Pracodawcy z całej Polski – zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego – mogą od jutra składać wnioski do pilotażu skróconego czasu pracy. To pierwszy tego typu program w tej części Europy. Autorem pilotażu jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Na testowanie nowych modeli organizacji pracy w latach 2025-2027 trafi 50 mln zł.
- Pilotaż ma odpowiedzieć na pytanie, czy i jak skracać czas pracy z zachowaniem tego samego wynagrodzenia. Do programu może się zgłosić każdy pracodawca, duży, mały, prywatny czy instytucja publiczna. Co istotne, nie narzucamy jednego modelu skracania czasu pracy – wskazała Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
Pilotaż poprzedził rok intensywnych prac badawczo-koncepcyjnych – analizie poddano krajowe i międzynarodowe doświadczenia z wprowadzeniem skróconego czasu pracy. Przeprowadzono również konsultacje z podmiotami, które już wprowadziły omawiane zmiany.
- Pracujemy, żeby żyć – a nie żyjemy, żeby pracować. Skrócenie czasu pracy to cywilizacyjny krok w kierunku większej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Wypoczęty pracownik to zdrowszy, bardziej efektywny i lojalny pracownik – dodała Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
Polacy za skróceniem czasu pracy
Badanie realizowane m.in. przez Uniwersytet SWPS pokazuje, że ponad połowa Polaków chce skrócenia czasu pracy. Za uelastycznieniem opowiedziało się 65 proc. kobiet i 63 proc. mężczyzn. Wyniki sondażu pokazują rosnące społeczne poparcie dla skracania czasu pracy oraz potrzebę dalszej dyskusji nad optymalnym modelem jego realizacji. Również przedsiębiorcy przyglądają się proponowanym przez MRPiPS rozwiązaniom. Według raportu Hays Poland z maja 2025 r. 55 proc. badanych specjalistów i menedżerów twierdzi, że Polska jest gotowa na skrócenie standardowego wymiaru czasu pracy.
Udział w pilotażu
W pilotażu mogą wziąć udział pracodawcy, którzy: prowadzą działalność od co najmniej 12 miesięcy, zatrudniają przynajmniej 75 proc. pracowników na podstawie umów o pracę, obejmą projektem co najmniej połowę załogi, utrzymają zatrudnienie na poziomie nie niższym niż 90 proc. stanu początkowego, zagwarantują, że wynagrodzenia pracowników objętych pilotażem nie ulegną obniżeniu przez cały okres jego trwania.
Pilotaż finansowany jest ze środków Funduszu Pracy. Tylko w 2025 roku trafi na ten cel 10 mln zł. Maksymalna wartość wsparcia na jeden projekt pilotażowy to 1 milion zł, przy czym koszt projektu na jednego pracownika objętego pilotażem nie może przekroczyć 20 tys. zł.
Modele skracania czasu pracy
Pracodawcy mogą zaproponować swoje autorskie projekty skróconego czasu pracy – dostosowane do potrzeb swoich pracowników czy warunków i możliwości firmy. Ministerstwo Pracy stawia na różnorodność podejść i wspólne poszukiwanie i wypracowanie najbardziej efektywnych modeli skracania czasu pracy – czy to przez czterodniowy tydzień pracy, skrócenie dniówki, dłuższy urlop czy elastyczne godziny rozpoczęcia pracy.
Zgłoszenie do udziału w pilotażu jest proste – należy złożyć wniosek w formie elektronicznej, za pośrednictwem specjalnego generatora dostępnego na stronie internetowej ministerstwa. Wymagane będą m.in. opis projektu, jego cele, założenia i mierniki, a także oświadczenia dotyczące sytuacji prawno-finansowej pracodawcy.
Harmonogram pilotażu
Nabór do pilotażu potrwa do 15 września, a lista projektów zakwalifikowanych do realizacji zostanie opublikowana najpóźniej 15 października 2025 roku.
Realizacja pilotażu rozpoczyna się w dniu zawarcia umowy i jest podzielona na trzy etapy:
I etap: Przygotowanie do wprowadzenia skróconego czasu pracy – trwa od podpisania umowy i kończy się 31 grudnia 2025 r.,
II etap: Testowanie wprowadzenia skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.;
III etap: Podsumowanie realizacji projektu pilotażowego – kończy się najpóźniej 15 maja 2027 r. (do tego terminu realizator projektu jest zobowiązany przekazać Ministrowi sprawozdanie końcowe oraz ankiety kwartalne pracodawcy i pracowników).
Odpowiedź na potrzeby rynku pracy z korzyścią dla obu stron
Samo skrócenie czasu pracy otwiera przed pracodawcami drzwi na wiele korzyści. Łączy się ono nie tylko z większą konkurencyjnością na rynku pracy, ale także z poprawą wydajności pracy i stabilizacją załogi pracowniczej – pracownicy wykazują się dłuższą aktywnością zawodową i wykorzystują możliwości samorozwoju w miejscu zatrudnienia.
Pracownicy funkcjonujący w trybie skróconego czasu pracy wykazują się lepszym stanem zdrowia i mniejszym ryzykiem wypalenia zawodowego – tym samym ich efektywność, produktywność i kreatywność wzrastają, a liczba absencji i wyjść prywatnych spada.
Skrócony czas pracy to także mniej błędów i wypadków – bardziej skupieni pracownicy z niższym poziomem stresu to bezpieczniejsze miejsce pracy.
