Na przestrzeni 2019 i 2020 r. liczba etatowych pracowników w branży fotowoltaicznej podwoiła się. To przełożyło się na atrakcyjność zarobków i elastyczność w wyborze formy zatrudnienia. Sytuacja może się jednak zmienić, ponieważ od 1 kwietnia 2022 r. w życie wchodzą nowe przepisy, zmieniające atrakcyjność w oczach klientów.
Rynek pracy w branży fotowoltaicznej oddaje dynamikę rozwoju tego sektora na przestrzeni ostatnich lat. Jak wynika z raportu Instytuty Energetyki Odnawialnej, na koniec 2019 r. liczba pracowników na etacie zatrudnianych przez firmy wynosiła 6 tys. W tym samym czasie blisko 90 proc. pracodawców zgłaszało chęci otwierania kolejnych rekrutacji. Pod koniec 2020 r. pracowników na etacie było już 14,5 tys., natomiast branże wspomagało dodatkowo 21 tys. osób pracujących w oparciu o inne umowy niż ta o pracę.
Przeczytaj także
W 2021 r. branża weszła z nieco mniejszym zapałem, niż rok wcześniej, choć nadal 80 proc. przedsiębiorstw planowało rozszerzenie swoich kadr. Dane podsumowujące ubiegły rok będą dostępne w maju br., natomiast już teraz wiadomo, że firmy fotowoltaiczne czekają zmiany, związane z wejściem w życie nowych przepisów dotyczących rozliczeń prosumentów. Nim te jednak wpłyną na przedsiębiorstwa, sprawdziliśmy jak wyglądają obowiązki i zarobki w branży.
Na co można liczyć w branży fotowoltaicznej?
Pod lupę postanowiliśmy wziąć sytuację trzech różnych specjalistów z branży. Należy pamiętać, że obowiązki pełnione przez część z nich wpływają na rodzaj zatrudnienia. Dotyczy to głównie monterów oraz doradców handlowych, których zarobki różnią się w zależności od umowy.
Doradcy handlowi
Osoby nastawione na rozpoczęcie swojej kariery jako doradcy handlowi w branży fotowoltaicznej, powinni mieć doświadczenie sprzedażowe, szczególnie w kontaktach z przedsiębiorcami, oraz wiedzę na temat odnawialnych źródeł energii. Ich zarobki opierają się głównie o prowizje, liczoną od mocy sprzedanej instalacji. Podstawę pensji otrzymują zazwyczaj specjaliści zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę – ta wynosi średnio od 2 do 5 tys. zł brutto.
Przeczytaj także
Etatowi doradcy handlowi mogą liczyć m.in. na służbowe auto, kartę paliwową i inne, niezbędne do pracy narzędzia. To jednak wpływa na niższą prowizję, w porównaniu do sprzedawców mających własną działalność gospodarczą, ponieważ w przypadku UoP wynosi ona od 100 do 300 zł za 1 kWp sprzedanej instalacji.
W przypadku sprzedawców z własną działalnością gospodarczą prowizja jest wyższa. Średnio wynosi ona od 400 do 700 zł za 1 kWp. Na jej wysokość wpływ ma doświadczenie, osiągane wyniki, czy zrezygnowanie z podstawy pensji. Należy jednak pamiętać, że ten zawód wymaga bycia w ciągłym ruchu. Wszelkie koszty związane z utrzymaniem samochodu są po stronie osoby prowadzącej działalność.
Monterzy
Droga do podjęcia pracy jako monter paneli fotowoltaicznych nie jest prosta. Specjaliści w tym zawodzie muszą posiadać uprawnienia elektryczne SEP w kategorii E i D. Ponadto należy odbyć kurs zwieńczony państwowym egzaminem, po zdaniu którego otrzymuje się certyfikat UDT na 5 lat.
Przeczytaj także
Obowiązki w pracy polegają w dużej mierze na wyznaczaniu bezpiecznych tras kablowych, montażu przewodów i modułów, dokonywaniu pomiarów, montażu i konfiguracji falowników prądu oraz oceny poprawności działania instalacji. Osoby zaczynające swoją pracę tuż po kursach mogą liczyć na zarobki rzędu od 3,5 do 5 tys. zł brutto. Wraz z doświadczeniem wynagrodzenie wzrasta. Monterzy prowadzący własną działalność zarabiają w sezonie od 5 do 10 tys. zł brutto. Jednak w ich przypadku okres zimowy czy późna jesień wiąże się ze zmniejszeniem zleceń, a co za tym idzie również zarobków.
Projektant instalacji
Osoby odpowiedzialne za zaprojektowanie instalacji i całego procesu montażu mogą liczyć na największe zarobki wśród specjalistów zatrudnionych na etacie. Te w tym zawodzie wahają się od 5 do 9 tys. zł brutto. Do ich obowiązków należy tworzenie projektów technicznych, przygotowanie dokumentacji, stworzenie analizy pracy instalacji.
W przypadku projektantów, pracodawcy wymagają od kandydatów ukończenia studiów na kierunku technicznym. Jednocześnie wymagane jest posiadanie uprawnień budowlanych do projektowania instalacji urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Zmiany przepisów zmienią potrzeby
Od 1 kwietnia 2022 r. w życie wchodzą nowe przepisy zmieniające sposób rozliczania się prosumentów. Zdaniem ekspertów, nowy system będzie mniej korzystny dla osób, które chciałyby założyć instalację na dachu swojego domu. Zgodnie z treścią nowelizacji przepisów, prosumenci, którzy założą panele po 1 kwietnia, nie będą już odbierać do 80 proc. wyprodukowanej przez siebie energii za darmo, a będą rozliczani w ramach net billingu, czyli według dostarczonej energii do sieci oraz tej, którą zużyją.
Przeczytaj także
Nowe prawo znacznie wpłynie na branżę fotowoltaiczną. Z danych odstąpionych Bankierowi przez portal OLX wynika, że w relacji rdr. w marcu 2022 r. na platformie pojawiło się o 12 proc. mniej ogłoszeń o pracę, niż w analogicznym okresie w 2021 r.
– Zmiana przepisów utrzyma na rynku tylko większych graczy, którzy oferują ciekawą ofertę i alternatywne rozwiązania dla wprowadzonych zmian – przyznała w rozmowie z Bankier.pl Anna Kowalska, Dyrektor HR w Columbus Energy S.A.
Prosumenci, którzy zainstalowali swoje panele fotowoltaiczne do 31 marca br., będą korzystać z rozliczenia na starych zasadach. Nowe mogą okazać się już nie tak atrakcyjne. To natomiast będzie miało wpływ na spadek zapotrzebowania na pracę sprzedawców oraz na wzrost zainteresowania usługami monterów i serwisantów, którzy będą musieli utrzymać istniejące już instalacje w dobrym stanie.
Przeczytaj także
Ogłoszenia nastawione na znalezienie tych właśnie specjalistów, stanowiły 24 proc. spośród wszystkich z sektora fotowoltaiki na platformie OLX. Zauważalny był również ich przyrost w ostatnich miesiącach. W porównaniu do stycznia i lutego 2021 r., w 2022 r. w obu miesiącach platforma zanotowała wzrost o 73 proc. i 66 proc. ogłoszeń dla monterów i serwisantów.
