RPP po raz dziewiąty z rzędu podniosła stopy procentowe, windując je do najwyższego poziomu od 2008 r. Dziś decyzję tłumaczył prezes NBP Adam Glapiński.
"Inflacja rośnie, to rosną też stopy. Tak jak to zapowiadaliśmy, trwa cykl podwyżek stóp proc." - powiedział prezes Glapiński na początku konferencji prasowej. "Z góry uprzedzam, kiedy on się skończy - nie mogę w tej chwili powiedzieć, ale na pewno jesteśmy bliżej końca niż początku, bo to już była kolejna podwyżka, jesteśmy na dosyć wysokim poziomie" - dodał.
"Mogę też z góry zapowiedzieć, że zgodnie z naszymi najnowszymi analizami, z zastrzeżeniem, że przy przyjęciu założenia, że nie nastąpią niespodziewane wydarzenia, pod koniec przyszłego roku, w kwartale ostatnim być może będzie możliwość obniżania stóp procentowych" - zapowiedział. "Tak jak kiedyś powiedziałem: stopy rosną i stopy maleją (...) jak wszystkie zjawiska w gospodarce, jak koniunktura. Zbliżamy się do zakończenia cyklu podwyżek stóp procentowych, spodziewamy się, że w lecie inflacja się ustabilizuje i później zacznie spadać. Wolno" - dodał.
ReklamaW trakcie konferencji prezesa Glapińskiego złoty osłabił się. Kurs EUR/PLN podskoczył z 4,585 zł do 4,604 zł, po raz pierwszy od 27 maja przekraczając poziom 4,60 zł. W kolejnych minutach powrócił do 4,595 zł, a wystąpienie szefa NBP zakończył na poziomie 4,60 zł - 1,5 grosza wyżej, niż rozpoczął. Wyraźniej - bo po ok. 1 proc. złoty tracił wobec innych głównych walut. Dolar podrożał z niespełna 4,28 zł do 4,32 zł, frank: z 4,37 zł do 4,43 zł, a funt: z 5,35 zł do 5,41 zł. PLN-a w dół ciągnęło także euro, taniejące podczas konferencji prasowej prezes EBC Christine Lagarde.
"Przy utrzymaniu tarcz antyinflacyjnych rządu spodziewamy się, że pod koniec przyszłego roku sytuacja już będzie opanowana, co nie znaczy, ze będzie w ramach celu inflacyjnego, ale będzie pod kontrolą" - stwierdził.
Glapiński wskazywał na zewnętrzne źródła inflacji - jego zdaniem wojna w Ukrainie, polityka gazowa Rosji i polityka klimatyczna UE podbiły ceny surowców, co jest główną przyczyną wzrostu cen. Wymienił również zaburzenia w globalnych łańcuchach produkcji wywołane przez politykę zero Covid w Chinach.
Prezes NBP podkreślał dobre wyniki polskiej gospodarki - wzrost PKB, szybki wzrost wynagrodzeń czy niskie bezrobocie. "Jesteśmy jednym z najszybciej rozwijających się krajów w Europie" - zauważył.
"Proszę pamiętać, że żadną polityką pieniężną NBP nie jest w stanie obniżyć cen surowców na rynkach światowych i nie jest w stanie zwiększyć podaży dóbr, których brakuje na skutek wojny lub pandemii. Możemy jednak sprawić, że podwyższona na skutek tych szoków inflacja nie zostanie z nami na dłużej. Taki jest cel naszego działania" - stwierdził Glapiński.
"Nasze działanie nie powoduje obniżki inflacji w tej chwili, tu i teraz" - mówił. "Jesteśmy nastawieni na to, żeby ta inflacja nie trwała dłużej i nie więcej, niż wynika to z tych szoków. Patrzymy, jaka będzie sytuacja za rok czy za ileś kwartałów i w to jest wycelowana nasza polityka. Działamy w horyzoncie polityki pieniężnej" - podkreślał.
"Podwyżki stóp procentowych są cały czas konieczne" - zaznaczał. "Trwałe obniżenie inflacji będzie korzystne dla wszystkich" - stwierdził.
"Jestem właściwym prezesem na taki trudny czas. Podobną opinię mam o tym rządzie, który w tej chwili jest" - ocenił Adam Glapiński, wybrany przed kilkoma tygodniami przez Zjednoczoną Prawicę na drugą kadencję prezesa NBP. "To, że powierzono mi to stanowisko, jest wynikiem zaufania. Tego, że nie zawiodłem w trudnych czasach pandemii i kryzysu, że kierowałem bankiem w sposób racjonalny, wykorzystując całą jego mądrość zbiorową, wiedzę, zdolności analityczne, kontakty z innymi bankami" - dodawał.
"Kolejne miesiące sugerują, że inflacja będzie jeszcze nieznacznie rosnąć, ale po wakacjach będzie się stabilizować" - przewiduje Glapiński. "Oczywiście w warunkach wojennych jest wiele niepewności" - dodał.
"Nie jesteśmy meteorologami, którzy mogą kogoś zachęcać do wakacji, bo będzie dobra pogoda. Stoimy na twardym gruncie, rozważamy wachlarzowo prawdopodobieństwo różnych wydarzeń" - mówił prezes.
Glapiński przewiduje, że Afryce grozi potężny głód, co może skutkować "wielomilionowym naporem imigrantów na Europę, ogromny napór nie do powstrzymania i związane z tym perturbacje finansowe".
"Żywność będzie drożała na świecie. Przynajmniej przez dwa lata nie ma wyjścia, tak musi być" - mówił.
Podwyższanie stóp procentowych przez NBP będzie wygasać wraz z wygasaniem inflacji, kiedy efekt proinflacyjnych szoków będzie wchłonięty przez gospodarkę - powtórzył prezes. "Spadek inflacji - spadek stóp procentowych, stabilizacja inflacji - stabilizacja stóp procentowych. Nasze zadanie jest jasne: zmierzyć się z inflacją i pokonać ją. To obiecaliśmy polskiemu społeczeństwu i to zrobimy" - obiecywał.
"Koniunktura będzie słabła, oczekujemy spowolnienia wzrostu gospodarczego" - przewidywał, przypominając, że w pierwszym kwartale PKB wzrósł realnie o ponad 8 proc.
W przyszłym roku inflacja może spaść do "koło 6 proc." - ocenił Glapiński. "I będzie w trendzie spadkowym, bo to jest istotne, jaki jest trend - jak maleje, to nie ma potrzeby podnoszenia stóp, tylko się obniża stopy, żeby nie wpaść w nadmierne oziębienie gospodarki" - tłumaczył.
"Jeśli szczyt inflacji przesunie się na jesień, to dłużej będzie trwał cykl podwyżek stóp procentowych" - zapowiedział prezes. "Już jest 9 podwyżek, ten cykl już trwa bardzo długo i jest bardzo drastyczny (...) ale rzeczywiście jesteśmy bliżej końca niż początku" - powtórzył.
Polska gospodarka bardzo hamuje z 8 proc. do 4-4,5 proc. na koniec roku i niżej w kolejnym - ocenił. "Jeśli byśmy mieli w przyszłym roku 3 proc., a inflację poniżej 6 proc., to byśmy tu razem może szampana wypili, że już jesteśmy w domu, pewnej stabilizacji, zrównoważeniu" - mówił.
"Nie chcemy dopuścić do drastycznego wzrostu bezrobocia" - podkreślił. "Na razie rynek pracy jest wyjątkowo mocny, na razie w ogóle nie trzeba się nim zajmować, o nim myśleć".
"Wzrost kursu złotego jest spójny z naszą polityką pieniężną. Cieszymy się, jak siła złotego rośnie, bo to jest spójne z naszą polityką antyinflacyjną" - stwierdził, przypominając, że złoty jest walutą płynną, a jego kurs nie jest celem NBP.
Prezes Glapiński nie odpowiedział wprost na pytanie o wpływ ewentualnego wprowadzenia wakacji kredytowych na przyszłą ścieżkę stóp procentowych. "Zakładam, że rząd wie, co robi" - stwierdził.
RPP podnosi stopy procentowe do najwyższego poziomu od 2008 r.
Zgodnie z oczekiwaniami analityków, w środę RPP zdecydowała o podniesieniu referencyjnej stopy procentowej z 5,25 proc. do 6 proc. Była to już dziewiąta z rzędu podwyżka kosztu pieniądza, a cały obecny cykl zacieśnienia polityki pieniężnej jest najagresywniejszym ze wszystkich w tym stuleciu.
Mimo to stopy procentowe NBP i tak rosły w ostatnich miesiącach wolniej niż ceny konsumpcyjne. Inflacja CPI przyspieszyła z 2,4 proc. w lutym 2021 roku do 13,9 proc. w maju 2022 r. Realna stopa procentowa - czyli uwzględniająca bieżącą lub oczekiwaną inflację (według prognoz ma się utrzymać w pobliżu dwucyfrowych poziomów jeszcze w przyszłym roku) - pozostaje głęboko ujemna.
Przed miesiącem prezes Glapiński zapowiadał, że Rada będzie podnosić stopy procentowe "aż do momentu, gdy osiągnie pewność, że inflacja trwale się obniżyła". Eksperci spodziewają się, że przed nami jeszcze jedna, dwie, a może trzy podwyżki i stopa referencyjna zatrzyma się w okolicach 7 proc. Zdaniem szefa polskiego banku centralnego szczyt inflacji może wypaść w czerwcu lub lipcu.
Kredytobiorcy zaciągający zobowiązania za czasów rekordowo niskich stóp procentowych po środowej podwyżce znajdą się w strefie „podwojonej raty”. Dla tych, którzy wykorzystali maksymalnie zdolność kredytową, oznacza to poważne kłopoty. Sprawdziliśmy jak zmienią się obciążenia.
Podobnie jak przed miesiącem RPP nie obradowała w pełnym, 10-osobowym składzie. Sejm od ponad trzech miesięcy nie może obsadzić jednego fotela w Radzie, a drugi zwolnił się pod koniec marca wraz z upłynięciem kadencji Jerzego Żyżyńskiego. Gremium podejmuje decyzję ws. stóp proc. większością głosów. Przy wyniku remisowym decyduje głos przewodniczącego RPP, czyli prezesa NBP. Kolejne decyzyjne posiedzenie Rady zaplanowano na czwartek, 7 lipca 2022 r.
