Świetne położenie i infrastruktura sprawiają, że szczeciński rynek pracy ma naprawdę sporo do zaoferowania kandydatom. Jak wynika z danych Eurostatu, miasto określane mianem Paryża Północy pod względem chłonności rynku pracy radzi sobie lepiej od stolicy Francji.
Wysokie bezrobocie w najmłodszej grupie wiekowej jest sporym problemem, z którym musi radzić sobie wiele rynków pracy. To także wyzwanie coraz częściej dostrzegane z perspektywy Brukseli. Jak wynika z danych Eurostatu, w 2022 roku łącznie w Unii Europejskiej bez pracy pozostawało niemal 4,5 mln osób w wieku 15–29 lat, co oznacza stopę bezrobocia w tej grupie na poziomie 6.3%. To najlepszy rezultat w historii pomiarów, maksimum osiągnięto natomiast w 2009 roku, kiedy bezrobocie wśród najmłodszych osób wyniosło 9%.
Oczywiście rozkład bezrobocia nie jest równomierny. Najgorsze dane napływają z Hiszpanii (11.2%), Grecji (10.6%) i Szwecji (10.3%). Najlepsze wyniki odnotowały natomiast Czechy (2%) oraz Niemcy i Bułgaria (3.3%). Ale nasz kraj ex aequo z Węgrami znalazł się tuż za ich plecami. Bezrobocie wśród młodych wyniosło 3.5%.
Jeszcze lepiej klasyfikacja prezentuje się, jeśli pod uwagę weźmiemy zestawienie europejskich miast. Według Eurostatu najlepsze perspektywy dla młodych pracowników poszukujących pracy oferuje Szczecin. Bezrobocie w tej grupie jest tu najniższe w całej Unii Europejskiej i wynosi zaledwie 2.5%. Na drugim miejscu znalazła się Bratysława (2.6%), a na trzecim Poznań (2.8%). Stolica województwa zachodniopomorskiego odnotowała więc zdecydowanie lepsze wyniki niż chociażby Warszawa (5.5% bezrobocia wśród młodych), Gdańsk (6.1%) czy Kraków (6.5%).
Rynek pracy w dobrej formie
Rzecz jasna praca w Szczecinie nie jest dostępna wyłącznie dla najmłodszych kandydatów, którzy stawiają dopiero pierwsze kroki na swojej zawodowej drodze. Rynek pracy rozwija się prężnie. Według danych PUP stopa bezrobocia w sierpniu wyniosła 3,4%. Tym samym była nieco wyższa w porównaniu z analogicznym okresem w roku 2022 (3.1%), jednak wciąż znajduje się znacząco poniżej średniej dla kraju (5%) czy województwa (6.4%).
Na jakie zarobki mogą liczyć kandydaci? Pod tym względem Szczecin nie wypada źle, ale nadal jest sporo do nadrobienia. Według danych GUS z lipca 2023 roku miasto uplasowało się na 7. miejscu w zestawieniu stolic województw. Średnie zarobki brutto wyniosły w nim 7640,07 zł. Według tego zestawienia najwięcej zarabia się w Katowicach – średnia pensja w tym mieście to aż 9 161,55 zł, na drugim miejscu uplasował się Kraków (9 134,24 zł), a podium zamyka Gdańsk (9 003,30 zł). Tuż za nim znalazła się natomiast Warszawa, gdzie średnia pensja brutto to 8 832,58 zł.
Szczecin pod względem zarobków plasuje się więc pośrodku stawki. Mniej więcej równy dystans oddziela stolicę województwa zachodniopomorskiego i od pierwszych Katowic, i od ostatnich Kielc, gdzie zarobki uplasowały się na poziomie 6004,16 zł. Oczywiście metropolia szczecińska, łącząca m.in. Stargard, Świnoujście, Police i Goleniów, jest w stanie zaoferować lepsze warunki pracy od reszty województwa. Średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw uplasowało się w nim na poziomie 6894,53 zł i było niższe od średniej dla kraju (7485,12 zł brutto).
Praca w logistyce, ale przemysł wciąż ważny
Wciąż niezwykle ważnym ogniwem gospodarki regionu pozostaje przemysł i transport i nadal to w tych sektorach na kandydatów wyjątkowo często czeka atrakcyjna praca. Szczecin jest siedzibą między innymi Morskiej Stoczni Remontowej Gryfia S.A. specjalizującej się w przebudowie, remontach i budowie statków, w tym promów samochodowo-pasażerskich i jachtów. Zakład posiada nadbrzeża w Szczecinie – firma zlokalizowana jest na wyspie Gryfia, w jej pobliżu znajduje się m.in. kanał do portu morskiego w Szczecinie. Wcześniej podmiot wykorzystywał również infrastrukturę w Świnoujściu – nadbrzeże znajdowało się na wyspie Wolin. W mieście funkcjonuje również zatrudniający blisko 500 pracowników oddział firmy KK Wind Solutions specjalizującej się w produkcji rozwiązań dla energetyki wiadrowej. Jak wynika z raportu „Kapitał ludzki i perspektywy szczecińskiego rynku pracy” przygotowanego przez Agencję Rozwoju Metropolii Szczecińskiej i Antal, 49% osób zatrudnionych pracowało w przemyśle oraz przetwórstwie przemysłowym.
Wyjątkową rolę w lokalnej gospodarce odgrywa logistyka. Obecnie w transporcie i gospodarce magazynowej zatrudnienie znajduje 16% aktywnych zawodowo osób, a ich udział może rosnąć. Z jednej strony oczywiście intensywnie rozwija się transport morski, w tym również dalekomorski. Ważnym pracodawcą są linie żeglugowe Euroafrica Linie Żeglugowe Sp. z o.o. Szczeciński armator obsługuje m.in. przewozy promowe pomiędzy Polską i Szwecją, a także pływa na szlakach łączących Bałtyk z zachodnim wybrzeżem Afryki.
