Worldcoin - kryptowaluta dyrektora spółki OpenAI, zadebiutowała na giełdach, a jej kurs eksplodował. Projekt mający na sztandarach prywatność i demokrację ma zapewnić dochód podstawowy "zweryfikowanym ludziom", ale wzbudza przy tym duże kontrowersje.


Sieć główna worldcoin (WLD) wystartowała 24 lipca, a kryptowaluta została wystawiona od razu na czołowych giełdach cyfrowych aktywów. Handel ruszył na Binance, OKX, Huobi, Bybit i Gate.io. Szybkie udostępnienie tokenów zapowiedziały także KuCoin, MEXC, Bitget, BitMart, LBank, Bitrue oraz Bithumb. Kurs kryptowaluty wystrzelił i po kilku godzinach od debiutu przebił 3 dolary, notując wzrost o ponad 70%. Później nastąpiła korekta. Po 24 godz. od debiutu na giełdach cena WLD oscyluje w okolicy 2 dolarów, zyskując 20%.
Worldcoin to projekt Sama Altmana, dyrektora generalnego OpenAI, czyli spółki rozwijającej sztuczną inteligencję i tworzącej ChatGPT. Prace nad kryptowalutą trwały przez ponad 3 lata. Ich efektem ma być cyfrowe aktywo zapewniające bezwarunkowy dochód podstawowy osobom, które udowodnią, że są ludźmi. Projekt zdążył wzbudzić do tej pory spore kontrowersje i pojawia się wokół niego wiele znaków zapytania.
Skan tęczówki i dochód za bycie człowiekiem
Głównym elementem składowym projektu jest Orb - urządzenie służące do skanowania tęczówki, które generuje anonimowe konta i przydziela ich właścicielom darmowe jednostki kryptowaluty. Proces weryfikacji biometrycznej ma udowodnić, że dołączający do sieci użytkownik jest człowiekiem. Według zapewnień twórców urządzenie nie zbiera danych o użytkownikach. Po weryfikacji generuje kod, którym mogą otworzyć portfel.
Orb jest produkowany w Niemczech i do momentu uruchomienia projektu powstało 200 urządzeń, które zarejestrowały 2 mln osób. Według zapowiedzi Tools for Humanity, start-upu stojącego za worldcoin, dostępność Orb zostanie rozszerzona tego lata i jesieni do 1500 sztuk w ponad 35 miastach na całym świecie.
Worldcoin is scaling to 1.5K available Orbs this summer & fall in more than 35 cities around the world.https://t.co/ZTqdjpF87x
— Worldcoin (@worldcoin) July 24, 2023
Sam Altman w swoich wypowiedziach na temat worldcoin kreślił wizję utworzenia ogólnoświatowego powszechnego dochodu podstawowego, który trafiałby do zweryfikowanych ludzi, gdy sztuczna inteligencja wyeliminuje większą część zawodów. Jak mówił, tego rodzaju waluta pozwalałaby czerpać korzyści z rewolucji technologicznej ludziom na całym świecie.
Na tym etapie projektu każda osoba, która otworzy swój portfel poprzez Orb, może odbierać 1 token WLD tygodniowo. Sami twórcy nie mają jednak wciąż pomysłu, jak odpowiedzieć na pytanie "kto to sfinansuje". Jak przyznali reporterowi CoinDesk liczą na to, że początkowo cenę kryptowaluty napędzi spekulacja podobnie, jak miało to miejsce w przypadku bitcoina.
Przez wykładniczy rozwój sztucznej inteligencji odróżnienie człowieka od algorytmu może stać się trudne już w niedalekiej przyszłości, stąd pomysł by przyznawać środki zweryfikowanym ludziom. Jak zwracał uwagę portal Gizmodo, Altman jest osobą, która ma ciastko i je ciastko. Jego działania w zakresie sztucznej inteligencji mogą generować problem, który podobno ma rozwiązać jego projekt w sferze kryptowalut.
