Marnotrawstwo mózgów. Wyjeżdżają z Polski i pracują poniżej kwalifikacji [Raport]

Co piąta osoba z wyższym wykształceniem, która planuje emigrację lub jej nie wyklucza, spodziewa się, że za granicą przyjdzie jej pracować poniżej własnych kwalifikacji – wynika z najnowszego badania opinii nt. emigracji przeprowadzonego przez Bankier.pl. Prawie połowa ankietowanych twierdzi, że Polacy za granicą zbyt łatwo rezygnują ze swoich zawodowych ambicji.

Doroczne badanie opinii nt. emigracji to uzupełnienie dla realizowanego na łamach Bankier.pl projektu #TamMieszkam - serii rozmów analizujących warunki życia w innych krajach. W tegorocznej edycji ankiety pojawiły się dwie nowości. Po pierwsze, chcieliśmy sprawdzić, na ile głośne wydarzenia minionego roku – zamachy terrorystyczne oraz napływ uchodźców do Europy – wpływają na decyzje emigracyjne Polaków. Po drugie, w odniesieniu do deklaracji polityków o zatrzymaniu w kraju polskich specjalistów, szczególną uwagę poświęciliśmy emigracji osób z wykształceniem wyższym.

W prowadzonym na łamach Bankier.pl - od 25.04.2016 do 22.05.2016 r. - badaniu wzięło udział łącznie 1406 osób. 77% (1088) respondentów deklaruje wykształcenie wyższe. 78% ankietowanych „wykształconych” stanowią mężczyźni, 40% osób jest w wieku 31-40 lat, 30% w wieku 26-30 lat, 14% osiągnęło pełnoletniość, ale nie ma jeszcze 25 lat, 11% jest w wieku 41-50 lat, zaledwie 5% ukończyło 50. rok życia. 7 na 10 osób jest pracownikiem najemnym, 18% prowadzi własną działalność gospodarczą, 7% stanowią studenci, a 4% osoby bezrobotne. 69% osób mieszka w Polsce, 31% za granicą – przede wszystkim w Wielkiej Brytanii (26%), Niemczech (16%), Szwajcarii, Irlandii (po 6%), Stanach Zjednoczonych i Francji (po 5%), 17% zaznaczyło na  zdefiniowanej liście odpowiedź „inne”.

Dalsza szczegółowa analiza dotyczy odpowiedzi udzielanych przez respondentów deklarujących wykształcenie wyższe.

Wielu chętnych na emigrację „na próbę”

43% osób z wyższym wykształceniem biorących udział w badaniu, a mieszkających obecnie w Polsce deklaruje, że zamierza wyjechać z Polski na stałe w ciągu najbliższych pięciu lat. 32% mówi „nie wiem”, a co czwarta osoba zaprzecza, jakoby miała takie plany. Znacznie wyższy (69%) jest odsetek osób odpowiadających twierdząco na pytanie, czy chciałyby w ciągu najbliższych pięciu lat wyjechać na co najmniej kilka miesięcy, z opcją pozostania na stałe. Tylko 19% twierdzi, że nie chciałoby spróbować takiej emigracji „na próbę”, niepewnych jest 12%.

Najpopularniejszymi potencjalnymi kierunkami emigracji wśród osób z wyższym wykształceniem są: Wielka Brytania i Stany Zjednoczone (po 11%), Australia (10%) i Kanada (8%).

Czołowym powodem, dla którego polscy specjaliści mieszkający dziś w Polsce zdecydowaliby się na wyjazd z kraju, jest chęć podniesienia jakości życia, deklarowana przez 20% osób rozważających emigrację. Wśród trzech najczęściej wskazywanych przyczyn ewentualnego wyjazdu pojawia się także chęć zalezienia pracy lepiej płatnej niż w Polsce (18%) oraz rozwinięcie kariery, nabycie ciekawego doświadczenia, praca z najlepszymi (15%). Co dziesiąta osoba wskazuje, że zdecydowałaby się na taki krok po to, by zapewnić swoim dzieciom lepszy start w przyszłość.

Skłonni do emigracji nie są wolni od obaw. Przy pytaniu o potencjalne konsekwencje emigracji wywołujące największy strach u osób mieszkających w Polsce najczęściej wskazywano silną tęsknotę za Polską, rodziną, bliskimi oraz poczucie, że w nowym kraju nie jest się u siebie.

Zapytaliśmy ankietowanych również o to, jak oceniają swoje szanse na nowym rynku pracy. 36% osób z wyższym wykształceniem mieszkających w Polsce a nie wykluczających emigracji spodziewa się, że po przeprowadzce do innego kraju pracę znalazłoby w ciągu pierwszego miesiąca pobytu. 23% ocenia, że zajęłoby im to kwartał, natomiast co piąta osoba wyjechałaby do umówionej wcześniej pracy. 58% ankietowanych wierzy, że za granicą wykonywałoby pracę adekwatną do swoich kwalifikacji i wykształcenia, 20% spodziewa się, że będzie wykonywało pracę poniżej swoich kwalifikacji, stając się tym samym ofiarami zjawiska "marnotrawstwa mózgów".

Czytaj dalej: Terroryzm i uchodźcy a emigracja - na razie bez związku