Odroczenie spłaty rat, proste odnowienie finansowania dla przedsiębiorców-kredytobiorców, odroczenie rat leasingowych to część planu banków na wsparcie klientów dotkniętych skutkami epidemii. Związek Banków Polskich przedstawił 8-punktowy plan.
11 marca prezydent Andrzej Duda zapowiedział inicjatywę, która ma złagodzić skutki spłaty kredytów w związku z epidemią koronawirusa. Dzień później odbyło się spotkanie z przedstawicielami sektora bankowego, gdzie dyskutowano nad szczegółami rozwiązań. Ustalono na nim, że do 16 marca banki wypracują rozwiązania, które mają być nieuciążliwe dla kredytobiorców i oparte na zdalnej komunikacji.
Komisja Nadzoru Finansowego informowała wówczas, że preferuje opcję, która nie będzie wymagać zmian ustawowych. To miało przyspieszyć reakcję na nadzwyczajne zdarzenia. Przedstawiciele Związku Banków Polskich wskazywali z kolei, że odroczenie spłaty rat, poza okresy przewidziane w umowach (wakacje kredytowe), wymaga dopasowania przepisów. Wątpliwości budzi także, jak informował „Puls Biznesu”, problem konieczności tworzenia rezerw celowych przez banki na niespłacane terminowo kredyty.
16 marca Związek Banków Polskich przedstawił podsumowanie podjętych działań. Na konferencji wskazano, że w ich wypracowaniu brało udział 15 wiodących banków, w tym banki zrzeszające instytucje spółdzielcze. Plan obejmuje 8 punktów.
- Banki ułatwią w sposób maksymalnie uproszczony - w zakresie dopuszczonym przepisami obecnie obowiązującego prawa - odroczenie (zawieszenie) spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub rat kapitałowych przez okres do 3 miesięcy i automatyczne wydłużenie o ten sam okres łącznego okresu spłaty kredytu pod warunkiem przedłużenia okresu obowiązywania zabezpieczenia spłaty kredytu. Ułatwienia mają dotyczyć kredytów mieszkaniowych, konsumpcyjnych dla klientów indywidualnych, kredytów dla przedsiębiorców i będą polegać m.in. na szybkim rozpatrywaniu wniosków tych klientów, którzy uzasadnią konieczność odroczenia (zawieszenia) spłaty kredytu ich sytuacją finansową spowodowaną pandemią koronawirusa COVID - 19.
- Banki udzielą pomocy wszystkim przedsiębiorcom, którzy mieli na koniec 2019 roku zdolność kredytową, zostali dotknięci skutkami koronawirusa COVID - 19 i którym w najbliższych miesiącach upływa termin odnowienia istniejącego finansowania, w postaci odnowienia na wniosek klienta finansowania na okres do 6 miesięcy.
- Banki, które posiadają firmę leasingową w swojej grupie kapitałowej, podejmą działania w celu zastosowania odroczenia spłat rat leasingowych należnych od leasingobiorców na zasadach analogicznych do stosowanego przez bank w odniesieniu do odroczenia spłaty kredytów.
- Banki, które posiadają firmę faktoringową w swojej grupie kapitałowej, podejmą działania w celu zastosowania odroczenia spłat należnych od klientów na zasadach analogicznych do stosowanego przez bank w odniesieniu do odroczenia spłaty kredytów.
- Banki nie będą pobierać opłat lub prowizji za przyjęcie i rozpatrzenie wniosków dotyczących zawieszenia spłat rat kapitałowo-odsetkowych lub rat kapitałowych. Banki umożliwią składanie tych wniosków w sposób odformalizowany, tj. bez konieczności składania dodatkowych dokumentów i zaświadczeń potwierdzających w sposób szczegółowy aktualną sytuację finansowo-gospodarczą danego kredytobiorcy. Banki zapewnią możliwość składania ww. wniosków również w formie zdalnej, tj. za pośrednictwem poczty elektronicznej, bankowości elektronicznej lub telefonicznie stosownie do form komunikacji przewidzianych w danej umowie z bankiem. Banki dopuszczą możliwość składania ww. wniosków w formie zdalnej nawet w sytuacji, jeśli nie zostało to zapisane w umowie z bankiem, pod warunkiem możliwości dokonania identyfikacji klienta.
- Banki wyrażają gotowość do uruchomienia procesu ułatwienia swoim klientom będącym przedsiębiorcami dostępu do krótkoterminowego kredytu służącego ustabilizowaniu sytuacji finansowej klienta banku, który został dotknięty skutkami pandemii koronawirusa COVID - 19. Banki czekają na szybkie zakończenie prac zainicjowanych w ostatnich dniach przez władze państwowe i agendy rządowe, które umożliwią zaoferowanie takiej pomocy. W następnym komunikacie zostaną przedstawione szczegóły dotyczące zasad ułatwienia dostępu do kredytu krótkoterminowego.
- Banki wezmą udział w pracach, które pozwolą w krótkim czasie podnieść maksymalną kwotę płatności zbliżeniowych do kwoty 100 PLN.
- Banki we współpracy z Fundacją Polska Bezgotówkowa podejmą działania, aby zainstalować dodatkowych kilkadziesiąt tysięcy urządzeń POS w miejscach realizacji transakcji płatniczych.
Związek Banków Polskich zapowiedział prezentację kolejnych etapów planu po przygotowaniu rządowych programów wsparcia gospodarki. Podkreślono, że działania skierowane do kredytobiorców nie faworyzują żadnej z branż, a dotyczyć mają wszystkich dotkniętych konsekwencjami epidemii. Szczegółowe procedury wypracują poszczególne banki, ale w większości przypadków wniosków o odroczenie spłat nie trzeba będzie udokumentować.
Michał Kisiel
