Kryzys gospodarczy nie omija nawet duchowieństwa. Instrukcja w sprawie Zarządzania Dobrami Materialnymi Kościoła, wydana na Konferencji Episkopatu Polski, sugeruje obniżenie standardu życia duchownych. Sprawdziliśmy zatem, ile zarabia i ile wydaje polski ksiądz.
foto: ingimage
Wbrew obiegowej opinii części społeczeństwa nie każdy ksiądz żyje jak pączek w maśle. Średnia pensja duchownego waha się w granicach 1,5 – 2,5 tys. zł – wynika z raportu Katolickiej Agencji Informacyjnej. Z kolei Główny Urząd Statystyczny podaje, że przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw jesienią ubiegłego roku wynosiło 3682 zł.
Skąd się bierze pensja księdza?
![]() |
» Czy to grzech być bogatym? |
Z raportu KAI wynika także, że głównym źródłem dochodów księży są stypendia mszalne, czyli pieniądze wpłacane przez wiernych przy zamawianiu mszy św. w określonej przez siebie intencji. Drugim istotnym składnikiem wynagrodzenia jest „iura stolae”, czyli ofiara z okazji chrztu, ślubu czy pogrzebu. Za intencję mszalną wierni są w stanie zapłacić od 10 zł w najbiedniejszych rejonach Polski do 100 zł w zamożnych. Podobne dysproporcje dotyczą ofiary składanej z okazji ślubu lub pogrzebu (od 200 zł do 700 zł) oraz chrztu (od 20 zł do 250 zł). Pieniądze pochodzące z kolędy są traktowane jako trzynasta pensja i wynoszą od tysiąca do nawet kilku tysięcy złotych rocznie.
Zarobki duchownych uzależnione są od liczby mieszkańców, zamożności parafian i poziomu religijności. W małych, popegeerowskich wsiach, gdzie liczba mieszkańców nie przekracza 1600 osób, a śluby i pogrzeby odbywają się bardzo rzadko, proboszcz zarabia około 1400 zł. Wysokie są jednak przychody proboszczów dużych i zamożnych parafii. Tam, gdzie wierni codziennie zamawiają mszę za minimum 50 zł, a śluby i pogrzeby nie należą do rzadkości, proboszcz może zarobić nawet 5200 zł. Podobnie jest w miastach, gdzie średnio za ślub płaci się 500 zł - tu proboszcz może zarobić prawie 5500 zł, a wikariusz 3600 zł.
Odmiennymi prawami rządzi się diecezja opolska. Tutaj, zgodnie z postanowieniami synodu, datki z intencji i „iura stolae” trafiają do kasy parafialnej, a dopiero tam są rozdzielane na poszczególne wydatki. Według tamtejszych zasad wikariusz otrzymuje wynagrodzenie równe najniższej krajowej, a proboszcz 150 proc. tej kwoty.
Miesięczne zestawienie przychodów i wydatków księży w wybranych parafiach.
Parafia uboga (1041 parafian) | Parafia wiejska (2400 parafian) z proboszczem katechetą | Parafia miejska (2800 mieszkańców) + cmentarz | |
Stypendium mszalne | 600 zł | 1500 zł | 1800 zł |
Iura stolae | 138 zł | 2161 zł | 3600 zł |
Śluby | 34 zł | - | - |
Chrzty | 25 zł | - | - |
Wypominki | 167 zł | - | - |
Kolęda | 417 zł | 1600 zł | 83 zł |
Przychody razem | 1381 zł | 5261 zł | 5483 zł |
ZUS | 200 zł | 275 zł | 300 zł |
Zryczałtowany podatek dochodowy | 134 zł | - | 400 zł |
Fundusz pomocy starszym i chorym kapłanom | 70 zł | 100 zł | - |
Seminarium | 8,60 zł | - | - |
Na rzecz diecezji | 125 zł | 400 zł | - |
Wydatki razem | 538 zł | 775 zł | 700 zł |
źródło: opracowanie własne na podstawie Raportu KAI

Podatkowy rozkład jazdy i wskaźniki kadrowo-płacowe na 2023. Ściąga dla przedsiębiorcy
Od stycznia 2023 r. zmieniły się wskaźniki kadrowo-płacowe. Prezentujemy najważniejsze zmiany. I zachęcamy do pobrania pliku pdf. Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 20 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
Dodatkowe wynagrodzenie księży
Księża mogą również zarabiać jako katecheci. W całej Polsce w szkołach zatrudnionych jest 11 382 księży diecezjalnych i 1152 zakonnych. Na całym etacie mogą oni zarobić do 2900 zł brutto, ale większość z nich zatrudniona jest jedynie na ułamek etatu. Pracują też w szpitalach, więzieniach i kuriach diecezjalnych.
»Z czego utrzymują się parafie i jakie mają dochody |
Jest przychód, jest też podatek
Z zarobionych pieniędzy księża płacą na rzecz państwa i Kościoła podatek. W diecezjach składają się na fundusz wspierania emerytowanych i chorych kapłanów, na misje i na seminaria duchowe. Niejednokrotnie muszą też opłacić swoje wykształcenie z czasów pobierania nauk w seminarium. Bardzo często przekazują datki na Dom Samotnej Matki czy klasztory klauzurowe. Ponadto Polska jest jedynym krajem w Europie, gdzie duchowni są opodatkowani z przychodów z pracy duszpasterskiej i gdzie jednocześnie brakuje regulacji w zakresie wysokości otrzymywanego wynagrodzenia kapłanów.
Justyna Niedbał
Bankier.pl
Zobacz też: |
» Czy Kościół straci na likwidacji Funduszu Kościelnego |
» 1 proc. z PIT na Kościół - co na to politycy? |
» Ile pieniędzy dostanie Kościół od państwa? |