Terminal pod kopułą, pośrodku "dżungli" zieleni, bądź w kształcie litery X - to tylko niektóre propozycje przedstawione przez architektów dla Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zaproszeni do współpracy architekci opracowali 6 wstępnych koncepcji tego lotniska. Oto one.
- Zaprosiliśmy do współpracy znaczących architektów z ogromnym bagażem wiedzy, zawodowych doświadczeń i kreatywności - wyjaśnia Dariusz Sawicki,członek zarządu CPK. - To był dobry pomysł - dodaje. Dzięki burzy mózgów udało się wypracować ciekawy kompromis pomiędzy śmiałymi koncepcjami i nietypowymi rozwiązaniami z oczekiwaniami inwestorów.
Oto "sześciu wspaniałych".
1. Centralny Port Komunikacyjny wg Chapman Taylor
W tym pomyśle terminal został ukryty pod ogromną przeźroczystą kopułą, która znajduje się między dwoma pasami startowymi. Jak wyjaśniają projektanci, kopuła to symbol nieskończonej jedności i nawiązanie do historii Polski.
– Zasady projektowe leżące u podstaw Portu Lotniczego Solidarność są odzwierciedleniem kluczowych aspiracji Polski jako kraju: jedności, zrównoważonego rozwoju i poczucia miejsca. Zdecydowaliśmy się na odwzorowanie tożsamości narodowej w połączeniu z unikalnym efektem „wow”, który pozostawi trwałe, pozytywne wrażenie na pasażerach – powiedział Peter Farmer, dyrektor części transportowej Chapman Taylor.
Lotnisko ma się składać z sześciu poziomów, a każdy z nich będzie inspirowany sześcioma krajobrazami z Polski,a więc: wybrzeżem, jeziorami, nizinami, wyżynami, kotlinami i górami. Na samym dole położone będą perony kolejowe (które zostaną połączone z tymi lotniczymi) i wyżej: poziom przesiadkowy dla pasażerów kolei, przyloty i odloty, saloniki business lounge i część komercyjna ze sklepami i restauracjami.
Terminal ma być zaplanowany zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, a więc ogrzewanie i chłodzenie z wykorzystaniem gruntowych pomp ciepła, wytwarzanie biopaliwa, zbieranie wody deszczowej i zastosowanie elektrycznych pojazdów do obsługi płyty.
Dzięki szklanej kopule do środka będzie docierało dużo dziennego, naturalnego światła, które w połączeniu z zielenią i zbiornikiem wodnym z minipomostem przypomina inspirację, a więc lotnisko Changi w Singapurze.
2. Centralny Port Komunikacyjny wg Foster+Partners
To połączenie dwóch strzał - terminali, które będą uzupełnione budynkiem przypominającym z góry literę X. Ich lotnisko jest modułowe, dzięki czemu można je swobodnie rozbudować w miarę wzrastania potrzeb podróżnych. Obie części mogą być zintegrowane poprzez kolejkę wahadłową.
Półprzeźroczysta konstrukcja terminalu i w tym przypadku zapewnia dostęp do światła dziennego. W jej wnętrzu, prawie jak w ogrodzie botanicznym, mają rosnąć drzewa przypominające polski las. Dla projektantów inspiracją była Puszcza Kampinoska. W wykończeniach ma się pojawić drewno, które przypomni tradycyjne budownictwo. Nie zabraknie jednak nowoczesności m.in. przy zastosowaniu rozwiązań "smart", tj. autonomiczne pojazdy, roboty do obsługi pasażerów czy pojazdów hyperloop cargo.
Wnętrze ma być podzielone na strefy: do odpoczynki, do pracy, dla rodzin z dziećmi.
3. Centralny Port Komunikacyjny wg Grimshaw Architects
To tzw. demokratyczny hub, nawiązujący do powstania Solidarności i zmian ustrojowych po 1989 roku. Jest on mniejszy od poprzedników, by zgodnie z obowiązującym trendem skrócić czas przesiadek i zmniejszyć dystans do przejścia dla pasażera. Dzięki temu starano się uniknąć tworzenia wielopoziomowości.
