Sejm przyjął uchwałę ws. umowy handlowej z Kanadą (CETA). Posłowie zaakceptowali wpisanie do uchwały zapisu, że Sejm będzie ratyfikował CETA większością 2/3 głosów.
Za uchwałą było 326 posłów. Przeciw 90, wstrzymało się 11.
Odrzucono też poprawkę klubu Kukiz'15, że ratyfikacja musi się odbyć w referendum.
"Nie głosujemy za czy przeciwko CETA, chodzi tylko o to, by nasz mandat miał silny głos" - mówił przed głosowaniem sprawozdawca Dominik Tarczyński (PiS).
Jednak m.in. Robert Winnicki (niez.) i Piotr Apel (Kukiz'15) przekonywali, że głosowanie jest w istocie akceptacją CETA, bo jest zgodą na tymczasowe stosowanie tej umowy.
Lider PSL Władysław Kosiniak-Kamysz przestrzegał z kolei, że CETA może doprowadzić do nieograniczonego importu żywności GMO.
Marcin Święcicki (PO) zwracał natomiast uwagę, że w myśl konstytucji większość 2/3 głosów przy ratyfikacji umów międzynarodowych wprowadza się jedynie wtedy, gdy ma dojść do przekazania kompetencji organów władzy państwowej międzynarodowym instytucjom. "Ta umowa nic takiego nie przewiduje" - zaznaczył.
CETA (Comprehensive Economic and Trade Agreement) proponuje zniesienie niemal wszystkich ceł i barier pozataryfowych oraz liberalizację handlu usługami między Unią Europejską a Kanadą. Porozumienie ma być zawarte w październiku podczas szczytu UE-Kanada.
Sejm będzie ratyfikował CETA większością 2/3 głosów
"Zgodnie z art. 90, ust. 2 Konstytucji RP ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej (CETA-PAP) (...) powinna być uchwalana przez Sejm większością 2/3 posłów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów" - głosi zaakceptowana przez posłów poprawka do uchwały, autorstwa PiS.
W projekcie uchwały czytamy także, że "Sejm RP, uznając znaczenie współpracy handlowo-inwestycyjnej UE z krajami trzecimi i korzyści z niej wynikające dla polskiej gospodarki, mając na uwadze zakończenie negocjacji kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej (CETA) między Kanadą, z jednej strony, a UE i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony (...) oraz przedstawione przez Komisję Europejską projekty decyzji ws. podpisania, zawarcia i tymczasowego stosowania tej umowy, dążąc do zabezpieczenia polskich interesów w negocjowanych przez UE umowach handlowych, tak aby ich finalny kształt był korzystny dla polskich przedsiębiorstw i obywateli, stoi na stanowisku, iż umowa CETA obejmuje sprawy leżące w zakresie kompetencji państw członkowskich UE, co oznacza, że umowa ta powinna być traktowana jako umowa o charakterze mieszanym".
"W konsekwencji do zawarcia tej umowy i jej pełnego wejścia w życie niezbędne jest przeprowadzenie procedur jej zatwierdzenia, zgodnie z wymogami i wewnętrznym porządkiem prawnym poszczególnych państw członkowskich UE. Zgodnie z polskim porządkiem konstytucyjnym związanie umową CETA powinno nastąpić w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, bowiem umowa dotyczy kwestii regulowanych w ustawach lub wymagających ustawy. Jednocześnie Sejm RP stoi na stanowisku, że przedmiotem tymczasowego stosowania mogą być jedynie postanowienia umowy CETA dotyczące spraw leżących w zakresie kompetencji UE".
Ponadto - wynika z projektu uchwały - "w odniesieniu do innych umów, Sejm RP wzywa rząd RP do kontynuowania działań zgodnie z przyjętym kierunkiem i podjęcia dalszych, wzmożonych prac w celu wypracowania ostatecznych, możliwie najkorzystniejszych postanowień umowy, które zapewnią korzyści polskim przedsiębiorcom i obywatelom oraz zabezpieczą interes gospodarczy RP".
"Należy w szczególności dążyć do tego, aby model rozstrzygania sporów inwestycyjnych w przyszłych umowach był zgodny z podstawowymi zasadami polskiego porządku prawnego, a RP utrzymała prawo regulowania istotnych kwestii społecznych i gospodarczych. Postępowania powinny być prowadzone obiektywnie i rzetelnie w oparciu o przejrzyste zasady, a orzeczenia powinny być wydawane przez kompetentne i sprawiedliwe instytucje lub kompetentnych i sprawiedliwych arbitrów" - zaznaczono.
"Jednocześnie Sejm RP, doceniając dotychczasowe wysiłki rządu RP w tym zakresie, wzywa instytucje polskie i europejskie do dalszych działań na rzecz poprawy transparentności prowadzonych przez Unię Europejską negocjacji umów handlowych" - wskazano w projekcie uchwały.
CETA nie dotyczy żywności GMO
Wiceszef Ministerstwa Rozwoju Radosław Domagalski-Łabędzki tłumaczył podczas debaty w Sejmie, że tymczasowo mogą być stosowane zapisy CETA będące w kompetencjach UE, czyli część handlowa. "Natomiast część inwestycyjna - ta najbardziej kontrowersyjna, która jest też przedmiotem dyskusji wewnątrz polskiego rządu - dotyczy zasady rozstrzygania sporów na linii państwo-inwestor. I ta część dotycząca sądów inwestycyjnych nie wchodzi w zakres tymczasowego stosowania, ona dopiero wejdzie w życie po ratyfikacji dokonanej przez ostatni z parlamentów państw członkowskich" - wskazał.
Przed czwartkowymi głosowaniami przyznał, że CETA może stwarzać pewne ryzyko. "Chciałbym wyraźnie powiedzieć, że nie będzie zgody na sprowadzenie GMO i CETA tego nie dotyczy" - przekonywał, choć dodał, że mogą pojawić się pewne furtki, ułatwiające to. Zapewniał zarazem, że skutkiem CETA będzie wzrost eksportu do Kanady i zapowiedział, że rząd przygotuje ostateczne stanowisko w sprawie tej umowy.
Treść CETA już nie do ruszenia
CETA istnieje, została ukończona w 2014 r., jej treść jest już nie do ruszenia, a państwom UE pozostają zachowania zero-jedynkowe. Uchwała Sejmu w sprawie umowy CETA między Unią Europejską a Kanadą ma charakter wyłącznie intencyjny, ale Rada Ministrów traktuje ją jako podkładkę przed podjęciem decyzji.
Kanada jest dwunastym co do wielkości partnerem handlowym UE. UE jest drugim największym partnerem handlowym Kanady po Stanach Zjednoczonych. Wartość obrotu towarowego między UE a Kanadą wynosi prawie 60 mld euro rocznie, a pomiędzy Polską i Kanadą ok 1,1 mld euro. (PAP)
pś/ pb/
