Premier: Środki z OFE zostaną przekazane na prywatne Indywidualne Konta Emerytalne lub do ZUS

System emerytalny, który proponujemy w sposób ewolucyjny przebudować ma być oparty na trzech filarach; ZUS, PPK i IKE - poinformował w poniedziałek na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki. Uczestnicy OFE będą mogli przekazać środki z OFE na IKE lub do ZUS. Transfer do IKE będzie opcją domyślną, ale zostanie pobrana opłata przekształceniowa.

"Chcemy uporządkować system emerytalny, który jest kluczową częścią w obszarze bezpieczeństwa finansowego (...) Polaków na lata emerytury" - zapewnił premier podczas konferencji. Premier zwrócił uwagę, że podstawową bolączką w Polsce jest "brak zdolności do tworzenia oszczędności, oszczędności na późne lata życia, oszczędności na przedsięwzięcia infrastrukturalne, oszczędności Polaków, które służą całej gospodarce". 

Według szefa rządu propozycja zmian w systemie emerytalnym ma odpowiadać na taką "bolączkę". Morawiecki poinformował, że system emerytalny ma być "ewolucyjnie przebudowany" i być oparty na trzech filarach - na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS); na Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK) oraz na Indywidualnych Kontach Emerytalnych (IKE).

Przed reformą	Po reformie
Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE)	Otwarty Fundusz Inwestycyjny (FIO)
Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE)	Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI)
Rachunek Uczestnika OFE	Indywidualne Konto Emerytalne
Minimalne progi inwestycji w akcje	Zmniejszające się w długim okresie minimalne progi inwestycji w akcje celem ochrony wartości środków
Wpłaty 2,92% składki emerytalnej do OFE oraz tzw. suwak	Brak wpłat do OFE ze składki i brak tzw. suwaka, wpłaty dobrowolnie na IKE
Opodatkowanie z OFE przy wypłacie emerytury	Opłata przekształceniowa w postaci ryczałtu 15% (przekazanego do ZUS), rozpłożona na 2 lata
Brak możliwości wypłaty przez ZUS w postaci emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego	Wpłata jednorazowa lub w ratach po osiągnięciu wieku emerytalnego bez podatku

Premier wyjaśnił, że środki z Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE) (jest ich ok. 162 mld zł) byłyby przypisane do emerytalnego konta blisko 16 mln Polaków. Polacy będą mieli wolny wybór, gdzie ulokować pieniądze z OFE - czy przenieść je na Indywidualne Konta Emerytalne, czy do ZUS - oświadczył premier.

Transferowi do IKE będzie towarzyszyć pobranie opłaty przekształceniowej. "W momencie przekazania do IKE będzie zastosowana opłata przekształceniowa, by była zachowana sprawiedliwość. Jeżeli są wypłacane środki przez ZUS - dzisiejsze emerytury - one są obciążone 18-proc. podatkiem, a dla niektórych 32 proc. (...) Bez opłaty przekształceniowej środki z IKE byłyby uprzywilejowane" - powiedział premier.

Jak podkreślił Morawiecki, rząd w swoim modelu, domyślnie, zakłada, że obywatele będą chcieli pozostawić te pieniądze w IKE. Model zakłada - jak podkreślił - że od pieniędzy pozostawianych w IKE pobrana zostanie "opłata przekształceniowa", jako element "zachowania sprawiedliwości". Emerytury z ZUS są opodatkowane, pieniądze z IKE nie, więc bez tej opłaty środki z IKE byłyby uprzywilejowane - tłumaczył szef rządu. Dodał, że opłata przekształceniowa ma wynieść 15 proc. zgromadzonych oszczędności w OFE. 

Po osiągnięciu wieku emerytalnego z pieniędzy z IKE będzie można skorzystać w sposób dowolny, tak jak ze swoich własnych pieniędzy, tak jak formułowano to 20 lat temu. Pamiętajmy, że są to środki na dodatkowe zabezpieczenie emerytalne, czyli na podniesienie tego jaka jest emerytura względem ostatniej płacy przed przejściem na emeryturę. Zależy nam na tym, żeby przez dywersyfikację źródeł pochodzenia pieniędzy, emerytury były wyższe - mówił Morawiecki. IKE i PPK mają je podwyższać - mówił szef rządu.

Środki z OFE (przeniesione na IKE - PAP) będzie można wypłacić jednorazowo lub w ratach, bez podatku, po osiągnięciu wieku emerytalnego - poinformowała na Twitterze Kancelaria Premiera. Jak dodała KPRM, jest to zgodne "z pierwotnymi celami reformy z 1999 r."

"Propozycja reformy OFE to propozycja dla tych, którzy zdecydują się przesunąć środki do ZUS-u, ale także dla tych którzy się nie zdecydują przesunąć środków do ZUS, tylko będą chcieli je mieć na indywidualnych kontach emerytalnych, bądź na PPK. Będą to środki przypisane do tych 15,8 mln obywateli (...). Polacy mieli będą wolny wybór, czy przenieść środki na IKE, czy do ZUS-u" - powiedział premier. "100 proc. środków z OFE przekazujemy na prywatne indywidualne konta emerytalne uczestników OFE. Środki te w 100 proc. będą prywatne i dziedziczone" - dodał. Zdaniem Mateusza Morawieckiego jest to "najlepsza i najbardziej korzystna ze wszystkich prywatyzacji, jakie się zdarzyły po 1989 r.".

