W ciągu ostatnich tygodni posiadacze rachunków bankowych w wielu instytucjach otrzymali powiadomienia o wejściu w życie nowej ustawy określającej zasady gwarantowania depozytów. Bank powinien udostępnić nam arkusz informacyjny, w którym znajdziemy najważniejsze informacje dotyczące bezpieczeństwa naszych pieniędzy.
Nowa ustawa regulująca zasady działania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego weszła w życie 9 października 2016 r. Nakłada ona na banki obowiązek przekazywania przed zawarciem umowy rachunku arkusza informacyjnego opisującego zasady działania systemu gwarantowania depozytów. Następnie, nie rzadziej niż raz w roku, tego rodzaju pigułkę informacyjną należy przekazywać klientom korzystającym z usług banku.
Wielu klientów w ostatnich tygodniach otrzymało powiadomienie od swojego banku, np. w bankowości internetowej, o możliwości zapoznania się z dokumentem. Ma on zestandaryzowaną postać – wzór został narzucony instytucjom odpowiednim rozporządzeniem. Klienci, którzy zajrzeli do arkusza dostrzegli zapewne, że w zasadach ochrony depozytów zaszło kilka zmian.
Krótszy termin na wypłaty
Środki z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego do tej pory wypłacane były w ciągu 20 dni roboczych od dnia ziszczenia się warunku gwarancji (np. zawieszenia działalności i zgłoszenia wniosku o upadłość banku lub kasy). Obecnie termin ten jest krótszy i wynosi 7 dni roboczych.
ReklamaDruga z najważniejszych zmian dotyczy zakresu ochrony. Podstawowe warunki pozostają takie same – gwarantowane są środki do równowartości 100 tys. euro na każdego deponenta. Kwotę przelicza się na złote po kursie średnim NBP z dnia spełnienia warunku gwarancji. Jeśli posiadamy rachunek wspólny z innymi osobami, limit ten ma zastosowanie do każdego z deponentów oddzielnie.
Niektóre środki będą traktowane inaczej
Nowością jest jednak specjalne traktowanie niektórych typów środków zgromadzonych na rachunku. Należą do nich:
- Środki pochodzące z odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części, jeśli sprzedaż nie nastąpiła w ramach działalności gospodarczej. W ustawie wymieniono nieruchomości zabudowane jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, samodzielny lokal mieszkalny i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu o przeznaczeniu mieszkalnym.
- Środki z umownego lub sądowego podziału majątku po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej.
- Środki pochodzące z nabycia spadku, wykonania zapisu lub otrzymania zachowku.
- Środki z wypłaty ubezpieczenia na życie w związku ze śmiercią osoby ubezpieczonej lub dożyciem przez nią oznaczonego wieku.
- Środki z wypłaty z tytułu ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków.
- Środki z wypłaty odprawy gwarantowanej, emerytalnej lub rentowej.
Są one objęte ochroną gwarancyjną w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu na rachunek lub powstania należności na sumę stanowiącą różnicę dwukrotności limitu równowartości 100 tys. euro oraz sumy pozostałych środków deponenta (nie wyższą jednak niż równowartość 100 tys. euro).
Spójrzmy na następujący przykład. Kurs średni euro z 20 października wyniósł 4,3189 zł. Limit gwarantowanych środków to zatem 431.890 zł. Do takiej kwoty chronione są depozyty klienta. Załóżmy jednak, że 14 października na nasz rachunek wpłynęły środki ze sprzedaży mieszkania i nadal przechowywaliśmy je w banku. W takim przypadku, jeśli nie mieliśmy w tym samym banku żadnych innych oszczędności, będą one gwarantowane do 863.780 zł (dwukrotność podstawowej stawki).
Jeśli środki deponenta pochodzą z wypłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną przestępstwem lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, są one objęte przez 3 miesiące ochroną w całości.
Po upływie trzech miesięcy „specjalne” środki są traktowane tak samo, jak reszta oszczędności klienta. Ochroną objęte są na zasadach ogólnych, do równowartości 100 tys. euro.
Przeczytaj także
Klienci banków prawdopodobnie nie są jeszcze świadomi, że w niektórych warunkach mogą liczyć na objęcie większej części swoich oszczędności ochroną. Fundusz nie będzie jednak w stanie sam zidentyfikować, czy ma do czynienia ze „specjalnymi” środkami. Ustawa mówi, że roszczenie o wypłatę środków gwarantowanych należnych deponentowi ponad limit powstaje po przedłożeniu Funduszowi przez deponenta oświadczenia o zaistnieniu takiego przypadku wraz z dokumentami to potwierdzającymi oraz po potwierdzeniu przez podmiot uprawniony do reprezentacji, że środki lub należności deponenta, co do których deponent złożył to oświadczenie, były należne deponentowi w dniu spełnienia warunku gwarancji. W tym celu BFG będzie mógł m.in. sprawdzić księgi wieczyste nieruchomości.
Tak wyglądała pierwsza bankowość internetowa w Polsce
W ubiegłym tygodniu bankowość internetowa obchodziła w Polsce swoje 18. urodziny. Krok milowy wykonał 14 października 1998 r. Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi. Od tamtego czasu wiele się zmieniło. Na komputerach osobistych od dawna nie gości Windows 98, a internetowe systemy bankowe nie są już obsługiwane… ręcznie. Tylko na Bankier.pl możecie zobaczyć, jak wyglądały początki systemu transakcyjnego w Polsce.
