Regularne oszczędzanie na przyszłość dziecka - oferta banków bardzo uboga

Kto chciałby regularnie i bezpiecznie odkładać na konto niewielką kwotę, oszczędzając w ten sposób na przyszłość dziecka i przekazując mu zebrany fundusz na przykład na 18. urodziny, ma przed sobą niełatwe zadanie. Bankowa oferta programów systematycznego gromadzenia środków z myślą o nowo narodzonym dziecku jest bardzo uboga.

Nie wielokrotnie powtarzana lokata, nie konto oszczędnościowe, ale bezpieczny plan systematycznego oszczędzania (PSO), który pozwoli przez kilkanaście lat odkładać na przyszłe wydatki potomka - taka oferta to w działających w Polsce bankach rzadkość. Zdecydowana większość podobnych produktów obliguje do przeznaczenia części deponowanych środków w fundusze inwestycyjne. Na wysłane do banków zapytanie dotyczące ofert PSO otrzymaliśmy odpowiedzi z 11 instytucji. Z analizy Bankier.pl wynika, że tylko jeden bank zaproponuje program, który nadałby się na fundusz dla dziecka. Co z pozostałymi?

Dobierz program do własnych możliwości

Dla wielu rodziców chcących odkładać na przyszłość dziecka najważniejsze będą dwa parametry oferty - okres, na jaki program można uruchomić, oraz wysokość regularnej wpłaty – z reguły banki ograniczają ją tylko od dołu. Wbrew pozorom w niektórych bankach nie można kształtować okresu trwania programu dowolnie – czasami są to sztywnie określone przez bank terminy, np. 5, 10, 15 lat, jak ma to miejsce w Deutsche Banku, Banku Pekao czy Banku Millennium. Żadnych wymogów w tym zakresie nie stosuje natomiast Credit Agricole oraz mBank - tutaj można oszczędzać zarówno przez 5, jak i 15 lat.

Istotne jest także to, jaką politykę stosuje bank w zakresie częstotliwości wpłat. Niektóre oferty pozwalają wpłacić wymaganą kwotę raz do roku, a inne oczekują mniejszych wpłat, ale co miesiąc.

W przypadku wpłat miesięcznych najniższą stawkę, jaką można odkładać na rachunek programu, jest 50 zł (Bank BPH – wymóg wpłaty rocznej min. 600 zł, Credit Agricole). W większości banków trzeba zobowiązać się do odkładania co najmniej 100 zł miesięcznie. Nie brakuje jednak takich ofert, gdzie z konta klienta musi być odprowadzane nawet 1250 zł/m-c (Deutsche Bank przy programie 2-letnim). Co jeśli przy takich stawkach klientowi podwinie się noga i będzie musiał zrezygnować z oszczędzania?

 
Uwaga na wcześniejszą wypłatę i wariant oszczędzania

Nie we wszystkich programach klient może łatwo odstąpić od obranego celu. Tylko Bank Pekao, Deutsche Bank, Citi Handlowy, Bank Millennium i PKO BP nie pobiorą żadnej opłaty z tego tytułu. Przy innych propozycjach bankowych można stracić nawet połowę wpłaconych pieniędzy, jeśli taka potrzeba zajdzie jeszcze w pierwszym roku od rozpoczęcia programu. W innych przypadkach może być to kilka procent.

Taka kara za zerwanie umowy może być szczególnie bolesna, jeśli klient zdecydował się na wariant depozytowo-inwestycyjny lub inwestycyjny. Wtedy może ponieść stratę, do której dodatkowo dopłaci prowizję za rezygnację z programu przed terminem.

Bezpieczne PSO tylko w jednym banku?

W badaniu szukaliśmy jednak takiego programu, który pozwoli swobodnie odkładać pieniądze dla dziecka przez kilkanaście lat. Warunkiem było bezpieczeństwo takiego funduszu, czyli wariant wyłącznie depozytowy – nawet kosztem stopy zwrotu. Nie licząc ING Banku Śląskiego i Banku SMART, które zaproponowały konta oszczędnościowe, program spełniający kryteria można znaleźć tylko w PKO Banku Polskim w ramach oferty Kapitał na marzenia. Klient sam ustala kapitał początkowy oraz decyduje, ile chce odkładać co miesiąc (od 100 do 500 zł miesięcznie).

Sam program może trwać od 2 do 12 lat i wymaga od klienta założenia rachunku osobistego do obsługi wpłat. W zależności od wysokości środków zgromadzonych na tym koncie, klient może uzyskać promocyjne oprocentowanie – WIBOR3M + 1,40 proc. w skali roku. Środki można wypłacić bez żadnych konsekwencji po każdej kapitalizacji. Trudno jednak porównywać zyskowność tego produktu do innych dostępnych na rynku. W przypadku ofert łączących depozyt z inwestycją banki nie gwarantują konkretnych stawek oprocentowania. Zważywszy na zakup jednostek uczestnictwa w funduszach, może się okazać, że na programie nie zarobi się wcale. Banki mimo to chwalą się, że nawet na najbezpieczniejszym wariancie PSO w ostatnich latach stopa zwrotu wyniosła znacznie więcej niż na lokacie.

Znikoma oferta podobnych programów to nie jedyny argument do zastanowienia się nad wyborem akurat takiego sposobu gromadzenia funduszy dla dziecka. Warto wiedzieć, że jeśli oszczędzający (na przykład rodzic chrzestny) nie będzie ustawowym opiekunem dziecka, to nie będzie miał możliwości dopisania go jako pełnomocnika do rachunku i zaoszczędzonych pieniędzy. Wszystkie środki będzie mógł i tak przekazać dopiero po osiągnięciu przez nie pełnoletności. Jeśli podobny produkt miałby być prezentem, warto omówić szczegóły korzystania z niego z rodzicami obdarowywanego.

W ramach alternatywy można deponować pieniądze na koncie oszczędnościowym. Taki produkt nie zapewni jednak wielu osobom wystarczającego bodźca do tego, by odkładać regularnie określony ułamek pensji na rzecz dziecka lub dowolny inny cel.

Źródło: