Inflacja w górę. Żywność zdrożała o 7 proc.

Inflacja konsumencka wyniosła w listopadzie 2,6 proc. w ujęciu rocznym – podał Główny Urząd Statystyczny. Największe podwyżki cen dotyczyły żywności oraz wywozu śmieci.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2019 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ubiegłego roku wzrosły o 2,6 proc. - wynika z komunikatu Głównego Urzędu Statystycznego. Wzrost w ujęciu miesięcznym wyniósł 0,1 proc. Wyniki te są zgodne z szacunkowym odczytem z końca ubiegłego miesiąca.

Roczna inflacja na poziomie 2,6 proc. oznacza powrót do stanu z czerwca, po którym nastąpiły dwa odczyty rzędu 2,9 proc. Były to najwyższe wyniki od listopada 2012 r.

W listopadzie mocno zdrożały artykuły spożywcze. Wzrost w szerszej kategorii „żywność i napoje bezalkoholowe” sięgnął 6,5 proc. Sama żywność podrożała o 7 proc., z czego najmocniej cukier (24,3 proc.), wieprzowina (16,1 proc.), warzywa (16 proc.) i owoce (15 proc.).

Wzrosty cen GUS zaobserwował oczywiście nie tylko w żywności. Drożały także produkty i usługi w działach restauracje i hotele (5,3 proc.), edukacja (4,6 proc.) oraz zdrowie (3,1 proc.). Użytkowanie mieszkania lub domu podrożało o 2 proc., jednak to w tej kategorii znajdziemy zarówno potężny wzrost opłat za wywóz śmieci (31,4 proc. rdr) jak i „zamrożone” przez rząd ceny energii elektrycznej (-5,8 proc.).

	waga	r/r	m/m
Inflacja ogółem	100	2,6	0,1
Towary		1,7	0,2
Usługi		5,3	0
Żywność i napoje bezalkoholowe	24,89	6,5	0,3
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe	6,37	1,3	0,4
Odzież i obuwie	4,94	-1,8	-0,2
Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii	19,17	2	0,2
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego	5,7	0,3	-0,2
Zdrowie	5,12	3,1	0
Transport	10,34	-3,4	-0,6
Łączność	4,18	3,7	0
Rekreacja i kultura	6,44	3,6	0,4
Edukacja	1,07	4,6	0,3
Restauracja i hotele	6,2	5,3	0,3
Inne towary i usługi	5,58	1,5	0
Źródło: GUS

Listopadowy wynik lekko przekracza cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego. NBP definiuje „stabilność cen” jako wzrost inflacji CPI o 2,5 proc. z dopuszczalnym odchyleniem o jeden punkt procentowy w obie strony.

Wiele wskazuje na to, że przyszły rok przyniesie dalszy wzrost inflacji, szczególnie w pierwszej jego połowie. Warto przypomnieć, że przedstawiona na początku listopada centralna ścieżka projekcji NBP zakłada, że inflacja CPI wyniesie: 2,3 proc. (2019 r.), 2,8 proc. (2020 r..) oraz 2,6 proc. (2021 r.). Oznacza to, że względem lipcowego raportu NBP podwyższył prognozy inflacji na ten rok (z 2 proc.) i obniżył na rok przyszły (z 2,9 proc.).

- W najbliższych miesiącach inflacja CPI wzrośnie, osiągając swój maksymalny poziom w I kw. 2020 r. W kierunku wyższej inflacji cen konsumenta, w szczególności inflacji bazowej, będzie oddziaływać podwyższona w horyzoncie projekcji dynamika kosztów pracy oraz utrzymująca się w najbliższych kwartałach relatywnie silna presja popytowa i wysoka dynamika cen żywności – czytamy w dokumencie NBP.

Jak wynika z ostatnio opublikowanych prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego, w 2020 r. inflacja sięgnie 3,5 proc., co będzie najwyższym poziomem w całej UE. Z kolei Narodowy Bank Polski w najnowszej listopadowej projekcji przewiduje wzrost inflacji w 2020 r. do 2,8 proc.

Komentarze ekonomistów:

• Aleksandra Świątkowska, BOŚ

„Dodatni wpływ na listopadowy CPI miała dynamika cen żywności i niska baza cen w telekomunikacji. Wzrosty cen warzyw, owoców i mięs nieco się uspokoiły, ale nadal były widoczne. To, co ograniczało inflację to wysoka baza cen paliw rok wcześniej.

Listopadowy odczyt nie zmienia ścieżki oczekiwań na kolejne miesiące. Już w grudniu efekt bazy cen paliw ulegnie zmianie i tak jak dotychczas działał on uspokajająco na inflację, tak w kolejnych miesiącach będzie ją wzmacniał. Niskie ceny paliw w I kw. 2019 r. mogą przyczynić się do dynamiki cen na poziomie przekraczającym 3,5 proc. na początku 2020 roku.

Dalszy wzrost inflacji bazowej w kolejnych miesiącach może być efektem administracyjnego wzrostu cen energii i wielu opłat, a nie efektem popytowym, cyklicznym.

W dalszej części roku wysoka baza cen żywności powinna ściągać inflację w pobliżu celu NBP pod koniec 2020 roku".

• mBank

"Przyspieszenie (inflacji - PAP) zobaczymy w grudniu i będzie to preludium do kolejnych wzrostów inflacji, które skumulują się w pierwszym kwartale (akcyza na alkohol i papierosy, energia elektryczna, odkładane obniżki cen gazu, podwyżki cen kontrolowanych). Na tym etapie nikt nie będzie zdziwiony, gdy inflacja na początku roku uplasuje się w przedziale 3,0-3,5 proc. Można założyć, że szokiem dla analityków i rynku byłby wzrost powyżej 4 proc.

Inflacja cen w usługach prawdopodobnie (bo nijak nie można dowiedzieć się tego na tym etapie od GUS) wzrosła do najwyższego poziomu w historii realizacji bezpośredniego celu inflacyjnego przez NBP na poziomie 2,5 proc.

Stoimy na stanowisku, że rynek będzie reagował na wzrosty inflacji zakładami na mniejsze obniżki stóp w Polsce (a być może nawet na podwyżki, jeśli wyższa inflacja zbiegnie się z symptomami ożywienia w gospodarce globalnej, a do tego właśnie obecnie wszystko zmierza)".

• Monika Kurtek, Bank Pocztowy

"Wskaźnik inflacji w listopadzie (...) wyniósł 2,6 proc. Jest to poziom (...) zapowiadający jednocześnie dalszy marsz w górę wskaźnika CPI w kolejnych miesiącach. (...) Inflacja bazowa, wg moich szacunków, przyspieszyła w listopadzie do 2,5 proc. rdr.

W ostatnim miesiącu br. wskaźnik CPI, m.in. za sprawą malejącej bazy odniesienia, znajdzie się w okolicach 2,7-2,8 proc rdr. Na początku przyszłego roku, w związku z zapowiadanymi podwyżkami cen w niektórych kategoriach (w tym dość drastycznych za wywóz śmieci), należy spodziewać się odczytów wskaźnika CPI przekraczających 3,0 proc. i podążających w kierunku górnego odchylenia inflacji od środka celu NBP, tj. 3,5 proc. Biorąc jednak pod uwagę spowolnienie polskiej gospodarki, nie należy spodziewać się reakcji RPP. Stopy procentowe w Polsce pozostaną stabilne jeszcze długi czas.

Dane o inflacji w grudniu i całym 2019 r. opublikowane zostaną 15 stycznia 2020 r.

Michał Żuławiński/PAP