foto: thinkstock
Pisaliśmy niedawno o przedstawionych przez resort finansów założeniach do projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej. Jedna z planowanych zmian zakłada rozszerzenie uprawnień organów skarbowych, w tym nadanie im możliwości zablokowania konta bankowego podatnika. Zgodnie z założeniem środek ten miałby być stosowany, gdyby dyrektor generalnego inspektoratu kontroli skarbowej albo urzędu kontroli skarbowej miał wysoce prawdopodobne informacje o posługiwaniu się rachunkiem bankowym w związku z takimi przestępstwami skarbowymi, jak firmanctwo, ukrywanie dochodów czy żądanie nienależnego zwrotu podatku.
Blokada rachunku zgodna z konstytucją
Jak dowiedzieliśmy się od Wiesławy Dróżdż, rzeczniczki prasowej Ministerstwa Finansów, kompetencja do blokowania rachunków bankowych będzie polegała na wprowadzeniu ograniczenia możliwości dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku. Instytucja ta jest znana prawu polskiemu i stosowana przez prokuraturę oraz Generalnego Inspektora informacji Finansowej.
| »Urzędnik zarabia o jedną trzecią więcej niż ty |
– Pragnę podkreślić, że zastosowanie tego środka możliwe byłoby wyłącznie w toku postępowania przygotowawczego, tj. po wszczęciu postępowania, i dotyczyło wyłącznie określonych typów przestępstw. Przesłanką zastosowania tego środka będzie ustalenie przez organ kontroli skarbowej okoliczności, które wskazują na uzasadnione podejrzenie, że na rachunku gromadzone są środki pochodzące z najpoważniejszych oszustw podatkowych. Na postanowienie o blokadzie rachunku będzie przysługiwało zażalenie, a blokada nie będzie mogła przekroczyć 3 miesięcy. Dotychczas nie formułowano pod adresem obecnie funkcjonujących rozwiązań zarzutu ich niekonstytucyjności – mówi Wiesława Dróżdż.
Izabela Głowacka, rzecznik prasowy UKS w Białymstoku, poinformowała nas, że Urząd Kontroli Skarbowej nie jest właściwy do oceny przepisów prawa, zwłaszcza na etapie ich projektowania. Jak pokazuje jednak doświadczenie i praktyka, często z braku narzędzi umożliwiających zabezpieczenie należności Skarbu Państwa niemożliwe będzie ich późniejsze odzyskanie. Zdarza się, że podatnicy, szczególnie ci nieuczciwi i nierzetelni, tuż po wszczęciu postępowania zbywają swój majątek i zgromadzone środki pieniężne, aby uniemożliwić w ten sposób późniejsze ich dochodzenie przez właściwe organy.
Pomimo kompetencji do zajęcia rachunku bankowego, przysługujących organom już obecnie na podstawie decyzji o zabezpieczeniu zobowiązania podatkowego i w ramach wykonania zarządzenia o zabezpieczeniu, w niektórych sytuacjach instrumenty te są niewystarczające. Prawo zatem powinno być tak skonstruowane, aby w możliwie najpełniejszym zakresie zabezpieczać interesy majątkowe Skarbu Państwa.
Mnożenie kompetencji fiskusa
W związku z planowanym przez resort finansów rozszerzeniem kompetencji niektórych organów skarbowych pojawiły się liczne wątpliwości. Eksperci uważają, że w połączeniu ze zmianą odnoszącą się do rozszerzenia katalogu informacji udzielanych organom podatkowym przez banki i inne instytucje finansowe może to zakrawać na inwigilację podatników.
 | »Myślisz, że kontrola fiskusa Ci nie grozi? A zapłaciłeś abonament? |
– Obecnie kwestię zabezpieczeń regulują przepisy ordynacji podatkowej i w należyty sposób zapewniają one zabezpieczenie interesu państwa. Być może organa skarbowe nieumiejętnie z nich korzystają. Ani obecne, ani planowane zmiany nie zawierają definicji uprawdopodobnienia informacji – mówi Mościcka.
Jest zatem bardzo możliwe, że przepis w takim kształcie mógłby być nadużywany przez organa skarbowe. A to skutecznie utrudniałoby lub uniemożliwiało prowadzenie działalności gospodarczej kontrolowanego przedsiębiorcy. Brak jest też regulacji dotyczących odszkodowania w sytuacji, kiedy blokowanie rachunku byłoby użyte w sytuacji nieuzasadnionej.
Justyna Niedbał
Bankier.pl
j.niedbal@bankier.pl
Komentuje Jacek Stefański z Kancelarii Michałowski Stefański Adwokaci | |
Kiedy Ministerstwo Finansów pomyśli o tym, żeby podatnikom żyło sie prościej?
Ministerstwo Finansów jest na froncie. Nieustannym froncie z podatnikiem. Skomplikowane i niejasne prawo podatkowe, opresyjna polityka fiskalna to istotne przeszkody pomyślnego rozwoju gospodarczego. Konstrukcje prawne, takie jak ostatni pomysł ministerialny dotyczący m.in. blokowania rachunków bankowych podatników już w momencie rozpoczęcia postępowania przygotowawczego, nie mogą być skutecznym remedium na naturalnie występujących, nieuczciwych podatników. One jedynie utrudniają życie uczciwe pracujących i płacących podatki. |