- Worldcoin składa się z chroniącej prywatność sieci tożsamości cyfrowej (World ID) zbudowanej na podstawie proof of personhood (dowodu tożsamości) oraz, tam gdzie zezwalają na to przepisy, waluty cyfrowej (WLD). Każdy człowiek kwalifikuje się do otrzymania WLD po prostu dlatego, że jest człowiekiem - czytamy w oświadczeniu wydanym po uruchomieniu projektu.
Czarny rynek danych biometrycznych i hakerzy
W maju 2023 roku chiński portal BlockBeats napisał po raz pierwszy o czarnym rynku skanów tęczówek wykorzystywanym do uzyskania dostępu do wersji beta worldcoin. Żadne z urządzeń Orb nie znajduje się w tym momencie w Chinach, ale mieszkańcy tego kraju podobno znaleźli sposób, żeby zakwalifikować się do projektu. Sprawa opisywana szerzej przez Gizmodo dotyczyła kupowania skanów tęczówek od mieszkańców Kambodży, Kenii i kilku innych państw, za jedyne 30 dolarów za sztukę.
Worldcoin prostował, że problem dotyczy handlu zweryfikowanymi kontami World ID, które trafiały na czarny rynek. Twórcy przekazali Gizmodo, że problem dotyczył zaledwie kilkuset przypadków. Firma stwierdziła też, że modyfikuje proces rejestracji i wprowadziła dynamiczne kody QR w miejsce statycznych, które służyły wcześniej do wprowadzania użytkowników.
Inne zgłaszane przez media problemy dotyczyły ataków hakerskich na kilku operatorów Orb, których dane logowania miały krążyć na ciemnych rynkach w Darknecie. Według TechCrunch cyberprzestępcy uzyskali dzięki temu dostęp do platformy worldcoin oraz wgląd do zarobków i rejestracji użytkowników. Rzecznik start-upu przekazał jednak, że hakerzy nie mieli dostępu do danych biometrycznych i nie pobrali żadnych wrażliwych danych. Według TechCrunch logowanie operatora Orb nie wymagało nawet uwierzytelnienia dwuskładnikowego.
Podział tokenów i dostęp dla programistów
Protokół worldcoin i jego token WLD zostały oparte na sieciach polygon i ethereum, a po uruchomieniu także na optimism (warstwie drugiej ethereum).
Token WLD ma mieć początkową podaż w wysokości 10 miliardów sztuk. 75% zostanie rozdzielone pomiędzy społeczność, 9,8% trafi do zespołu programistów, a 13,5% otrzymają inwestorzy Tools for Humanity. Pierwsi zarejestrowani użytkownicy, czyli 2 miliony osób, otrzymali ponad 43 miliony tokenów WLD.
Według firmy analitycznej 0xScope dystrybucja tokenów worldcoin rozpoczęła się od ponad 90 000 zakwalifikowanych adresów, z których większość odebrała po około 25 tokenów WLD. Aktualnie w obiegu znajduje się ich 107 mln. Gdyby tokeny miały zachować kurs bliski 2 dol. także w przyszłości, ich kapitalizacja rynkowa musiałaby przekroczyć 20 mld dol., co czyniłoby ją 6 największą kryptowalutą na rynku.
Jak informował CoinDesk, po uruchomieniu sieci głównej worldcoin deweloperzy zyskają dostęp do pakietu programistycznego Worldcoin Software Development Kit (SDK), który funkcjonował do tej pory w trybie beta. Dzięki niemu będą mogli programować narzędzia i aplikacje wykorzystujące World ID, czyli protokół tożsamości projektu.
Tools for Humanity, zespół stojący za projektem, przeprowadził w maju rundę finansowania C o wartości 115 milionów dolarów, którą kierował Blockchain Capital z udziałem a16z, Bain Capital Crypto i Distributed Global.
Z uwagi na niepewność regulacyjną tokeny WLD nie są dystrybuowane w Stanach Zjednoczonych.