Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) Jacek Jastrzębski w swoim wystąpieniu na 25. Konferencji Rynku Kapitałowego podjął temat wzmocnienia konkurencyjności polskiego rynku finansowego w kontekście unijnym oraz konieczności deregulacji, inwestycji i oszczędności. Podkreślił także znaczenie kultury akceptacji ryzyka, która jest niezbędna dla rozwoju rynku finansowego.
Na początku Jastrzębski przedstawił stan polskiego rynku finansowego, porównując go do rynków europejskich. Wskazał, że skala aktywów systemu finansowego w Polsce stanowi 115% PKB, podczas gdy średnia dla strefy euro wynosi 470%.
“Jeżeli zestawimy to na przykład ze średnią dla strefy euro, to tam wynosi 470 procent. W Czechach, na Węgrzech, na Słowacji też jest to więcej niż w Polsce” - wskazał prezes KNF.
Jastrzębski podkreślił także dominację sektora bankowego, który stanowi prawie trzy czwarte aktywów systemu finansowego. Wskazał, że 85% inwestycji gospodarstw domowych jest ulokowanych w depozytach i nieruchomościach, co hamuje rozwój rynku kapitałowego. “Dość powiedzieć, że polskie gospodarstwa domowe około 85% inwestycji mają ulokowane w depozytach i nieruchomościach” - podkreślił Jastrzębski.
Jak wzmocnić rynek kapitałowy?
Prezes KNF Jacek Jastrzębski wskazał w swoim przemówieniu trzy kluczowe obszary poprawy rynku finansowego, to jest deregulację i uproszczenia, zwiększenie inwestycji oraz promowanie oszczędności. Podkreślił, że nadmierna regulacja negatywnie wpływa na konkurencyjność rynku oraz ogranicza dostęp do kapitału.
“Wydaje się, że pokonał nas nasz sukces. Byliśmy tak skuteczni w eliminacji ryzyka, że ten sukces w eliminacji ryzyka przerósł nasze oczekiwania” - powiedział Jacek Jastrzębski i zaznaczył, że obecnie Unia Europejska zdaje sobie sprawę z konieczności redukcji obciążeń regulacyjnych, o czym świadczy propozycja tzw. pierwszego omnibusa.
Jastrzębski podkreślił, że regulacje wprowadzane po kryzysie finansowym 2008 roku ograniczyły ryzyko, ale jednocześnie utrudniły rozwój rynków finansowych, co spowodowało, że europejski sektor finansowy stał się mniej konkurencyjny.Jednym z kluczowych wątków wystąpienia prezesa KNF było ponowne otwarcie rynku na ryzyko, co jak mówił wielokrotnie jest niezbędne dla jego rozwoju. “Musimy ponownie otworzyć rynek finansowy na ryzyko, wpuścić ryzyko na ten rynek, bo jeżeli tego nie zrobimy, będziemy w pułapce” - podkreślał Jastrzębski.
Podkreślił, że obecny model regulacyjny sprawia, że inwestorzy oczekują od wszystkich aktywów takiego samego poziomu ryzyka jak przy depozytach bankowych, co jest niemożliwe do osiągnięcia. Prezes KNF wskazał, że w Polsce brakuje kultury inwestowania w rynek kapitałowy, mimo że Polacy podejmują ryzykowne decyzje inwestycyjne, np. wkładając oszczędności w kryptowaluty czy nieruchomości.
„Rok temu koledzy prezentowali raport, z którego wynikało, że trzy miliony ludzi w Polsce ma doświadczenie z krypto. No więc jeżeli ludzie są zainteresowani takimi aktywami, to trudno mówić, że mamy do czynienia ze społeczeństwem, które cechuje się bardzo niskim poziomem akceptacji ryzyka. Tylko pytanie, z czego wynika takie małe zainteresowanie akcjami? Jak ktoś już bierze ryzyko, to ja wolę, żeby je brał inwestując w akcje, niż inwestując w krypto” - mówił Jastrzębski.
Prezes KNF podkreślił, że konieczne jest zwiększenie podaży atrakcyjnych spółek na giełdzie, które przyciągną inwestorów detalicznych. “Pytanie, czy podaż jest wystarczająco duża i czy mamy wystarczająco dużą liczbę takich podmiotów, które mogłyby skupić zainteresowanie inwestorów detalicznych”.Jastrzębski zauważył, że poziom oszczędności w Polsce rośnie, ale nadal jest niższy niż średnia unijna. Wskazał na konieczność przekierowania oszczędności na rynek kapitałowy.
“Nasze społeczeństwo staje się coraz bardziej zamożne, ale skala oszczędności nadal nie jest na takim poziomie jak średnia dla Unii Europejskiej.
”Prezes KNF wskazał też, że PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe) mogą być dobrym modelem długoterminowego oszczędzania, gdyż łączą możliwość wyjścia z inwestycji z zachętami do długoterminowego trzymania środków. “PPK jest dobrym modelem, który można by wykorzystywać, bo zapewnia możliwość wyjścia z inwestycji, a jednocześnie zachęca do długoterminowego oszczędzania.
”Integracja rynku kapitałowegoNa koniec Jastrzębski odniósł się do tematu integracji rynku kapitałowego w Europie, podkreślając, że konieczne jest przełamanie fragmentacji, ale niekoniecznie poprzez centralizację instytucji. „Budowa konkurencyjnego rynku paneuropejskiego wymaga przezwyciężenia fragmentacji. Natomiast pytanie jest, w jaki sposób chcemy to zrobić.”Zaproponował, aby zamiast centralizacji postawić na interoperacyjność, czyli lepszą współpracę pomiędzy giełdami i depozytami. “Budowanie interoperacyjności wydaje nam się lepszym kierunkiem niż instytucjonalna centralizacja.” - zakonczył.
