PIT 2016: kto może rozliczyć za nas podatek?

Roczna deklaracja podatkowa to koszmar wielu z nas. Aby uniknąć uciążliwości i stresu związanego z obliczeniami, podatnicy wolą spełnić ten obowiązek, korzystając z pomocy innych. Do wyboru jest kilka metod na to, by PIT roczny został przygotowany za nas lub jedynie przy naszym współudziale.

Im trudniejszy PIT, tym trudniej o to, by deklaracja podatkowa została przygotowana za podatnika. Ponadto musi on pamiętać, że pomoc nie oznacza często przeniesienia obowiązku na inny podmiot.

Wniosek PIT-12 i obliczenie PIT-40, czyli pracodawca przygotuje PIT za pracownika

W rozliczeniu za 2016 r. osoby otrzymujące wynagrodzenia ze stosunku pracy, pracy nakładczej, służbowego, spółdzielczego stosunku pracy, wypłaty ze spółdzielni produkcyjnych (rolniczych), a także z tytułu stypendiów, emerytur i rent z zagranicy, za pracę (dla tymczasowo aresztowanych lub skazanych) albo będące świadczeniami integracyjnymi lub motywacyjną premią integracyjną (na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, Dz.U. z 2016 r. poz. 1828), uprawnieni są do rozliczenia ich przez płatnika. Oznacza to, że 10 stycznia 2017 r. mogli oni złożyć wniosek PIT-12 płatnikowi. Wypłacający wynagrodzenia w takim przypadku sporządził do końca lutego 2017 r. PIT za podatnika.

Aby deklaracja mogła być w ten sposób przygotowana, podatnik w PIT-12 musiał potwierdzić, że:

• poza dochodami uzyskanymi od płatnika nie uzyskał innych dochodów, z wyjątkiem dochodów opodatkowanych ryczałtowo, podatkiem liniowym lub przychodów rozliczanych na innych deklaracjach niż PIT-37 (a zatem przychody ze sprzedaży nieruchomości czy z kapitałów i giełdy nie stanowiły przeciwwskazania dla rozliczenia przez płatnika);
• nie korzysta z odliczeń podatkowych poza kosztami uzyskania przychodów, składkami ZUS i zdrowotnymi oraz zwróconymi świadczeniami, które wcześniej podwyższały u podatnika podstawę opodatkowania;
• nie korzysta z możliwości opodatkowania dochodów łącznie z małżonkiem lub jako samotnie wychowujący dziecko;
• nie ma obowiązku doliczania do podstawy opodatkowania kwot poprzednio od niego odliczonych (np. bezpodstawnie odliczanych składek ZUS), za wyjątkiem pobranej za pośrednictwem tego płatnika uprzednio zapłaconej i odliczonej składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Po złożeniu oświadczenia PIT-12 płatnik do końca lutego przekazuje dwa egzemplarze rozliczenia podatkowego PIT-40 – jeden z nich trafia do urzędu skarbowego, drugi do podatnika, który nie sporządza na jego podstawie deklaracji PIT. Jeżeli przychody wykazane na PIT-40 nie są jedynymi, jakie posiada podatnik, powinien on potraktować PIT-40 jedynie jako podstawę przygotowania własnego PIT-u.

Mimo popularności tej formy rozliczeń od 2017 r. podatnicy nie będą mogli zobowiązać zatrudniających do rozliczenia PIT-u w ich imieniu. Zatem rozliczenia za 2016 r. są ostatnimi, w których ta forma jeszcze funkcjonuje.  

PIT-40A, czyli PIT rozliczy przez organ rentowy

Podobnie jak w przypadku pracowników, rozliczenie podatkowe przygotować może również organ wypłacający świadczenia emerytalne i rentowe. W tym przypadku jednak nie trzeba składać PIT-12, a rozliczenie roczne - PIT-40A jest sporządzane automatycznie.

Podatnik może również w tym przypadku potraktować PIT-40A jedynie za informację, na podstawie której sporządzi własną deklarację. Dzieje się tak w przypadku gdy:

• uzyskał on w roku podatkowy inne dochody opodatkowane według skali podatkowej,
• korzysta z odliczeń podatkowych,
• korzysta z możliwości łącznego opodatkowania jego dochodów z dochodami małżonka bądź jako samotnie wychowujący dziecko,
• uzyskał dochody z zagranicy zmuszające do zastosowania tzw. zwolnienia z progresją,
• ma obowiązek doliczenia do dochodu wcześniej odliczanych od niego kwot.

PIT-PFR, czyli konto podatnika, z którego można pobrać własny PIT

Od 15 marca 2017 r. aktywna jest usługa prefilled tax return, czyli wstępnie przygotowanej przez organy Ministerstwa Finansów deklaracji podatkowej. W ramach tej formy przygotowania deklaracji rocznej podatnik może otrzymać przygotowane dla niego przez organy podatkowe deklaracje PIT-37 lub PIT-38.

Dane w PIT-PFR bazują na przekazanych wcześniej przez płatników informacjach z PIT-11, PIT-R, PIT-11a/PIT-40A, PIT-8C.

Aby pobrać PIT-PFR, należy zalogować się do konta podatnika w portalu podatkowym (dla PIT-37  - tutaj, a dla PIT-38 - tutaj). Logowanie odbywa się na podstawie danych podatnika:

• podstawowych danych osobowych: imienia i nazwiska oraz daty urodzenia oraz identyfikatora podatkowego – PESEL/NIP oraz
• kwoty przychodu za 2016 r. niezbędnej do autoryzacji i pobrania PFR:
  • dla [PFR] PIT-37 - sumy przychodów z posiadanych informacji PIT-11, PIT-8C, PIT-R, PIT-40A/11A,
  • dla [PFR] PIT-38 - sumy przychodów z posiadanych informacji PIT-8C.

Po zalogowaniu podatnik otrzymuje deklarację PIT, która może zostać uzupełniona o ulgi podatkowe oraz inne niż wstępnie wskazane w PIT-PFR koszty uzyskania przychodów. Podatnik może również wybrać formę rozliczeń - łącznie z małżonkiem lub jako samotnie wychowujący dziecko.

Wstępnie przygotowany PIT wysyłany jest ostatecznie przez podatnika i to on ponosi odpowiedzialność za przedstawione w deklaracji dane. Podpis deklaracji wymaga, oprócz danych podanych powyżej, również kwoty przychodu z zeznania za 2015 r. Alternatywą jest podpisanie deklaracji profilem zaufanym w ePUAP albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Złożenie PIT-PFR przez internet potwierdzane jest UPO (urzędowym poświadczeniem odbioru).

PIT-WZ, czyli PIT przygotowany za podatnika

Na podstawie wniosku PIT-WZ podatnik może również na podany przez niego adres e-mail otrzymać informację o przygotowanym dla niego w portalu podatkowym rozliczeniu na deklaracji PIT-37. Wniosek o rozliczenie podatkowe za 2016 r. składa się nie później niż do 18 kwietnia 2017 r., a po jego złożeniu organ podatkowy w terminie 5 dni roboczych, nie wcześniej jednak niż 15 marca 2017 r., przekazuje podatnikowi informację o udostępnieniu wstępnie wypełnionej deklaracji podatkowej.

Wniosek PIT-WZ złożony może być zarówno poprzez portal podatkowy, system e-deklaracje, jak i w systemach bankowości internetowej podatnika.

Podstawowa różnica między PIT-WZ a PIT-PFR polega na tym, że PIT-WZ staje się automatycznie roczną deklaracją podatkową. Podatnik, który otrzyma przygotowaną na podstawie tego wniosku deklarację podatkową, może ją odrzucić w całości albo zaakceptować. Jeżeli jednak nie odrzuci jej – to z ostatnim dniem terminu na rozliczenie podatkowe, nawet bez akceptacji podatnika, przygotowana deklaracja staje się rocznym PIT-em i wywiera skutki rozliczenia podatkowego.

Na PIT-WZ podatnik wskazuje informację o tym:

• czy w przygotowanym dla niego PIT-37 rozlicza się samodzielnie czy łącznie z małżonkiem lub jako samotny rodzic,
• czy i z jakich kosztów uzyskania przychodów (ryczałtowych, procentowych – 20% lub 50% czy innych faktycznie poniesionych na podstawie imiennych biletów okresowych) będzie korzystał w rozliczeniu PIT,
• czy i w jakim zakresie przysługuje mu ulga rehabilitacyjna oraz ulga na dziecko,
• na rzecz jakiej organizacji pożytku publicznego ma zamiar przekazać 1% swojego podatku. 

Złożenie PIT-WZ odbywać się może wyłącznie elektronicznie za pomocą portalu podatkowego. Akceptacja lub odrzucenie deklaracji wymaga weryfikacji podatnika. PIT-WZ za 2016 r. podpisany musi być za pomocą:

• kwoty przychodu za rok 2015 lub
• podpisu elektronicznego lub
• profilu zaufanego ePUAP lub danych uwierzytelniających systemu bankowości internetowej – w przypadku gdy składa się go przez bank podatnika.

Przygotowaną na podstawie PIT-WZ deklarację PIT-37 można zaakceptować elektronicznie – korzystając z takich samych danych uwierzytelniających, co w przypadku innych rozliczeń PIT przez Internet. 

Rozliczenie przez biuro rachunkowe

Jest to jedyna z form rozliczenia podatku, która jest płatna, ale która powoduje przeniesienie odpowiedzialności za poprawność PIT-u na osobę trzecią. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą w zakresie doradztwa podatkowego lub prowadzenia usług księgowych może odpowiadać za poprawność sporządzenia deklaracji swoich klientów. Co więcej podlega on obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za popełnione błędy. Niestety należy liczyć się z tym, że rozliczenia PIT odbywają się często przez osoby nie posiadające wymaganego OC, a zawierane umowy o rozliczeniu podatkowym za podatnika ograniczają możliwie w najwyższym stopniu odpowiedzialność biura za popełnione błędy. Przed powierzeniem zatem własnej deklaracji księgowemu należy sprawdzić jego kompetencje oraz uważnie poznać warunki, na jakich będzie on rozliczał deklarację PIT.   

Adwokat Łukasz Wieszczeczyński, www.adwokaci-twz.pl

Źródło: