polski obraz na niemieckiej aukcji
Niemcy podczas II wojny światowej zrabowali w Polsce setki tysięcy dzieł sztuki. Wielu z nich po wojnie nie odnaleziono, część uległa zniszczeniu w wyniku działań wojennych, a część do dziś bezpiecznie spoczywa w najróżniejszych skrytkach.
Inaczej było w przypadku akwareli Wassilego Kandinskiego. Obraz został skradziony z Muzeum Narodowego w Warszawie w latach 80. XX wieku. Nagle pojawił się na aukcji berlińskiego domu aukcyjnego Grisebach. Pomimo wcześniejszych interwencji polskiego Ministerstwa Kultury, zdecydowano się przeprowadzić licytację dzieła.
— Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (@kultura_gov_pl) December 1, 2022
Ostatecznie sprzedaż została wstrzymana. Ciekawostkę może stanowić fakt, że obraz został sprzedany na publicznej aukcji w Sotheby's w Londynie w pierwszej połowie lat 80.".
2. Banksy kontra Guess
O Banksym słyszał chyba - to jego dzieło zniszczyło się "samo" tuż po zakończeniu licytacji. Tym razem to artysta poczuł się oszukany - zarzucił Guess wykorzystanie jego projektów bez pozwolenia.
Amerykańska marka odzieżowa reklamowała nową kolekcję "z graffiti Banksy'ego". Firma w wydanym oświadczeniu stwierdziła, że kolekcja została stworzona we współpracy z Brandalised, która udziela licencji na projekty artystów graffiti.
Natomiast Paul Marciano, dyrektor kreatywny Guess, przyznał, że "graffiti Banksy'ego wywiera fenomenalny wpływ i odbija się echem w całej popkulturze. Ta kolekcja to okazanie wdzięczności przez branżę modową".
3. Twórcy serialu "Wielka woda" bez tantiem. Winne polskie prawo
Wielki hit, jakim okazał się serial "Wielka woda", nie przyniósł aktorom wielkich pieniędzy. Zgodnie z polską ustawą o prawie autorskim tantiemy przysługują współtwórcom filmów i seriali wyświetlanych w stacjach telewizyjnych - w akcie prawnym nie pojawia się żadna wzmianka o serwisach streamingowych. Problem dostrzegł Netflix, który postanowił, że zapłaci "za kliki". Ten pilotażowy program ruszył w Polsce.
Niespodzianki – tego nikt się nie spodziewał
1. Karol III sprzedaje ukochane konie Elżbiety II
Śmierć królowej Elżbiety II poruszyła cały świat. Najdłużej panująca monarchini w historii, dzierżyła brytyjską koronę przez 70 lat i 214 dni. Kochała konie i chętnie pojawiała się na gonitwach w Ascot, gdzie zresztą często wygrywały jej konie. Karol III postanowił zaprowadzić porządki na dworze i zdecydował o wystawieniu na aukcję 1/3 królewskich koni. W tym ukochanych przez Elżbietę II Just Fine i Love Affairs.
2. Żadnych "świętości". Czy to już ekoterroryści?
Aktywistki ekologiczne z ruchu Just Stop Oil w połowie października oblały zupą pomidorową jedno z serii arcydzieł Vincenta van Gogha "Słoneczniki" wystawiane w National Gallery w Londynie. Dodajmy, że zniszczeniu uległa jedynie szyba, którą było pokryte. To nie jedyny "zamach" aktywistów klimatycznych na sztukę.
W listopadzie z kolei w parku w Oslo aktywiści klimatyczni oblali pomarańczową farbą słynną grupę rzeźb Monolit, autorstwa norweskiego artysty Gustava Vigelanda. "Zniszczenia są poważne "– informowała wówczas miejscowa policja.
3. Najdroższy mercedes w historii
135 mln euro — tyle trzeba było wydać, by stać się szczęśliwym posiadaczem Mercedesa Coupé 300 SLR Uhlenhaut z 1955 roku. Nie wiadomo kto zakupił to cudo — aukcja była poufna. Drugi z istniejących egzemplarzy tego Mercedesa pozostaje w zbiorach muzeum Mercedes-Benz w Stuttgarcie.
Popkultura i pieniądze w Bankier.pl, czyli seria o finansach "ostatnich stron gazet". Fakty i plotki pod polewą z tajemnic Poliszynela. Zaglądamy do portfeli sławnych i bogatych, za kulisy głośnych tytułów, pod opakowania najgorętszych produktów. Jakie kwoty stoją za hitami HBO i Netfliksa? Jak Windsorowie monetyzują brytyjskość? Ile kosztuje nocleg w najbardziej nawiedzonym zamku? Czy warto inwestować w Lego? By odpowiedzieć na te i inne pytania, nie zawahamy się zajrzeć nawet na Reddita.
