Projekt ustawy wprowadzającej „Bezpieczny kredyt 2 proc.” został przyjęty przez Sejm. Dokument różni się nieco od pierwszej wersji, która ujrzała światło dzienne na początku lutego. Podsumowujemy najważniejsze wprowadzone korekty.
Nowy schemat dopłat do kredytów hipotecznych to jeden z najważniejszych aktualnych tematów na rynku. Po raz pierwszy zapowiedziano go w grudniu 2022 r., a w lutym 2023 r. przedstawiono projekt ustawy. Na łamach Bankier.pl podsumowaliśmy wówczas najważniejsze elementy rozwiązania i zwróciliśmy uwagę na kilka haczyków.
Po przyjęciu dokumentu przez Radę Ministrów projekt trafił do Sejmu. Różni się on w kilku aspektach od pierwotnej wersji, a jednocześnie nie przybrał jeszcze postaci ostatecznej. Warto mieć zatem na uwadze, że przedstawione poniżej „nowości” to tylko pierwsza porcja korekt. W medialnych wystąpieniach przedstawicieli rządu pojawiły się w międzyczasie sygnały wskazujące kierunki dalszej ewolucji programu, w tym objęcia nim zaawansowanych budów domów. Dodane w parlamencie elementy podsumowujemy w ostatniej części tekstu.
Zamknięta droga dla wcześniejszych kredytobiorców
Podstawowe ograniczenia w dostępie do „Bezpiecznego kredytu 2 proc.” opierają się na dwóch warunkach. Przypomnijmy, że:
- Kredytobiorca nie może mieć ukończonych 45 lat.
- Kredytobiorca nie może mieć prawa do nieruchomości – kredyt z dopłatą ma być przeznaczony na pierwsze mieszkanie.
W dniu złożenia wniosku nie można być także stroną umowy o kredyt hipoteczny, która została zawarta w okresie poprzednich 36 miesięcy. Dotyczy to również sytuacji, w której byliśmy kredytobiorcą, ale aktualnie nie jesteśmy. W obecnej wersji projektu wskazano, że wyjątek od tej zasady stanowi przypadek, gdy umowa kredytu została rozwiązana w związku ze skutecznym odstąpieniem od umowy deweloperskiej.
Cele kredytowania – bez nabycia udziałów
Przypomnijmy, że ze środków pochodzących z „Bezpiecznego kredytu 2 proc.” będzie można:
- Nabyć prawo własności mieszkania lub domu na rynku pierwotnym lub wtórnym.
- Pokryć wkład budowlany w spółdzielni mieszkaniowej.
- Pokryć nakłady związane z realizacją inwestycji kooperatywy mieszkaniowej przez jej członka.
- Pokryć wydatki związane z budową domu jednorodzinnego, jego wykończeniem, a także nabyciem prawa własności nieruchomości gruntowej (działki) lub jej części w celu budowy na niej domu.
W poprzedniej wersji projektu przewidziano także możliwość sfinansowania w ten sposób nabycia części udziałów w prawie własności lub spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, jeśli kredytobiorca wcześniej w drodze dziedziczenia nabył już pewien udział. Zaktualizowana wersja dokumentu nie zawiera już tego fragmentu. „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” nie będzie udzielany, jeśli miałby być przeznaczony wyłącznie na nabycie części udziałów w wymienionych prawach.
Refinansowanie kredytu mieszkaniowego krok po kroku
Co trzeba wiedzieć o kredytowej przeprowadzce do innego banku? Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 20 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
Utrata dopłat – dobra i zła wiadomość dla kredytobiorców
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych fragmentów pierwotnej wersji projektu był wymóg „rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa domowego” w finansowanej z kredytu nieruchomości. Towarzyszył mu termin (12 miesięcy od nabycia) oraz sankcja – wygaśnięcie dopłat.
W najnowszej wersji projektu wydłużono termin „wprowadzenia się” do kredytowanej nieruchomości do 24 miesięcy. Czas liczony jest od:
- Zgłoszenia zakończenia budowy jednorodzinnego.
- Nabycia prawa własności lub prawa spółdzielczego.
Jednocześnie rozszerzono katalog scenariuszy, w których można stracić prawo do dopłat. Zmiana polega przede wszystkim na zapobieżeniu próbom obchodzenia podstawowego wymogu – braku posiadania prawa do nieruchomości. Prawna forma opisu takich sytuacji zajmuje kilka linijek w tekście projektu. Sprowadza się ona jednak do:
- Wprowadzenia się do kredytowanej nieruchomości osoby, która nie jest kredytobiorcą, ale która prowadziła wspólnie z kredytobiorcą wspólnie gospodarstwo domowe w okresie 12 miesięcy przed udzieleniem kredytu.
- Udostępnienia nieruchomości, w takim samym scenariuszu jak powyżej.
- Wspólnego zamieszkania rodziców dziecka urodzonego przed udzieleniem kredytu, którzy wcześniej nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego.
Utrata prawa do dopłat pojawi się także wówczas, gdy kredytobiorca zmieni formułę oprocentowania kredytu na oprocentowanie zmienne.
Kilka drobniejszych zmian
Poza wymienionymi korektami w projekcie ustawy znalazło się jeszcze kilka dodatkowych nowości, które uzupełniają luki w poprzedniej wersji dokumentu. Jedną z nich jest umożliwienie dokonania drobnej nadpłaty kredytu bez utraty prawa do dofinansowania. Inną – stworzenie ścieżki wypłaty dopłat dla kredytów z karencją w spłacie kapitału (często wybieranych przez kredytobiorców budujących domy).
Pierwsze czytanie projektu ustawy odbyło się 12 kwietnia. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami pomysłodawców ustawy, schemat ma wystartować w połowie roku.
Jakie zmiany wprowadzono w Sejmie?
Po pracach w sejmowych komisjach wprowadzono kilka zmian do ustawy. Pierwsza z nich rozszerza listę osób, które mogą starać się o preferencyjny kredyt. Dotyczy ona sytuacji, gdy kredytobiorca lub osoba prowadząca z nim wspólne gospodarstwo domowe posiadała prawo własności jednego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego nabyte w drodze dziedziczenia, ale zbyła je przed ukończeniem 18 lat.
Dodano także przepis odnoszący się do kredytobiorców, którzy rozpoczęli już budowę domu jednorodzinnego. Oni również będą mogli skorzystać ze schematu dopłat. W tym przypadku, jeśli wkładem własnym jest wyłącznie nieruchomość gruntowa, a suma wkładu własnego i kwoty wnioskowanego kredytu nie przekracza 1 mln zł, możliwe będzie wnioskowanie o finansowanie. Kwota dostępnego kredytu będzie wynosić odpowiednio 100 lub 150 tys. zł dla singli i dla gospodarstw domowych (z małżonkiem lub co najmniej jednym dzieckiem).
