

Od 1 stycznia 2023 r. ruszy jawny rejestr umów. W spisie znajdą się umowy na kwoty powyżej 5 tys. zł, a wśród nich lista płac pracowników m.in. ZUS, KRUS, NFZ, uczelni publicznych oraz organów rządowych. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na fakt, że przepisy mogą naruszać prawo do prywatności osób zatrudnionych w jednostkach sektora finansów publicznych.
W jawnym rejestrze umów znajdą się dane dotyczące zarobków pracowników jednostek sektora finansów publicznych, m.in. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowego Funduszu Zdrowia, uczelni publicznych, jednostek samorządu terytorialnego, państwowych funduszy celowych, samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz organów rządowych.
W spisie prowadzonym przez jednostki sektora finansów publicznych znajdą się dane pracowników (imię i nazwisko) wraz z wysokością wynagrodzenia. W rejestrze ujmowane mają być zarobki na kwoty powyżej 5 tys. zł bez VAT – wynika z przepisów nowelizacji ustawy.
Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich
Pierwsza wersja przepisów wprowadzających jawny rejestr umów zakładała, że spis będzie działał od 1 lipca 2022 r. i obejmie umowy powyżej 500 zł. Sejm, w ramach prac nad nowelizacją "Polskiego ładu", dokonał zmian w tym zakresie. Nowy termin wprowadzenia rejestru dla jednostek samorządu terytorialnego to 1 stycznia 2023 r., a wartość umów – powyżej 5 tys. zł. Aktualnie przepisami zajmuje się Senat. Do marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego z pismem w tej sprawie zwrócił się Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek.
RPO otrzymał liczne skargi od obywateli, którzy zwracali uwagę, że publikacja tego typu danych w rejestrze może zbyt mocno ingerować w prywatność pracowników instytucji publicznych. Rzecznik skierował pismo do Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Finansów. Wskazywał w nich na istotne problemy interpretacyjne wprowadzonych regulacji i związane z tym ryzyko naruszenia prawa do prywatności i ochrony danych osobowych obywateli.

Poradnik
10 sprawdzonych sposobów, jak polepszyć zdolność kredytową
Pobierz poradnik bezpłatnie lub kup za 10 zł.
Masz pytanie? Napisz na [email protected]
RPO: Może dojść do naruszenia prawa do prywatności
"Ustawa przewiduje szeroki zakres informacji udostępnianych w rejestrze, zarówno podmiotowo - umowy wszystkich pracowników, jak i przedmiotowo - imię i nazwisko, wartość wynagrodzenia. Mimo że przyczynia się to do transparentności wydatków publicznych oraz zapewnienia dostępu do informacji publicznej, to jednocześnie budzi uzasadnione obawy społeczeństwa co do możliwości naruszenia prawa do prywatności pracowników jednostek sektora finansów publicznych. Nie budzi zaś wątpliwości zawarcie w rejestrze informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z ich pełnieniem" – czytamy na stronie RPO.
– Wartość przedmiotu umowy została znacznie podwyższona, jednakże określenie „bez podatku od towarów i usług” może budzić wątpliwości co do tego, czy w rejestrze powinny znaleźć się umowy o pracę – zwraca uwagę Marcin Wiącek. Zauważa też, że przewidziane zmiany, dotyczące w istocie odroczenia terminu obowiązywania rejestru umów, mogą świadczyć o nieprzygotowaniu aparatu państwowego do uruchomienia i funkcjonowania rejestru.
DF
