Na koniec 2024 r. notowane na giełdzie banki uczestniczyły w 117 tys. sporów o „walutowe” kredyty hipoteczne. W porównaniach rok do roku widać jeszcze wzrost, ale jednocyfrowy. Inną historię opowiadają jednak dynamiki kwartał do kwartału.
Dla tysięcy kredytobiorców spierających się z bankami w sądach sprawa „frankowych” hipotek jest nadal żywa. Tymczasem w danych prezentowanych w raportach okresowych kredytodawców widać już wyraźne ślady początku nowego rozdziału tej historii. Fala pozwów stopniowo opada, a aktywnych spraw gdzieniegdzie zaczyna ubywać.
Z analizy sprawozdań instytucji notowanych na warszawskiej giełdzie wynika, że na koniec 2024 r. banki uczestniczyły w 117 tys. spraw dotyczących kredytów hipotecznych opartych na frankach szwajcarskich. Oznacza to, w porównaniu z końcem 2023 r., wzrost o 9,5 proc. Jeśli jednak spojrzymy na wyniki z III kw. 2024 r., to dostrzeżemy, że aktywnych spraw ubyło. Na koniec września minionego roku było ich o ponad 3 tys. więcej.
mBank poza pierwszą trójką
Pod koniec 2021 r. niekwestionowanym „liderem” zestawienia pod względem liczby pozwów był mBank. Rok później, pod koniec 2022 roku instytucja spadła na drugie miejsce. W 2024 r. mBank znalazł się już poza podium.
Pierwszą pozycję dzierży PKO Bank Polski, który ma na koncie 36 tys. sporów sądowych. Drugie miejsce w dalszym ciągu należy do Banku Millennium. Instytucja uczestniczy w 24 tys. spraw, z czego 2,2 tys. to dorobek przejętego w 2019 r. Eurobanku. Na trzecim miejscu jest obecnie Santander Bank Polska z 21,5 tys. spraw.
Chociaż w rocznych porównaniach widać nadal wzrost liczby spraw, to w każdym z banków z pierwszej czwórki ubyło aktywnych sporów w ostatnich 3 miesiącach 2024 r. Trend ten, będący wynikiem ugód i rozstrzygniętych w sądach spraw, to sygnał, że nadchodzi nowy etap frankowej historii. Banki, które jako pierwsze zaczęły pojawiać się na sądowych salach i które miały największy portfel „frankowych” hipotek, w pierwszej kolejności zaczynają zamykać ten rozdział.
Wysokie dynamiki rok do roku obserwować można jeszcze w przypadku instytucji, które na niewielką skalę zaangażowały się w udzielane kredytów hipotecznych bazujących na walutach obcych (lub odziedziczyły portfel w trakcie fuzji i przejęć). Pod tym względem przewodzi niewielki Bank Ochrony Środowiska, w którym na koniec 2024 r. liczba sporów wzrosła o ponad 50 proc. Przekłada się to jednak na raptem nieco ponad 2 tys. aktywnych pozwów.
Spłacone kredyty – to warto obserwować
Obszarem, który zasługuje na miano godnego obserwacji frontu sporów banki-kredytobiorcy, stają się zdecydowanie spłacone zobowiązania „frankowe”. Konsumenci, którzy pozbyli się długu kilka lat temu, trafiają także do sądów. W momencie, gdy opada fala pozwów składanych przez aktywnych kredytobiorców, spłacone kontrakty odpowiadają za coraz większą część przyrostów.
W raporcie za 2024 r. mBank wskazuje, że w ostatnim kwartale minionego roku przekroczona została symboliczna granica – połowa nowych pozwów frankowych dotyczyła spłaconych umów. Jednocześnie jednak liczba nowych spraw ogółem w tymże kwartale była aż o 31 proc. niższa niż w poprzedzającym go okresie.
Przypomnijmy, że kredyty oparte na frankach mają nadal w swoich portfelach instytucje, które nie są już notowane na warszawskiej giełdzie. Przykładem może być Bank BPH, Deutsche Bank czy upadły Getin Noble Bank. Bazując na szacunkach KNF można przyjąć, że giełdowe banki odpowiadają zatem za około dwie trzecie łącznej liczby spraw „frankowych”.