Konstrukcja nawiązuje do polskiego, miejskiego rynku z licznymi miejscami do odpoczynku, zjedzenia przekąsek i obiadów, ale i zapewniających "miejsca ciszy". I w tym przypadku wykorzystano dużo naturalnego światła
4. Centralny Port Komunikacyjny wg Zaha Hadid Architects
Ta firma przygotowała trzy równorzędne wizje, różniące się połączeniem lotniska z koleją. Przy budowie terminala radzą użyć dużo wielkopowierzchniowych przeźroczystych elementów. To zapewni dostęp promieni słonecznych nie tylko dla pasażerów, ale i bujnej roślinności.
Co do zaproponowanych rozwiązań to:
- propozycja to położenie węzła kolejowego bezpośrednio pod lotniskiem (pasażerowie mogliby obserwować nadjeżdżające pociągi z wyższych poziomów).
- propozycja zakłada ulokowanie tuż nad peronami części pasażerska stacji, łącząc inne elementy lotniska uwzględnione w master planie.
- propozycja to bardziej futurystyczne rozwiązanie, w którym pociągi podjeżdżają bezpośrednio do wydzielonych części terminali, umieszczonych na platformach na różnej wysokości.
Filipp Innocenti z Zaha Hadid Architcects zaprezentował różne rozwiązania dotyczące etapowania inwestycji, obsługi kolejowej portu lotniczego, integracji węzła kolejowego z częścią lotniskową oraz przepływu pasażerów między samolotem, pociągiem i samochodem. – CPK to jedyna obecnie w Europie planowana tak duża inwestycja lotniskowa typu „greenfiefd”. Chcemy poznać potrzeby inwestycyjne i się do nich dostosować – tłumaczył.
5. Centralny Port Komunikacyjny wg grupy Benoy
– CPK powstanie na obszarze większym od Manhattanu. Dlatego Benoy zaprezentowała całościową wstępna propozycję zagospodarowania portu lotniczego wraz z okolicznymi terenami, czyli obszarem Aiport City – mówił Alan Thompson, dyrektor biura projektowego pracowni. Thompson określił projekt słowem „glokalny” (ang. glocal), czyli lokalny i globalny w tym samym czasie.
Projektant kładzie nacisk na ekologię i zrównoważony rozwój. Proponuje zbudowanie wokół Portu Solidarność przyjaznego mieszkańcom „zielonego” Airport City. Umożliwi to "schowanie pod ziemią" części dróg i linii kolejowych. Znajdujący się pośrodku przykryty przeszklonym dachem węzeł przesiadkowy, który będzie integrował różne środki transportu i w kierunku którego będzie prowadziły szlaki komunikacyjne.
Wewnątrz terminalu projektant proponuje zatarcie granic między strefami terminala (np. płynne i niezauważalne przejście między częścią gastronomiczną i dla oczekujących). Architekci położyli nacisk na maksymalne doświetlenie powierzchni i dużą ilość zieleni.
Ten projektant jako jedyny zaproponował budowę dróg startowych w układzie północ-południe, a nie wschód-zachód.
6. Centralny Port Komunikacyjny wg Pascall + Watson
To najbardziej ogólna z zaprezentowanych koncepcji. Dyrektor projektu Nitesh Naidoo zaprezentował rozwiązania stosowane w portach lotniczych w Europie i Azji (np. w Londynie, Monachium, Hongkongu i Abu Dhabi), sugerując które z nich warto zaadaptować na potrzeby CPK. Na potrzeby prezentacji zestawił ze sobą ideę „megahubu” (nawiązując do nowego lotniska w Stambule) i „multi-hubu”, wskazując Changi w Singapurze.
Założenie jest takie, że CPK ma być hubem, który dzięki wygodnym przesiadkom lotniczym, rozwiniętej sieci kolejowej i drogom szybkiego ruchu przebiegającym w sąsiedztwie lotniska stanowi integralną część europejskiego transportu. Projektanci podkreślali, że aby się udało, należy zapewnić pasażerom bezstresowe podróże i wygodne przesiadki.
Przeczytaj także
Inwestor nie jest związany żadną z przestawionych wizji. Mają one jednak stanowić źródło inspiracji.
aw/cpk