Premier dodał: "dzisiaj dokonujemy prywatyzacji, gdzie zakumulowane środki przekazujemy obywatelom". Zaznaczył, że prywatyzacja "oddająca Polakom ich wypracowany kapitał (...) jest prywatyzacją sprawiedliwą". Premier zaznaczył, że jego rząd naprawił finanse publiczne". "Dlatego robimy dziś tę zmianę, bo jest możliwa ona dzięki uszczelnieniu systemu finansowego" - wskazał. 

Premier zapowiedział przekształcenie OFE „w taki sposób, żeby nikt już nigdy w przyszłości nie mógł sięgnąć po te środki”. "Jest to de facto sprywatyzowanie tych środków i odcięcie tych wątpliwości” – dodał premier. Zaznaczył przy tym, że będzie to zrobione w taki sposób, żeby „nie zachwiać stabilnością rynków, giełdy i szerzej rynku finansowego”.

"OFE to dzisiaj inwestycja, która w ogromnym stopniu została uplasowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Ze 163 mld zł około 127 mld zł ulokowane zostało w spółkach notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. To oznacza, że wszelkie zmiany, które mogą się zadziać w obszarze OFE, muszą być robione bardzo ostrożnie, bardzo delikatnie. (...) Nie możemy zachwiać stabilnością rynków, stabilnością giełdy, czy szerzej rynku finansowego" - powiedział Morawiecki.

"Dziś chcemy odbudować zaufanie Polaków do systemu emerytalnego. Państwo musi charakteryzować się ciągłością działania. My naprawiamy błędy naszych poprzedników i sięgamy do obietnic naszych zamierzchłych poprzedników z lat 1999-2000, czyli z czasu tworzenia OFE. Chcemy deklaracje składane 20 lat temu w największym możliwym stopniu, nienaruszającym stabilności rynku finansowego, chcemy je wypełnić" - stwierdził Morawiecki. 

„Trzeba przypomnieć jaka jest historia tych środków. Premier Tusk w 2013 roku powiedział do obywateli: to nie są wasze pieniądze. Dwa lata później Trybunał Konstytucyjny, pod przewodnictwem Andrzeja Rzeplińskiego potwierdził, że są to środki publiczne. Ja mówię o ich przekazaniu społeczeństwu, czyli mówię o przekazaniu na indywidualne konta emerytalne. Chodzi więc de facto o sprywatyzowanie tych środków, a więc i odcięcie tych wątpliwości” – stwierdził premier.

„Dziś chcemy naprawić błędy poprzedników i odbudować zaufanie Polaków do systemu emerytalnego. Więc my naprawiamy błędy naszych poprzedników. W tym także błędy z czasów tworzenia OFE. Chcemy wypełnić te deklaracje sprzed 20 lat” – dodał premier.

Zakładamy, że w maju projekt ustawy ws. zmian w OFE skierujemy do konsultacji społecznych – zapowiedział minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński. Formalne przekształcenie OFE w IKE nastąpiłoby w styczniu 2020 roku – dodał.

Najważniejsze jest bezpieczeństwo środków przenoszonych z OFE do ZUS lub na Indywidualne Kontra Emerytalne - powiedział PAP prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys.

Prezes podkreślił, że zarówno w pierwszym jak i drugim wariancie warunek bezpieczeństwa jest spełniony. Wyraził też nadzieję, że większość Polaków skorzysta z opcji przeniesienia pieniędzy na IKE. Zaznaczył przy tym, że w tym wariancie "nie ma ryzyka wyprzedaży akcji na giełdzie", ponieważ zapobiegać temu ma wprowadzenie tzw. minimalnych progów zaangażowania, które co roku będą zmniejszane o ok. 2,5 proc. Ma to - jak podkreślił - zapobiec spadkowi cen akcji notowanych spółek i zmniejszeniu oszczędności.

Dodał również, że w wariancie ZUS również istnieje mechanizm równoważący rynek kapitałowy, ponieważ "aktywa w formie akcji, które są teraz w OFE trafią do Funduszu Rezerwy Emerytalnej. A to - jak mówił - "oznacza, że nie będą musiały być od razu spieniężane". Przypomniał, że 78 proc. aktywów zgromadzonych w OFE to akcje, depozyty bankowe to ok. 6 proc.

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego pozytywnie ocenia przedstawioną przez rząd inicjatywę przeniesienia aktywów zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (OFE) na prywatne, indywidualne konta emerytalne - poinformowała komisja w komunikacie.

W opinii UKNF projektowana operacja przełoży się na zwiększenie zaufania wśród uczestników rynku finansowego, zarówno instytucjonalnych, jak i prywatnych. Przeniesienie aktywów z rachunków w OFE na prywatne, indywidualne konta emerytalne - zdaniem komisji - będzie miało stymulujący wpływ na polski rynek kapitałowy.

"Jest to korzystne rozwiązanie dla budowania długoterminowych oszczędności społeczeństwa i tym samym zabezpieczenia przyszłych potrzeb emerytalnych obywateli. Realizacja tego projektu będzie w bezpieczny sposób prowadzić do mobilizacji oszczędności prywatnych i wzmocnienia finansowania przedsiębiorstw" – ocenił w komunikacie Rafał Mikusiński, zastępca przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.