Wspólna polityka rolna odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w UE. Obecnie nie jest ono zagrożone, ale sytuacja geopolityczna i zmiany klimatyczne stanowią wyzwania - mówił minister rolnictwa Czesław Siekierski podczas otwarcia konferencji „Wspólna Polityka Rolna na rzecz Bezpieczeństwa Żywnościowego”
„Musimy wspólnie zastanowić się jak najlepiej wspierać rolników, chronić zasoby naturalne i zapewnić dostęp do żywności dla wszystkich Europejczyków i dla świata” - podkreślił minister. Zaznaczył, że "obecnie bezpieczeństwo żywnościowe w Polsce i UE nie jest zagrożone". Dodał, że Polska eksportuje 1/3 swojej produkcji żywności, a UE pozostaje największym eksporterem żywności na świecie osiągając w 2023 r. nadwyżkę handlową żywności na poziomie 70 mld euro.
„Ostatnim okresie temat bezpieczeństwa żywnościowego zyskał na znaczeniu. Pandemia covid-19 i pełnoskalowa wojna w Ukrainie oraz zmiany geopolityczne i klimatyczne tworzą nowe wyzwania. Mamy świadomość, że bezpieczeństwo żywnościowe zależy nie tylko od produkcji rolnej, stabilnego rynku, odporności na zmiany, ale też od geopolityki i odpowiedniej polityki państwa” - stwierdził Siekierski.
Zauważył, że obecne wyzwania dowodzą, że bezpieczeństwo żywnościowe UE nie jest osiągnięciem trwałym, danym raz na zawsze, a przeciwnie trzeba e chronić i wzmacniać. „Musimy wykorzystać szansę jakie daje nauka i innowacyjność, dobre praktyki, a także inwestować w rozwiązania poprawiające odporność i konkurencyjność sektora rolnego w długim okresie” - zaznaczył szef resortu rolnictwa.
Minister zwrócił uwagę, że 20 lat Polski w Unii- to był historyczny krok, który zmienił nasz kraj w każdej dziedzinie. Akcesja była przełomowym momentem dla polskiego rolnictwa. Dostęp do funduszy strukturalnych i rolnych umożliwił modernizację i dostosowanie do europejskich standardów i wprowadzenie innowacji.
Jak mówił, wciąż jednak mierzymy się z wyzwaniami jak niewystarczające dochody rolników, konkurencja z państwami z poza Unii czy nadmierna biurokracja polityki rolnej. To doprowadziło do protestów rolników w całej Europie. W odpowiedzi na postulaty rolników rozpoczęto wiosną 2024 proces zmian legislacyjnych upraszczających Zielony Ład. Wdrożone zostały nowe zasady handlu z Ukraina tzw. ATM-y.
„Wizja dla rolnictwa i żywności to wstępna propozycja KE określająca cele i kierunki, które muszą być obudowane konkretnymi rozwiązaniami, co wiąże się z określonym budżetem na wspólną politykę rolną. Tych propozycji ze strony KE jeszcze brakuje, trudno więc rozmawiać o zasadach podziału i priorytetach. Dotychczasowy budżet WPR nie gwarantował zachowania w pełni wewnętrze konkurencyjności między państwami członkowskimi UE” - powiedział minister.
Zdaniem Siekierskiego, nałożenie przez USA ceł na europejskie produkty rolno-spożywcze może wywołać poważne skutki dla sektora rolnego, może to wpłynąć nie tylko na cenę, ale zmniejszy europejski eksport, czego efektem będzie brak możliwości zbytu produktów rolno-spożywczych przez europejskich rolników.
Zauważył, że UE eksportuje do Stanów Zjednoczonych produkty o wartości ok. 40 mld euro rocznie, a import z USA to wartość ok. 14 mld euro. Cła mogą zakłócić te przepływy i wpłynąć na cały globalny rynek rolno-spożywczy, gdyż kraje objęte cłami: Kanada, Meksyk, Chiny, Brazylia mogą decydować się na przekierowanie swoich produktów do Europy, co zachwiało by konkurencyjnością unijnych firm.
Zwrócił uwagę, że umowy UE z Mercosur i Ukrainą pogarszają konkurencyjność europejskich rolników.
Konferencja „Wspólna Polityka Rolna na rzecz Bezpieczeństwa Żywnościowego” odbywa się w Warszawie w ramach polskiej prezydencji w UE i ma na celu wypracowanie propozycji przyszłych rozwiązań unijnej polityki rolnej. (PAP)
awy/ drag/