Z drugiej strony znakomite położenie Szczecina oznacza wyjątkowe perspektywy również dla transportu drogowego oraz branży magazynowej. Jak wynika z raportu Cushman & Wakefield, Szczecin zajmuje siódme miejsce w Polsce pod względem zasobów magazynowych. Podaż w regionie przekracza 1 mln mkw. W zdecydowanej większości infrastruktura została wybudowana w okresie ostatnich kilku lat. Znakomite perspektywy dla rozwoju branży zwiastuje chociażby zabezpieczenie gruntów o powierzchni 900 tys. mkw. z przeznaczeniem magazynowo-logistycznym, blisko 100 tys. mkw. wciąż pozostaje w budowie i powinno zostać oddane do użytku w najbliższym czasie.
Kto przede wszystkim korzysta z możliwości szczecińskich magazynów? Pierwsze skrzypce grają firmy logistyczne, ale obserwuje się bardzo szybki rozwój branży e-commerce, która zgłasza wysokie zapotrzebowanie na przestrzeń magazynową. Znakomitym przykładem jest centrum dystrybucyjne Zalando, które powstało pod koniec 2017 roku w Gardnie. To jedna z największych powierzchni logistycznych w Polsce (130 tys. mkw.), która obecnie obsługuje zamówienia dla ponad 25 mln odbiorców na 17 europejskich rynkach, w tym Polski, Niemiec i Skandynawii. Centrum zatrudnia ponad 1000 pracowników. Co ważne: jak wskazują autorzy raportu Antal, aż 41% szczecińskich firm z branży logistycznej planuje zwiększać zatrudnienie w najbliższym czasie, a średni wzrost załóg jest szacowany na 17%. 59% przedsiębiorstw zamierza natomiast utrzymać zatrudnienie na obecnym poziomie
Niedaleko rozgościł się inny międzynarodowy potentat – Amazon. Gigant e-commerce utrzymuje na Pomorzu Zachodnim centrum logistyczne o powierzchni 67 tys. mkw. To z jednej strony ponad 1000 miejsc pracy, ale z drugiej również okno wystawowe dla nowoczesnych procesów logistycznych. Obiekt korzysta z technologii Amazon Robotics będącej prekursorem zaawansowanej automatyzacji i robotyzacji pracy w wielkopowierzchniowych magazynach. Znajduje to rzecz jasna przełożenie na oferty pracy. Amazon poszukuje nie tylko magazynierów, ale również planistów utrzymania ruchu i inżynierów logistyków, których zadaniem jest dalsze usprawnianie działania idealnie skonfigurowanego organizmu.
Branża IT szansą dla regionu, ale sektor hamuje
Oczywiście tak jak w pozostałych dużych aglomeracjach również w Szczecinie ważnym ogniwem gospodarki jest branża IT. Wciąż to właśnie tam można zarobić najlepiej, jednak o pracę jest nieco trudniej niż do tej pory.
Według raportu inhire.io IT Market Snapshot za drugi kwartał 2023 roku w tym okresie w mieście opublikowano 648 ogłoszeń adresowanych do przedstawicieli branży IT. Pod tym względem stolica Pomorza Zachodniego zajmuje wobec tego ósme miejsce w kraju. Ustępuje bezpośrednio Katowicom (1025 ofert) i Łodzi (1057 ofert), jednak wyprzedza Białystok (515 ofert), Rzeszów (451), Gdynię (303) czy Gliwice (257). Co ważne: do tej pory rozwijający się w niezwykle szybkim tempie sektor łapie widoczną zadyszkę. Jeszcze kwartał wcześniej Szczecin również uplasował się na ósmej pozycji, jednak ofert było niemal dwukrotnie więcej (1030).
I jest to trend charakterystyczny dla całego kraju. Autorzy badania podkreślają, że łącznie zaobserwowano spadek liczby ogłoszeń aż o 43% (18 837 wobec 32 876 ogłoszeń). Niemal o jedną trzecią spadła również liczba firm poszukujących specjalistów IT. Warto jednak zauważyć, że wciąż na stosunkowo wysokim poziomie utrzymuje się liczba ofert zakładających pracę zdalną (68% wszystkich ogłoszeń, spadek o 2 punkty procentowe). Jednocześnie specjalista IT nie musi być przywiązany wyłącznie do rodzimych pracodawców. Liczba ofert zagranicznych przedsiębiorstw wzrosła aż o 32 p.p.
Kolejną – po ograniczeniu zatrudnienia – oznaką bessy w sektorze IT jest obniżenie budżetów na wynagrodzenia pracowników. Te w ostatnim okresie rosły w olbrzymim tempie, znacząco wyprzedzając resztę rynku. W drugim kwartale wynagrodzenia programistów nie tylko wyhamowały, ale wręcz spadły.
W przypadku programistów Java to średnio 6,5% obniżki maksymalnych proponowanych stawek, a specjaliści Python mogą otrzymać wynagrodzenie niższe o 3,3%. Nie zmienia to jednak faktu, że w branży wciąż zarabia się bardzo dobrze. Średnie stawki w Szczecinie w przypadku umowy o pracę plasują się na poziomie ok. 20.500 zł. W analogicznej sytuacji przy samozatrudnieniu na fakturze będzie widnieć kwota niemal 24 000 zł netto. To naprawdę niezłe wyniki, biorąc pod uwagę, że na mniej mogą liczyć chociażby programiści z Wrocławia czy Warszawy. Szczecin pod tym względem dystansuje również Gdynie i Gliwice. Wyższe wartości oferowane są jedynie w Łodzi, która zajęła pozycję lidera w tej edycji zestawienia.
