Powiadomienie przełożonego o terminie urlopu nie gwarantuje spokojnego wypoczynku. Zdarza się bowiem, że pracodawca każe pracownikowi wracać do pracy, nawet wtedy, gdy przebywa on za granicą. Warto wiedzieć, w jakich okolicznościach pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu, a także jakie prawa w takiej sytuacji ma podwładny.
Udało się. Szef zaakceptował termin twojego urlopu i w końcu wyjechałeś na wymarzone wakacje. Niestety, sielanka nie trwała zbyt długo, bo mimo że przebywałeś za granicą, pracodawca kazał ci wrócić do pracy. Czy miał do tego prawo?
W jakiej sytuacji pracodawca może odwołać z urlopu
– Odwołanie pracownika z urlopu dotyczyć powinno co do zasady sytuacji wyjątkowych i nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu przez pracownika. Sytuacja taka może mieć miejsce np. gdy inny pracownik o podobnych kwalifikacjach, zastępujący kolegę przebywającego na urlopie, nagle zachoruje lub ulegnie wypadkowi, co zakłóci normalne funkcjonowanie zakładu pracy (np. brak operatora dźwigu na budowie). Bezpośredni przełożony pracownika, uprawniony do podejmowania w imieniu pracodawcy decyzji w zakresie prawa pracy, decydując się na odwołanie podwładnego z urlopu, powinien we własnym interesie skonsultować tę decyzję i jej skutki finansowe z kadrą zarządzającą – tłumaczy Krystian Stanasiuk, radca prawny z kancelarii TaylorWessing w Warszawie. Niestety, podobne scenariusze nie zostały doprecyzowane przez przepisy prawa.
Czy pracownik może nie zgodzić się z decyzją przełożonego
Jak dowiedzieliśmy się od adwokat Izabeli Szczygielskiej, jeżeli polecenie pracodawcy dotarło do pracownika przebywającego na urlopie, to powinien on stawić się do pracy. W przeciwnym razie pracodawca mógłby wyciągnąć konsekwencje dyscyplinarne z powodu niewykonania polecenia służbowego przez pracownika. W ekstremalnych przypadkach trzeba liczyć się także z możliwością utraty pracy.
Kto pokrywa koszty odwołania z urlopu
Pracodawca (zgodnie z art. 167 kodeksu pracy) ma obowiązek pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu (np. zwrócić koszt biletu lotniczego, rezygnacji z wykupionej wycieczki itd.). – Jeśli pracownik wykupił wycieczkę i nie zdążył się na nią udać, to zwrotowi podlegać będzie koszt całej wycieczki. Jeśli jednak pracownik zdołał wykorzystać większość urlopu, to zwrotowi podlegać będzie dodatkowy koszt powrotu oraz koszt niewykorzystanego, a opłaconego wypoczynku – tłumaczy Szczygielska.
Wszystko, co powinieneś wiedzieć o urlopach
Niejednokrotnie koszty te mogą okazać się o wiele wyższe, niż koszty zapewnienia krótkotrwałego zastępstwa danej osoby lub wykonania konkretnego zakresu zadań przez osobę lub firmę zewnętrzną. Krystian Stasiuk dodaje więc, że z perspektywy pracodawcy warto uprzednio skonsultować koszty odwołania z urlopu z zainteresowanym pracownikiem i rozważyć, czy bardziej opłacalnym i efektywnym (powrót do miejsca pracy z dalekiej podróży może trwać długo) nie będzie zastosowanie innego rozwiązania. Nie należy również zapominać, iż niewykorzystanego urlopu trzeba będzie udzielić pracownikowi w innym terminie.
Co robić, jeśli odwołanie z urlopu było nieuzasadnione
W jaki sposób pracownik, który uznaje odwołanie z urlopu za nieuzasadnione, może dochodzić swoich praw? – Jeśli pracodawca zasadnie wezwał pracownika z urlopu, wówczas pracownik może domagać się jedynie zwrotu kosztów poniesionych w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu. Odwołanie pracownika z urlopu w przypadkach określonych w Kodeksie pracy należy do uprawnień pracodawcy. Ocena zasadności odwołania pracownika z urlopu dokonywana jest przez pryzmat potrzeb pracodawcy. Jeśli pracodawca nadużył swojego prawa, pracownik może dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody, jaką poniósł w związku z działaniem pracodawcy. Zasadność wezwania pracownika z urlopu może także podlegać kontroli Inspekcji Pracy – wyjaśnia Izabela Szczygielska.
Justyna Niedbał
