Własna firma w Polsce: tak czy nie?

Własny biznes to wolność i szansa na ponadprzeciętne dochody. Z drugiej strony początkujących przedsiębiorców straszą wysokie składki na ZUS oraz skomplikowane przepisy. Obok niewątpliwych zalet, wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej, są też bariery, które powinny być ostrzeżeniem. Zanim więc podejmiemy decyzję o założeniu firmy, warto przeanalizować wady i zalety bycia na swoim.

Według najnowszego badania firmy Amway, aż 71 proc. Polaków ma pozytywny stosunek do przedsiębiorczości. Jednocześnie tylko 38 proc. z nas wyobraża sobie założenie własnego biznesu. Jeszcze mniej osób rzeczywiście decyduje się na ten krok. Czy spowodowane jest to brakiem odwagi? A może należy to nazwać zupełnie racjonalnym działaniem? Oto powody, dla których nie warto zakładać własnej firmy.

1. Składki na ZUS

Decyzję o rozpoczęciu przygody z biznesem należy poważnie rozważyć przede wszystkim z powodu składek, które każdy przedsiębiorca musi odprowadzać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co prawda przez pierwsze dwa lata na preferencyjnych zasadach, ale po tym okresie obciążenia rosną. Do końca roku 2015 z konta młodego przedsiębiorcy wychodzi przelew w kwocie 459 zł (razem ze składką zdrowotną). Firma działająca na rynku dłużej niż dwa lata, zobowiązana jest do uiszczenia składek na łączną sumę 1095 zł. Jeszcze w 2011 roku suma składek wynosiła 890 zł, by na przestrzeni ostatnich pięciu lat wzrosnąć o 23%. Te kwoty są poważnym obciążeniem zarówno dla startujących firm, jak i podmiotów z większym stażem. Należy pamiętać, że składki płacone są niezależnie od tego, czy przedsiębiorstwo generuje dochody. Dla porównania w Wielkiej Brytanii firma płaci na ubezpieczenie społeczne dopiero gdy jest „nad kreską”.

2. Wysokie i skomplikowane podatki

Osoba zakładająca jednoosobową działalność gospodarczą może wybrać różne formy opodatkowania. Młodzi przedsiębiorcy najczęściej decydują się na skalę podatkową (18%, 32%) lub podatek liniowy w wysokości 19% wypracowanych dochodów. Nie stawki są tu jednak najważniejsze, a niska kwota wolna od podatku, która powoduje, że mimo relatywnie niskich stawek, przedsiębiorca płaci wyższe podatki niż np. jego odpowiednik w Wielkiej Brytanii. Wystarczy tylko wspomnieć, że w Polsce wysokość kwoty wolnej nie zmieniła się od 2008 roku i wynosi 3091 zł. W Wielkiej Brytanii w tym czasie kwota wolna wzrosła z 6035 funtów do 10600 funtów (ponad 60 tys. zł). To m.in. z tego powodu już przeszło 22 tys. naszych rodaków zdecydowało się na własny biznes na Wyspach. Szansą dla jednoosobowych firm na pozytywną zmianę jest niedawne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, zobowiązujące władzę do podwyższenia kwoty wolnej do poziomu co najmniej 6500 zł.

Jednak nie tylko wysokość podatków jest istotną barierą. W rankingu „Paying Taxes 2014” przygotowanym przez Bank Światowy, nasz kraj pod względem otoczenia podatkowego biznesu zajął 113 miejsce. Przeciętnie polski przedsiębiorca dokonuje 18 rocznych płatności podatku, poświęcając na to w ciągu roku 286 godzin. Całkowita suma obciążeń podatkowych wynosi 41,6%.

