Wypadki przy pracy, zwłaszcza te ze skutkiem śmiertelnym, niestety wciąż zdarzają się w różnych sektorach gospodarki. Bliscy osoby, która zginęła podczas wykonywania obowiązków zawodowych, często nie wiedzą, jakie świadczenia im przysługują, do kogo powinni się zwrócić i jak skutecznie dochodzić roszczeń.
Według danych udostępnionych przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP), w 2024 roku zbadano 1930 wypadków przy pracy, w których zginęły 223 osoby, przy łącznie 2179 poszkodowanych w wypadkach zbadanych przez PIP. Dane za II kwartał 2025 roku nie są jeszcze dostępne, natomiast Główny Urząd Statystyczny (GUS) podał, że w 1 półroczu 2025 roku liczba wypadków śmiertelnych wyniosła 80 osób.
Odszkodowanie za śmiertelny wypadek przy pracy
Wypadki przy pracy regulowane są przez ustawę o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Instytucją odpowiedzialną za wypłatę świadczeń jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
W razie wypadku śmiertelnego przy pracy uprawnieni członkowie rodziny zmarłego mogą ubiegać się o:
- jednorazowe odszkodowanie,
- rentę rodzinną,
- zwrot kosztów pogrzebu.
Kwoty jednorazowego odszkodowania (stan prawny na dzień dzisiejszy)
| Uprawnieni członkowie rodziny | Kwota odszkodowania |
|---|---|
| Małżonek lub dziecko | 147 271 zł |
| Inny członek rodziny | 73 635 zł |
| Małżonek + jedno lub więcej dzieci | 147 271 zł + 28 636 zł na każde dziecko |
| Dwoje lub więcej dzieci | 147 271 zł + 28 636 zł na drugie i każde kolejne dziecko |
| Inni członkowie rodziny obok małżonka/dzieci | 28 636 zł dla każdego z nich |
| Tylko członkowie rodziny inni niż małżonek/dzieci | 73 635 zł + 28 636 zł na drugiego i każdego kolejnego |
Najczęstsze przyczyny śmiertelnych wypadków przy pracy
Do tragicznych w skutkach wypadków w miejscu pracy dochodzi z różnych przyczyn. Najczęściej są to:
- upadki z wysokości,
- porażenie prądem,
- przygniecenie przez maszyny lub pojazdy,
- niewłaściwe zabezpieczenie stanowiska pracy,
- brak odpowiedniego przeszkolenia i nadzoru.
Każdy taki przypadek wymaga indywidualnej analizy prawnej, w tym ustalenia przyczyn i odpowiedzialności pracodawcy.
Świadczenia dla rodziny zmarłego pracownika
W przypadku śmierci pracownika wskutek wypadku przy pracy ZUS wypłaca jednorazowe odszkodowanie dla najbliższych członków rodziny. Dodatkowo, osoby spełniające ustawowe warunki (np. małżonek, dzieci, rodzice) mogą ubiegać się o rentę rodzinną. Wysokość świadczeń uzależniona jest od sytuacji materialnej rodziny oraz liczby osób uprawnionych.
Zwrot kosztów pogrzebu może otrzymać każda osoba, która je faktycznie poniosła, niezależnie od stopnia pokrewieństwa ze zmarłym.
Roszczenia cywilne po wypadku śmiertelnym
Poza świadczeniami z ZUS rodzina może dochodzić dodatkowych roszczeń cywilnych na podstawie art. 446 Kodeksu cywilnego. Mogą to być m.in.:
- zwrot kosztów leczenia i pogrzebu,
- renta dla osób, które były na utrzymaniu zmarłego,
- odszkodowanie za pogorszenie sytuacji życiowej,
- zadośćuczynienie za krzywdę i cierpienie po stracie bliskiego.
Kwoty zasądzane przez sądy cywilne często sięgają kilkuset tysięcy złotych, a ich wysokość zależy od okoliczności sprawy i relacji ze zmarłym oraz sytuacji rodzinnej Zmarłego.
