"Opóźnienia w spłacie mogą spowodować poważne finansowe problemy. Po pomoc zwróć się do moneyadviceservice.org.uk" - takie ostrzeżenia mają towarzyszyć wszystkim reklamom pożyczek-chwilówek w Wielkiej Brytanii. To efekt przejęcia nadzoru nad tym rynkiem przez FCA, organ regulujący zasady działania sektora finansowego.
FCA, czyli Financial Conduct Authority, zapowiada, że będzie szczególnie przyglądać się krótkoterminowym pożyczkom i firmom świadczącym usługi doradztwa w zarządzaniu długiem. W opublikowanych niedawno zaleceniach dla nadzorowanych podmiotów zdefiniowano termin "wysokokosztowej krótkiej pożyczki" określając takim mianem zobowiązania, w których rzeczywista roczna stopa oprocentowania przekracza 100 proc., a termin spłaty całości lub znacznej części zadłużenia nie przekracza 12 miesięcy.
Ostrzeżenie będzie musiało znaleźć się w każdym komunikacie, niezależnie od medium. Będzie można z niego zrezygnować tylko w uzasadnionych przypadkach (np. gdy nie zmieści się w wiadomości wysyłanej za pomocą serwisu Twitter).
Chwilówki bez odnawiania
Zdaniem FCA mechanizm rolowania zadłużenia przez odnawianie umów pożyczki jest niezwykle niebezpieczny dla klientów. Nadzorca proponuje ograniczenie dopuszczalnej ilości aneksów do maksymalnie dwóch. W ten sposób krótkoterminowa pożyczka nie będzie mogła przekształcić się w długoterminową pułapkę.
Pożyczkodawcy w trakcie publicznych konsultacji zwrócili uwagę, że klienci mogą omijać takie ograniczenie poprzez zaciąganie zobowiązań w kolejnych firmach i budowę "kominów zadłużenia". FCA proponuje, aby firmy pożyczkowe wprowadziły system wymiany informacji kredytowej, najlepiej aktualizowany niemal w czasie rzeczywistym, który pozwoli ostrzec przed najbardziej ryzykownymi dłużnikami. Jeśli w połowie roku nie będzie w tej sprawie widocznych postępów, nadzór nie będzie zwlekał i odgórnie narzuci odpowiednie rozwiązania.
Pomoc dla złapanych w pułapkę zadłużenia
Ostrzeżenia przed możliwością wpadnięcia w finansowe kłopoty będą pojawiać się nie tylko w materiałach reklamowych. Każdy klient, który zwróci się z wnioskiem o przedłużenie okresu spłaty będzie musiał otrzymać informację o tym, gdzie otrzymać darmowe porady dotyczące wychodzenia z zadłużenia.
Od 1 stycznia 2015 r. w Wielkiej Brytanii zacznie prawdopodobnie obowiązywać również limit wysokości kosztów pożyczek. Planowane regulacje mają być całościowe i obejmować nie tylko oprocentowanie. Nadzór finansowy został zobowiązany przez rząd do przygotowania szczegółów regulacji, których fundamenty znajdą się w znowelizowanym prawie bankowym.
Michał Kisiel, analityk Bankier.pl
