Każda osoba prowadząca własny biznes musi pamiętać o wyraźnym oddzieleniu przelewów i płatności związanych z działalnością gospodarczą od prywatnych finansów. Bankowe konto firmowe powinno służyć tylko do prowadzenia przedsiębiorstwa, a finanse prywatne należy prowadzić na koncie osobistym. Prywatne przelewy na firmowe konto będą źródłem kłopotów podczas kontroli podatkowej. Fiskus może skontrolować także wyciągi z konta prywatnego, gdy z niego dokonywaliśmy przelewów firmowych.
W konsekwencji czekają nas same problemy: tłumaczenie się z dokonywanych przelewów prywatnych, konieczność dokumentowania ich celowości, a nawet dodatkowy podatek od czynności cywilnoprawnych PCC lub podatek od darowizny do zapłaty.
Czytelniczka Bankier.pl zapytała: Jestem w trakcie kontroli skarbowej. Mam zarejestrowaną działalność gospodarczą i handluję na Allegro. US zażądał wyciągu z konta firmowego, a następnie wyciągu z konta prywatnego, gdyż wykonywałam z niego zwroty do klientów. Na koncie prywatnym posiadam przelewy przychodzące od narzeczonego. Przelewy były co miesiąc. W sumie rocznie może to być kwota 10000-15000 zł. Mieszkamy razem i przelewy dotyczyły spraw prywatnych np. 1000 zł na zakupy pierwszej potrzeby albo przelew gotówki na moje konto, abym wypłaciła je z bankomatu, bo jeżdżę codziennie, a narzeczony nie ma czasu. Czy mogę mieć problemy, związane z otrzymaniem od niego przelewów?
Odpowiedź eksperta:
Sytuacja opisana przez czytelniczkę potencjalnie może przysporzyć Jej problemów w toku postępowania podatkowego. Środki pieniężne otrzymywane od narzeczonego mogą być bowiem uznane jako co najmniej darowizna podlegająca opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Czytelniczka będzie mogła musieć również dowodzić, że środki gromadzone na rachunku bankowym nie pochodzą w całości z prowadzonej działalności gospodarczej. W innym razie mogą zostać potraktowane jako przychód z działalności gospodarczej i być uznane za podlegające opodatkowaniu, a co gorzej mogą być uznane za przychód z nieujawnionych źródeł. W toku kontroli organ podatkowy może interesować się bowiem źródłem pochodzenia tych środków w kontekście ustalenia ewentualnych źródeł przychodów podatnika podlegających opodatkowaniu.
Zgodnie z ordynacja podatkową obowiązująca na gruncie ustawy zasada prawdy obiektywnej nakazuje, aby w toku postępowania organy podatkowe podejmowały wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Zasada ta jednoznacznie wskazuje regułę zgodnie, z którą to na organie podatkowym spoczywa obowiązek zebrania wszystkich dowodów mających znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego. Nie oznacza to jednak bierności podatnika, który może ponieść negatywne konsekwencje prowadzonego postępowania. Przepisy ordynacji podatkowej umożliwiają podatnikowi udział w gromadzeniu materiału dowodowego np.: poprzez składanie wniosków dowodowych. Z takich możliwości winna skorzystać czytelniczka wykazując w pierwszej kolejności, że środki otrzymywane od narzeczonego nie są związane z Jej działalnością gospodarczą, a następnie próbować udowodnić, że środki te były przeznaczane na prowadzenie np.: wspólnego gospodarstwa domowego, względnie, jedynie technicznie były przelewane pomiędzy narzeczonymi w celu ułatwienia im dostępu do gotówki. Wszystkie jednak te okoliczności należałoby skrupulatnie udowodnić i przekonać organ podatkowy, co może być trudne.
Przelewy między rachunkami niespokrewnionych osób mogą podlegać podatkowi PCC
W praktyce bowiem większość tego typu czynności powinno podlegać opodatkowaniu co najmniej podatkiem od spadków i darowizn. Istnieje również także ryzyko uznania takich rozporządzeń np.: za pożyczki pomiędzy stronami wymagające opodatkowania obok podatku PIT również podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy więc unikać zwłaszcza pomiędzy osobami nie pozostającymi w formalnym związku małżeńskim lub niespokrewnionymi w grupach podatkowych przewidzianych ustawą o podatku od spadku i darowizn dowolnego przekazywania sobie środków pieniężnych. Mogą one bowiem stanowić czynności i/lub przychód podlegający opodatkowaniu.
Oddziel konto i przelewy firmowe od prywatnego
Proponuję też, zwłaszcza osobom prowadzącym indywidualnie działalność gospodarczą, wyraźnie oddzielać miejsca (rachunki bankowe) gromadzenia środków pieniężnych pochodzących z działalności gospodarczej od tych pochodzących z innych źródeł, np.: prywatnych. W przyszłości istotnie ograniczy to ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej.
Jacek Stefański
adwokat z kancelarii Michałowski Stefański Adwokaci
opracowanie: Katarzyna Sudaj, Bankier.pl
