Unia Europejska przyjmie przepisy wprowadzające domniemanie, że kierowcy, kurierzy i inne zarobkujące w ten sposób osoby są zatrudnione na umowie o pracę. Rządy państw członkowskich i Parlament Europejski zawarły wstępne porozumienie w sprawie regulacji pracy platformowej. Dotyczy to zatrudniania pracowników m.in. przez Ubera lub Glovo, co oznacza ogromne zmiany dla tej branży – podał Business Insider.
Według analiz Komisji Europejskiej w 2021 r. platformy internetowe zatrudniały w całej Unii Europejskiej ponad 28 mln osób, a prognozy na 2025 r. przewidują, że w ten sposób będzie zarabiało 43 mln Europejczyków. Cyfrowe platformy pracy działają obecnie w różnych branżach, oferując m.in. usługi przewozu osób i dostawy żywności oraz różne specjalistyczne usługi oferowane przez internet. Stąd też tak ważne jest przewidziane w nowych przepisach domniemanie umowy o pracę dla zatrudnionych tam osób. Rozwiązanie to będzie miało duże znaczenie dla polskich kierowców czy kurierów, gdyż to ich dotyczy najczęściej praca na umowach cywilnoprawnych i samozatrudnienie – podaje Business Insider.
Przeszkadzały różne przepisy w krajach unijnych
Parlament Europejski poinformował o zawarciu wstępnego porozumienia w sprawie planowanej dyrektywy. Nowe przepisy unijne mają poprawić warunki zatrudnienia poprzez platformy internetowe oraz umożliwić określenie czy zarobkujący w ten sposób są pracownikami, czy samozatrudnionymi. Negocjacje w tej sprawie trwały ponad dwa lata. Nie należały też do najłatwiejszych ze względu na różne przepisy dotyczące etatu i samozatrudnienia w poszczególnych krajach unijnych.
Domniemanie etatu pomoże pracownikom platform?
Przyjęte porozumienie określa, że domniemanie stosunku pracy będzie obowiązywać, jeśli zatrudnienie np. kierowcy lub kuriera spełni dwa z pięciu kryteriów wskazanych w dyrektywie. Choć ich treść nie została jeszcze opublikowana, to wiadomo, że chodzi m.in. o to, czy platforma internetowa nadzoruje wykonywanie pracy przez daną osobę oraz ustala odgórnie zasady jej wynagradzania.
Domniemanie będzie mogło być uruchomione przez pracownika, związki zawodowe oraz przez właściwe organy (w Polsce - Państwową Inspekcję Pracy) z ich własnej inicjatywy. Natomiast sama platforma internetowa będzie mogła obalić domniemanie, jeżeli udowodni, że stosunek prawny łączący ją z pracującymi dla niej osobami, nie jest umową o pracę. Oznacza to konieczność udowodnienia, że np. kurier nie pracuje pod jej kierownictwem, w miejscu i czasie przez nią wskazanym.
Większy nadzór nad zautomatyzowanymi systemami
Nowe przepisy mają także zapewnić większy nadzór człowieka nad zautomatyzowanymi systemami podejmowania decyzji i monitorowania pracy. Platformy nie będą mogły zwalniać i decydować o zawieszeniu konta, bez nadzoru człowieka. Zabronione będzie też przetwarzania niektórych danych prywatnych pracowników. Jest to istotne, gdyż obecnie osoby pracujące za pośrednictwem platform nie mają dostępu do informacji o tym, jak działają algorytmy i jak ich zachowanie wpływa na decyzje podejmowane przez zautomatyzowane systemy.