3. Kontrole i niesprawne sądy

Niewiele osób decydujących się na założenie firmy wie, że przedsiębiorcę w Polsce może skontrolować aż 40 instytucji. Od Inspekcji Sanitarnej czy Pożarowej przez urząd celny, ZAIKS aż po ABW czy CBA. Kontrola w firmie to czarny scenariusz każdej osoby prowadzącej biznes. Inspektor, kontroler czy inny urzędnik może skutecznie napsuć krwi oraz zdezorganizować życie przedsiębiorstwa na długi czas. Warto o tym pamiętać, jeśli nie mamy dość konsekwencji i odporności, by znosić odwiedziny urzędników w firmie. O ile do kontroli instytucje są bardzo często świetnie przygotowane, to już inne organy państwa nie funkcjonują tak sprawnie. Według danych Związku Przedsiębiorców i Pracodawców dziś przedsiębiorca w sporze sądowym na prawomocne orzeczenie czeka średnio 685 dni. W tym czasie musi dopełnić 33 formalności.

4. Kłopoty z kredytem mieszkaniowym

Jednym z problemów osób decydujących się na przygodę z biznesem jest sposób, w jaki traktują je banki. Przedsiębiorca, który ubiega się o kredyt hipoteczny musi uzbroić się w cierpliwość. Jeśli prowadzimy jednoosobową działalność o uzyskanie kredytu mieszkaniowego nie będzie łatwo. Minimalny staż firmy, deklaracje PIT, wyciągi z rachunku firmowego i prywatnego - to tylko niektóre wymagania, które musi spełnić osoba fizyczna prowadząca działalność. Portal Bankier.pl prześwietlił warunki, na jakich banki udzielają kredytów hipotecznych przedsiębiorcom. Standardowy, wymagany przez banki czas istnienia firmy to 1 rok. Osoby prowadzące działalność krócej niż 12 miesięcy, o kredycie hipotecznym mogą tylko pomarzyć.

Czytaj dalej: Argumenty za założeniem firmy w Polsce

W każdym społeczeństwie tylko niewielki odsetek populacji to osoby, które niezależnie od warunków i zewnętrznych impulsów, zawsze zdecydują się na rozpoczęcie biznesu. Inni podejmuje taką decyzję, gdy zaistnieją stosowne okoliczności. Tym osobom potrzebny jest bodziec, który słomiany zapał zamieni w decyzję o założeniu firmy. To one są najbardziej zainteresowane argumentami na rzecz  własnego biznesu. Oto 4 powody, dla których warto postawić na działalność gospodarczą.

1. Coraz lepsze otoczenie dla biznesu

Przed podjęciem decyzji o założeniu firmy istotna może być informacja, że w Polsce są coraz lepsze warunki prowadzenia własnego biznesu. W zestawieniu „Doing Business 2016” przygotowanym przez Bank Światowy, na 189 państw nasz kraj zajął 25. miejsce. Autorzy raportu analizowali realia zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej pod kątem 10 elementów, takich jak procedura rejestracji biznesu, bariery biurokratyczne czy dostępność kredytów. Na bazie cząstkowych ocen powstaje ogólne zestawienie. W porównaniu do ubiegłorocznego rankingu, Polska awansowała o 7 pozycji. W zestawieniu „Doing Business 2015” nasz kraj zajął bowiem 32. miejsce, notując skok aż o 13 pozycji.

W ciągu roku wyprzedziliśmy w rankingu Francję, Szwajcarię i Holandię. Z państw Europy Środkowo-Wschodniej, Polska uplasowała się wyżej niż Słowacja (29. miejsce), Czechy (36), Rumunia (37) Bułgaria (38), Węgry (42) czy Ukraina (83). Z kolei lepsze warunki do prowadzenia biznesu zdaniem Banku Światowego są na Litwie (20), Łotwie (22) i w Estonii (16).

