NASA konstruuje drugą mobilną wyrzutnię na potrzeby programu Artemis. ML-2 ma być większa od dotychczas używanej ML-1, jednak jak się okazuje, będzie nie tylko ponad 7 razy droższa, niż zakładano, ale też zapewne nie zostanie wykorzystana w bieżącej dekadzie.
Przeprowadzony przez Biuro Generalnego Inspektora NASA audyt wykazał, że niezbędna dla rozwoju programu Artemis wyrzutnia ML-2 będzie kosztowała amerykańskich wyborców o wiele więcej, niż zakładano. Pierwotny budżet zakładał 383 miliony dolarów, a ukończenie projektu zleconego w 2019 r. miało nastąpić w zeszłym roku.
Projekt niestety daleki jest od realizacji, ponieważ pierwsze prace konstrukcyjne zostały zapoczątkowane w Centrum Kosmicznym im. Kennedy'ego dopiero w sierpniu 2023 roku. Audyt wykazał, że nie ma szans, aby projekt został odebrany przed 2029 rokiem, a budżet przekroczy 2,7 miliarda dolarów.
"Pomimo postępu od czasu ostatniego raportu NASA zmagała się z opracowaniem wiarygodnego kosztorysu i harmonogramu dla projektu ML-2 oraz z naciskami na wykonawcę do poprawy wyników. Biorąc pod uwagę znaczenie ML-2 dla przyszłych misji Artemis, niezwykle ważne jest, aby NASA skutecznie zarządzała projektem, kontrolując wzrost kosztów i unikając dalszych opóźnień w harmonogramie" - czytamy w sprawozdaniu inspektora.
Aktualnie jedynie jedna misja programu została zakończona. Artemis 1 wyniósł w kosmos bezzałogowy statek kosmiczny Orion, który wykonał lot wokół Księżyca i powrócił na Ziemię. Artemis II obecnie planowana jest na wrzesień 2025 r. i zakłada przelot wokół księżyca kapsuły Orion z czteroosobową załogą, na powierzchni Księżyca powinna wylądować dopiero misja Artemis III w 2026 roku. W tych misjach może służyć dotychczas używana platforma ML-1.
Począwszy od misji Artemis IV, konieczne będzie korzystanie z wyrzutni ML-2, przystosowanej do obsługi większej rakiety Space Launch System (SLS). NASA musi dopilnować, aby główny wykonawca Betchel National Inc. unikał dalszych opóźnień, jeśli nie chce odkładać kolejnych misji w nieskończoność. Już teraz wiadomo, że konieczne będzie przesunięcie pierwotnego planu, który zakładał wdrożenie czwartej misji programu w końcówce 2028 roku.
Aktualnie kontrakt z Betchel National Inc. opiewa na kwotę 1,1 miliarda dolarów, jednak ekstrapolując na przyszłość dotychczasowe konieczne podwyżki budżetu, organ audytowy doszedł do wspomnianych już 2,7 miliarda dolarów. Głównymi czynnikami windującymi cenę są wyzwania techniczne, obejmujące problemy z produkcją i dostawą stali, a także potencjalnie konieczne zmiany w samej strukturze wyrzutni, które mogą uczynić ją jeszcze bardziej masywną. Obecne szacunki zakładają, że ML-2 będzie ważyć co najmniej 5125 ton.
Oprac.: MT
