Władze Europejskiego Banku Centralnego po raz drugi z rzędu podniosły stopy procentowe o 75 pb. i wywindowały koszt pieniądza do najwyższego poziomu od końca 2008 r. Zapowiedziały również dalsze zacieśnienie polityki pieniężnej.
Zgodnie z oczekiwaniami analityków Rada Prezesów podjęła decyzję o podniesieniu stóp procentowych EBC o 75 pb. Od 2 listopada stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących wzrośnie do 2 proc., stopa kredytu w banku centralnym: do 2,25 proc., a stopa depozytu: do 1,5 proc.
To druga z rzędu podwyżka o tej skali. Nigdy wcześniej koszt pieniądza w EBC nie rósł tak szybko. W lipcu władze banku centralnego eurozony dokonały pierwszej podwyżki od ponad dekady i po przeszło ośmiu latach zrezygnowały z polityki ujemnych stóp procentowych.
"Wraz z tą trzecią z rzędu znaczną podwyżką stóp Rada osiągnęła duży postęp w procesie odchodzenia od łagodnej polityki pieniężnej. Rada Prezesów podjęła dzisiejszą decyzję i oczekuje, że będzie kontynuować podnoszenie stóp procentowych, żeby zapewnić, aby inflacja wkrótce powróciła do celu wynoszącego 2% w średnim okresie" - wskazuje Rada w komunikacie opublikowanym po posiedzeniu. "Przyszłe decyzje Rady w sprawie poziomu stóp będą zależeć od kształtowania się perspektyw inflacji i sytuacji gospodarczej i – zgodnie z przyjętym podejściem – będą zapadać z posiedzenia na posiedzenie" - dodano.
ReklamaRada Prezesów EBC zdecydowała się zmienić warunki trzeciej serii ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO III). "Podczas ostrej fazy pandemii ten instrument pełnił kluczową rolę w przeciwdziałaniu zagrożeniom dla stabilności cen. Dziś, ze względu na nieoczekiwany i nadzwyczajny wzrost inflacji, należy go zrekalibrować, tak aby był on spójny z szerszym procesem normalizacji polityki pieniężnej i wzmacniał transmisję podwyżek podstawowych stóp procentowych do warunków udzielania kredytów bankowych" - uzasadniają władze EBC. Stopy procentowe operacji TLTRO III zostaną dostosowane od 23 listopada, a banki otrzymają propozycje dodatkowych terminów dobrowolnej wcześniejszej spłaty.
"Począwszy od 23 listopada 2022 do terminu zapadalności lub terminu wcześniejszej spłaty każdej pozostającej do spłaty operacji TLTRO III, stopa procentowa operacji TLTRO III będzie indeksowana do mających zastosowanie średnich podstawowych stóp procentowych EBC za ten okres. Rada Prezesów postanowiła też zaproponować bankom dodatkowe terminy dobrowolnej wcześniejszej spłaty. W każdym razie Rada Prezesów będzie też regularnie oceniać, jak ukierunkowane operacje pożyczkowe przyczyniają się do nastawienia polityki pieniężnej" - precyzuje EBC. Szczegółowe informacje na ten temat ukazały się w komunikacie prasowym opublikowanym o godz. 15.45.
Rada Prezesów zdecydowała również, że rezerwy obowiązkowe będą oprocentowane po stopie depozytowej EBC. Stanie się tak, "żeby lepiej dostosować oprocentowanie rezerw obowiązkowych utrzymywanych w Eurosystemie przez instytucje kredytowe do warunków panujących na rynku pieniężnym" - uzasadniono.
Rada Prezesów zamierza nadal reinwestować w całości spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programów APP i PEPP. W pierwszym przypadku zakłada, że będzie to robić "jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zaczęła podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak będzie to konieczne do utrzymania warunków dużej płynności i odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej". Z kolei reinwestycje w ramach programu PEPP mają potrwać "co najmniej do końca 2024", a "wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej".
"Rada Prezesów przy reinwestowaniu spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela PEPP nadal będzie stosować elastyczność, tak aby przeciwdziałać związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji polityki pieniężnej". W praktyce oznacza to, że EBC stara się powstrzymać powiększanie się różnic pomiędzy cenami obligacji państw strefy euro poprzez skup papierów tych krajów, które inwestorzy oceniają gorzej niż pozostałych.
Władze EBC decydują się na wyraźne zacieśnienie polityki monetarnej w obliczu bardzo wysokiej i wciąż przyspieszającej inflacji w strefie euro. We wrześniu przyspieszyła do 9,9 proc. z 9,1 proc. w sierpniu - wynika z danych Eurostatu. Tak wysokiego tempa wzrostu cen jeszcze w historii unii walutowej nie obserwowano. Aż w trzech państwach eurozony inflacja przekracza 20 proc., a we wszystkich jest wyższa, niż wynosi 2-proc. cel banku centralnego.
"Inflacja nadal jest zdecydowanie zbyt wysoka i przez dłuższy czas będzie przekraczać docelowy poziom. We wrześniu inflacja w strefie euro wyniosła 9,9%. Powodem rozszerzenia się presji cenowej i wzrostu inflacji w ostatnich miesiącach były gwałtowny wzrost cen energii i żywności, zatory podażowe i ożywienie popytu po pandemii. Polityka pieniężna Rady Prezesów ma na celu zmniejszyć wsparcie popytu i chronić przed ryzykiem stałego wzrostu oczekiwań inflacyjnych" - zapewniają władze EBC.
W ostatnich tygodniach z najniższego od dwóch dekad poziomu do parytetu odbija kurs EUR/USD. Dolar oddaje część tegorocznych zysków, ponieważ inwestorzy znów spodziewają się, że cykl zacieśnienia polityki pieniężnej Fedu powoli dobiega końca i FOMC w grudniu nie zdecyduje się na kolejny ruch o 75 pb. w górę, a wystarczy mu "pięćdziesiątka". Na gołębie zaskoczenie nie ma raczej co liczyć na posiedzeniu 2 listopada, gdy Amerykanie zapewne podniosą koszt pieniądza o 75 pb. Niemniej jednak przedział stopy funduszy federalnych już teraz wynosi 3-3,25 proc. i zapewne pozostanie wyraźnie wyższy niż koszt pieniądza w Europejskim Banku Centralnym.
Po publikacji decyzji Rady Prezesów EBC kurs EUR/USD ponownie osunął się nieco poniżej parytetu, ale po danych o PKB w USA nieco odbił i znów przekroczył 1.
O godz. 14:45 rozpoczęła się konferencja prezes Christine Lagarde.
