W 2012 r. ujawniono ponad 88 tys. wykroczeń przeciwko pracownikom, blisko 19 tys. pracodawców otrzymało mandaty karne, a sądy orzekły łącznie ponad 7 mln zł grzywien od łamiących przepisy - wynika ze sprawozdania z działalności Głównego Inspektora Pracy za ubiegły rok.
W piątek Sejm przyjął sprawozdanie z jego działalności. Wszystkie kluby z uznaniem wypowiedziały się o Państwowej Inspekcji Pracy.
Inspekcja Pracy kontroluje i nakłada kary
Główny Inspektor Pracy Iwona Hickiewicz przedstawiła posłom m.in. statystyki PIP. Wynika z nich, że w 2012 r. inspektorzy przeprowadzili blisko 90 tys. kontroli u ok. 69 tys. pracodawców, na rzecz których pracę świadczyło ok. 3,6 mln osób. Ponad połowę skontrolowanych stanowiły mikroprzedsiębiorstwa, pod względem branży dominowały zakłady przetwórstwa przemysłowego, budowlane oraz handlowo-naprawcze.
Inspektorzy pracy ujawnili łącznie 88,6 tys. wykroczeń przeciwko prawom pracowniczym. Na sprawców nałożono blisko 19 tys. mandatów karnych na kwotę 22,5 mln zł, a do sądów inspektorzy skierowali 3,8 tys. wniosków o ukaranie. Sądy orzekły grzywny o łącznej wysokości 7,2 mln zł wobec ponad 3,3 tys. sprawców. Do prokuratury skierowano 987 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Przestępstwa w większości dotyczyły udaremniania lub utrudniania inspektorom czynności służbowych, złośliwego lub uporczywego naruszania praw pracowniczych lub fałszowania dokumentów. W co szóstym kontrolowanym podmiocie (ponad 4,2 tys., czyli podobnie jak w 2011 r.) stwierdzono nielegalne zatrudnienie. W 2012 r. nie opłacono składek na Fundusz Pracy za blisko 49 tys. osób (w 2011 r. 37,5 tys. osób), na łączną kwotę 15,7 mln zł (w 2011 r. 10 mln zł).
Inspekcja stwierdza też, że systematycznie wzrasta skala zawierania umów cywilnoprawnych w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę. W 2012 r. zakwestionowano 16 proc. kontrolowanych pod tym kątem umów, podczas gdy w 2011 r. 13 proc., w 2010 r. 10 proc., a w 2009 r. 7 proc. Według PIP jednymi z większym problemów wciąż są też: naruszanie przepisów o wynagrodzeniu za pracę i nieprzestrzeganie norm czasu pracy.
Spada natomiast liczba nieprawidłowości dotyczących legalności zatrudnienia cudzoziemców; w 2012 r. spadło ono - w porównaniu z 2011 r. - o 29 proc. i o 36 proc. w porównaniu z 2010 r. Najczęściej nielegalnie zatrudniani są w Polsce Ukraińcy.
Ludzie się skarżą i proszą o porady
W 2012 r. do PIP wpłynęło blisko 44,3 tys. skarg - w większości dotyczyły nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, wynagradzania oraz warunków pracy. Specjaliści PIP udzielili ponad milion 200 tys. bezpłatnych porad.
PIP po raz kolejny podnosi, że na efektywność jej kontroli negatywnie wpływają ograniczenia ustawowe, a szczególnie obowiązek zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli. (PAP)
js/ abr/ jbr/