2. Są pieniądze na własny biznes

Brak kapitału to jeden z głównych powodów, dla których lęk przed założeniem firmy zwycięża. Na rynku jest jednak wiele sposobów pozyskania pieniędzy na rozkręcenie biznesu. Jedną z nich jest program „Pierwszy biznes – wsparcie w starcie” organizowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W ramach tej inicjatywy młoda firma może pozyskać 77 tys. zł (20-krotność przeciętnego wynagrodzenia) pożyczki na starcie. Środki te muszą zostać zwrócone maksymalnie w ciągu 7 lat. Zastrzyk gotówki dla początkującego przedsiębiorcy oprocentowany na poziomie 0,25 stopy redyskonta weksli NBP. Innym źródłem finansowania startu w biznesie są bezzwrotne dotacje z urzędów pracy.  Na jeden z najpopularniejszych programów wsparcia bezrobotnych w zakładaniu firm w tym roku przeznaczono 614 mln zł. Co prawda koniec roku zbliża się wielkimi krokami, ale nie brakuje urzędów pracy, w których wciąż pozostały środki do rozdania. Maksymalna kwota, o którą w roku 2015 może się ubiegać bezrobotny, to 22 686 zł.

Na osoby z dobrym pomysłem biznesowym czekają instytucje, które chętnie zastrzyku gotówki udzielą. Działające w ramach programu podmioty, inwestują w innowacyjne projekty we wczesnej fazie rozwoju. Pojedynczy pomysł może uzyskać do 200 tys. euro finansowego wsparcia. Wiele z inkubatorów zakończyło swoją działalność wraz z finałem obecnej perspektywy unijnej, ale jest wciąż kilka podmiotów z pieniędzmi na koncie. Należy do nich AIP Seed Capital, IdeaLab czy Akcelerator Innowacji NOT. Pieniądze na pomysłowych innowatorów czekają także w sieciach aniołów biznesu. Polban, ABAN, Lewiatan Business Angels,PSAB-I czy Amber Invest to tylko wybrane grupy aniołów biznesu, którzy inwestują w perspektywiczne pomysły.

3. Mityczny pierwszy milion

Własny biznes jest dobrym wyborem dla osób, które chcą osiągnąć coś więcej niż stała pensja gwarantowana w umowie o pracę. Wyższe dochody są oczywiście możliwe, ale zarobienie na etacie milionów udaje się już tylko nielicznym menedżerom i bankierom. W corocznym zestawieniu 100 najbogatszych Polaków, próżno szukać osób, które nie prowadzą własnej firmy. Wręcz przeciwnie, to właśnie przedsiębiorcy dominują na tej liście. Dla Michała Sołowowa, Jerzego Staraka, Dariusza Miłka i innych z listy 100 najbogatszych wspólnym mianownikiem jest miliardowy majątek i droga do niego poprzez własną firmę. 14 mln ludzi na świecie może się obecnie pochwalić majątkiem przekraczającym 1 milion dolarów. Większość tych osób to osoby prowadzące biznes.

4. Wolność i samorealizacja

Dla wielu osób praca na etacie to szczyt marzeń i najlepsze miejsce do samospełnienia. Wyjście do pracy o 7:00 i powrót o 16:00 to dla nich codzienność, którą akceptują. Gdy jednak monotonia codziennych obowiązków męczy, a szef jest coraz mniej znośny, dobrym wyjściem z tej sytuacji jest własny biznes. Bo właśnie niezależność to jedna z istotnych motywacji osób, które decydują się na założenie firmy. Właściciel firmy sam decyduje kiedy wychodzi do pracy i kiedy z niej wraca. To on podejmuje kluczowe decyzje i ponosi pełną odpowiedzialność. Sukces firmy jest jego sukcesem, ale porażki również idą na jego konto. Nad przedsiębiorcą nie stoi żaden szef, który określa zadania do wykonania, bo to on wydaje polecenia. Zarządza pracownikami, negocjuje z kontrahentami, ale również przyjmuje kontrolerów z urzędu skarbowego. Nie jest to niewątpliwie zadanie dla każdego i wymaga specyficznych cech, ale na pewno gwarantuje samorealizację.

Źródło: