Śmigłowce Polskich Sieci Elektroenergetycznych patrolują trasę LitPol Link, czyli połączenia elektroenergetycznego między Polską a Litwą, za którego pośrednictwem odbędzie się synchronizacja systemów Estonii, Litwy i Łotwy z sieciami Europy Zachodniej - poinformowały PSE we wtorkowym komunikacie.
8 lutego 2025 r. systemy elektroenergetyczne Litwy, Łotwy i Estonii mają zostać odłączone od rosyjskiego systemu IPS/UPS, a dzień później ma nastąpić ich synchronizacja z systemem Europy Zachodniej. Przygotowania do tego procesu trwały 15 lat.
W związku z planowanym odłączeniem śmigłowce PSE patrolują trasę LitPol Link, który działa od 2015 r. i łączy stacje Ełk Bis w Polsce oraz Alytus (Olita) na Litwie. "Ta dwutorowa linia o napięciu 400 kV zostanie wykorzystana do synchronizacji systemów elektroenergetycznych Państw Bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej" - poinformowały PSE.
Cytowany w komunikacie prezes spółki Grzegorz Onichimowski zapewnił, że "ochrona infrastruktury jest priorytetem dla PSE". "Spółka dysponuje własnymi śmigłowcami i dronami, które znacznie ułatwiają monitorowanie bezpieczeństwa linii i stacji" - wskazał. Zadeklarował, że PSE współpracuje ze służbami i "naszymi sąsiadami""Z uwagi na napiętą sytuację geopolityczną w Europie Spółka ma również plany dodatkowego wzmocnienia własnych zasobów technicznych związanych z fizyczną ochroną urządzeń przesyłowych" - poinformował Onichimowski.
Spółka przekazała, że jej śmigłowce są wyposażone w "urządzenia ułatwiające zarówno ocenę stanu infrastruktury, jak i wykrycie potencjalnych zagrożeń w jej pobliżu". Rzecznik prasowy PSE, Maciej Wapiński powiedział PAP, że spółka ma trzy takie maszyny.
W połowie stycznia Litwa informowała, że ze względów bezpieczeństwa wzmocniła ochronę mostu energetycznego z Polską LitPol Link w Olicie. Obecnie za jego ochronę odpowiada litewska Służba Bezpieczeństwa Publicznego; wcześniej zajmowała się tym prywatna firma.
Odłączenie się Litwy, Łotwy i Estonii od poradzieckiego systemu IPS/UPS oraz synchronizacja z obszarem Europy Kontynentalnej CESA (Continental Europe Synchronous Area) przewidziana jest na północ z 7 na 8 lutego 2025 r. W tym momencie ma m.in. nastąpić fizyczne odcięcie siedmiu istniejących połączeń elektroenergetycznych z obszarem IPS/UPS. Jednocześnie stałoprądowe obecnie połączenie LitPol Link między Ełkiem a litewskim Alytus zacznie działać jako linia synchroniczna, jedyne tego typu połączenie CESA z krajami bałtyckimi. Oprócz LitPol Link, kraje bałtyckie mają jeszcze trzy podmorskie połączenia: NordBalt łączący Kłajpedę na Litwie ze szwedzkim Nybro o mocy 700 MW, oraz dwa kable Estonia-Finlandia: EstLink 1 o mocy 358 MW oraz EstLink 2 o mocy 658 MW. (PAP)
jls/ malk/
